23 czerwca na stronach Kancelarii Sejmu upubliczniono interpelację poselską Pawła Bejdy (Klub Parlamentarny Koalicja Polska) dotyczącą realizacji umowy na dostawy dla Wojska Polskiego bezzałogowych statków powietrznych systemu Orlik.

Jak pisze w swojej interpelacji poseł Paweł Bejda, w listopadzie 2018 r. Inspektorat Uzbrojenia zawarł z Polską Grupą Zbrojeniową umowę na dostawę 8 Systemów Bezzałogowych Statków Powietrznych klasy taktycznej krótkiego zasięgu ORLIK za kwotę 789,7 mln zł. PGZ zaoferowała system PGZ-19R. Przy czym zamówienie udzielono PGZ, stosując przepisy wyłączające ustawę Prawo zamówień publicznych, uznając zamówienie za związane z podstawowym interesem bezpieczeństwa państwa. Uzasadniając to wyłączenie zamawiający sformułował wymagania, że wykonawca powinien być pod kontrolą państwa, a realizacja zamówienia ma polegać na niezależnej od koncernów zagranicznych produkcji bezzałogowych statków powietrznych Orlik w polskich zakładach. W ten lakoniczny sposób minister nadzorujący PGZ pozbył się polskiej konkurencji w postaci polskich producentów dronów, zatrudniających kilka tysięcy pracowników w całym kraju. W okresie realizacji zamówienia przez PGZ opinia publiczna została jednak poinformowana, że od samego początku PGZ nie posiadała własnego potencjału do realizacji dostaw dla polskiej armii bezzałogowych statków powietrznych Orlik i w tym celu korzysta z poddostawców, a nawet pośredników zagranicznych producentów. Media ujawniły, że kluczowe elementy do produkcji zaoferowanego systemu PGZ-19R mają być produkowane przez przedsiębiorców zagranicznych. Chodzi przede wszystkim o 47 głowic elektrooptycznych MX-8 produkcji zagranicznej, które PGZ zamówiła w firmie pośredniczącej Drabpol. Jednocześnie media podały, że zakupione przez PGZ zagraniczne głowice nie pasują do konstrukcji bezzałogowca. Minęły lata, a armia nie ma systemów bezzałogowców taktycznych, a minister obrony narodowej lekką ręką wydaje miliard złotych na systemy tureckie.

Mając powyższe na uwadze proszę o wyjaśnienie następujących wątpliwości:

Czy na etapie przez zawarciem umowy PGZ deklarowała w Inspektoracie Uzbrojenia zdolność do samodzielnej realizacji zamówienia?

Czy przed przyjęciem oferty PGZ zamawiający sprawdził, czy wykonawca posiada samodzielne zdolności do realizacji zamówienia?

Czy przed zawarciem umowy zamawiający dysponował wiedzą, że wykonawca – PGZ, zamierza zrealizować zadanie poprzez podwykonawców, a jeżeli tak, to czy wiedział, jacy to będą podwykonawcy i czy sprawdził spełnienia przez nich wymagań spełniających wyłączenie zamówienia z ustawy - Prawo zamówień publicznych?

Ilu podwykonawców bierze udział w realizacji wyłączonego z ustawy Pzp zamówienia na systemy Orlik, w jaki sposób nastąpił ich wybór oraz jaki zakres zamówienia realizują?

Jaka była wartość zamówienia na dostawę pojedynczego zestawu systemu Orlik przed decyzją o zleceniu zadania do PGZ?

Proszę o informacje, jaka była wartość zamówienia na 1 zestaw systemu Orlik w okresie rządu PO-PSL i o ile wzrosły koszty na to zadanie w okresie rządu PiS?

Czy prawdą jest, że z chwilą zlecenia zamówienia bezpośrednio do PGZ, resort obrony narodowej zwiększył wartość tego zadania o kilkaset milionów? Jeżeli tak, to proszę o wyjaśnienie, kiedy dokładnie i na czyj wniosek zwiększono środki na zadanie Orlik?

