NATO AGS to program państw członkowskich Sojuszu Północnoatlantyckiego (w tym Polski) dający zdolność do obserwacji obiektów naziemnych z powietrza w skali operacyjnej i strategicznej. Wykorzystuje on BSP klasy HALE typu RQ-4D Phoenix.
Wojska Obrony Terytorialnej zostały utworzone 1 stycznia 2017 r. na mocy ustawy z 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw, która została podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudę w dniu 20 grudnia 2016 r. Od 23 kwietnia 2022 r. działalność WOT reguluje ustawa z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny, która w momencie wejścia w życie zastąpiła ustawę z 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.
29 marca 2017 r. Dowództwo WOT osiągnęło zdolność do działania oraz formalnie przejęło zwierzchnictwo nad trzema pierwszymi brygadami WOT zlokalizowanymi w Białymstoku, Lublinie i Rzeszowie. 21 maja 2017 r. w Białymstoku, Lublinie i Rzeszowie odbyły się pierwsze w historii Wojsk Obrony Terytorialnej przysięgi wojskowe.
Wojska Obrony Terytorialnej przeznaczone są do: prowadzenia działań obronnych we współdziałaniu z wojskami operacyjnymi oraz wsparcia elementów układu pozamilitarnego; prowadzenia samodzielnych działań niekonwencjonalnych, przeciwdywersyjnych i przeciwdesantowych; udziału w zabezpieczeniu przyjęcia i rozwinięcia sojuszniczych sił wzmocnienia w nakazanych rejonach; realizacji przedsięwzięć z zakresu: zarządzania kryzysowego, zwalczania klęsk żywiołowych oraz likwidacji ich skutków, ochrony mienia, akcji poszukiwawczo-ratowniczych i prowadzenia działań informacyjnych.
Wyjściowa struktura organizacja Wojsk Obrony Terytorialnej była następująca: Dowództwo WOT w Zegrzu, Centrum Szkolenia WOT w Toruniu, 1. Podlaska Brygada OT w Białymstoku, 2. Lubelska Brygada OT w Lublinie, 3. Podkarpacka Brygada OT w Rzeszowie, 4. Warmińsko-Mazurska Brygada OT w Olsztynie, 5. Mazowiecka Brygada OT w Ciechanowie, 6. Mazowiecka Brygada OT w Radomiu, 7. Pomorska Brygada OT w Gdańsku, 8. Kujawsko-Pomorska Brygada OT w Bydgoszczy, 9. Łódzka Brygada OT w Łodzi, 10. Świętokrzyska Brygada OT w Kielcach, 11. Małopolska Brygada OT w Krakowie, 12. Wielkopolska Brygada OT w Poznaniu, 13. Śląska Brygada OT w Katowicach, 14. Zachodniopomorska Brygada OT w Szczecinie i 16. Dolnośląska Brygada OT we Wrocławiu. 18 marca 2021 r. Minister Obrony Narodowej Mariusz Błaszczak podczas odprawy w Zegrzu podpisał decyzję, na mocy której powstały trzy kolejne brygady Obrony Terytorialnej: 18. Stołeczna Brygada OT w Warszawie, 19. Nadbużańska Brygada OT w Chełmie i 20. Przemyska Brygada OT w Przemyślu. Dowódcą Wojsk Obrony Terytorialnej od 1 stycznia 2017 r. jest gen. broni Wiesław Kukuła.
5 lutego 2020 r. zostały podpisane dwa porozumienia regulujące współpracę WOT z Policją w obszarze działań ratowniczych i poszukiwawczych oraz wsparcia Państwowej Straży Pożarnej przez WOT w działaniach kryzysowych. W tym samym dniu, kiedy podpisywano porozumienie o współpracy pomiędzy WOT a PSP oraz Policją, na lotnisku Krywlany (Aeroklub Białostocki) operatorzy bezzałogowych systemów powietrznych (BSP) z 1. Podlaskiej Brygady OT wykonali pierwsze samodzielne loty. Oba wydarzenia były kluczowe z punktu widzenia kompetencji WOT w zakresie działań kryzysowych. Od 2018 r. około 1800 żołnierzy WOT brało udział w 27 akcjach poszukiwawczych wspierając działania Policji na terenie sześciu województw, w tym dwukrotnie na Podlasiu.
BSP WB Electronics FT-5 zaprezentowany podczas Konferencji i Targów Ochrony Granic „Granice 2021” dla przedstawicieli SG oraz Krajowej Administracji Skarbowej. Istotna jest jego zgodność systemowa z będącymi już w użyciu w SG BSP FlyEye, co zapewnia tym ostatnim znacznie większe możliwości operacyjne.
Wojska Obrony Terytorialnej dysponują bezzałogowymi systemami powietrznymi od 2019 r. W strukturze brygad OT znajdują się Grupy Rozpoznania Obrazowego, których zasadniczym wyposażeniem są BSP klasy mini WB Electronics FlyEye. Na wyposażeniu WOT znajduje się 12 systemów tego typu z