Czy podczas składania przez PGZ oferty na systemy Orlik przekazano do Inspektoratu Uzbrojenia informacje, że kluczowy element systemu, czyli głowica elektrooptyczna będzie kupowana od producenta zagranicznego?

Jakie jeszcze elementy systemu Orlik zamierza kupować PGZ poza granicami kraju i jakie to będzie miało znaczenie dla warunków określających spełnienie podstawowego interesu bezpieczeństwa państwa?

Zamówienie na systemy bezzałogowe Orlik zostało zlecone bezpośrednio do PGZ, gdyż MON uznało, że tylko podmioty pod kontrolą państwa gwarantują spełnienie warunków podstawowego interesu bezpieczeństwa państwa. Głowica elektrooptyczna to najdroższa i najważniejsza część samolotu Orlik, od której zależy funkcjonowanie całego systemu bezzałogowego. Proszę o wyjaśnienie, czy kupowanie przez PGZ głowicy elektrooptycznej produkowanej poza kontrolą polskiego rządu, w ocenie resortu obrony narodowej spełnia warunek podstawowego interesu bezpieczeństwa państwa i zapewnia bezpieczeństwo dostaw systemów?

Wymagania na systemy Orlik są niejawne, co wymagało posiadania przez podmioty biorące udział w postępowaniu na dostawy tych systemów stosownych świadectw bezpieczeństwa przemysłowego, potwierdzających zdolność przedsiębiorcy do zapewnienia ochrony informacji niejawnych, przed nieuprawnionym ujawnieniem w związku z realizacją umów lub zadań. Czy w związku z faktem, że dostawcą głowic elektrooptycznych dla PGZ jest spółka-pośrednik, to czy posiada ona wymagane przez polskie prawo świadectwo bezpieczeństwa przemysłowego wydane przez ABW lub SKW?

Na jakim etapie jest realizacja umowy na dostawy BSP Orlik?

Czy prawdą jest, że PGZ nie jest w stanie zrealizować umowy na dostawy BSP i czy rozważana jest decyzja o odstąpieniu od umowy z PGZ?

Czy zamierza pan minister cofnąć decyzję pana poprzednika o zablokowaniu w zadaniu Orlik innych polskich producentów dronów, aby w produkcji tych skomplikowanych systemów wykorzystać wszystkie zdolności polskiego przemysłu zbrojeniowego?

Przypomnijmy, umowa pomiędzy Inspektoratem Uzbrojenia oraz konsorcjum spółek Polskiej Grupy Zbrojeniowej (PGZ S.A., WZL Nr 2 S.A., PIT-RADWAR) obejmuje dostawę dwunastu systemów Orlik (w tym cztery w opcji). Każdy zestaw miał składać się z pięciu bezzałogowych aparatów latających PGZ-19R, wyrzutni startowej, wozu logistycznego, naziemnej stacji kontroli, naziemnego terminala danych, wynośnego terminalu wideo oraz przenośnego terminala wideo. Dodatkowo dostawca miał dostarczyć także zintegrowany system szkolno-logistyczny wraz z niezbędnymi pakietami. Dostawy ośmiu zestawów z zamówienia gwarantowanego jest zaplanowane w latach 2021-23, natomiast w przypadku wykorzystania opcji zakończenie dostaw przewidziano w 2026 roku. Maksymalna masa startowa BSP wynosi 90 kilogramów, zaś udźwig – 20 kg. Ładunek użyteczny stanowi głowica optoelektroniczna składająca się z kamery dziennej, kamery na podczerwień, dalmierza laserowego i również laserowego wskaźnika celu. Ponadto PGZ-19R wyposażony jest w szczelinowy radar SAR o bardzo wysokiej rozdzielczości. Bezzałogowiec może przebywać w powietrzu do 12 godzin na wysokości do 5000 metrów. Lądowanie odbywa się w sposób klasyczny lub przy pomocy spadochronu.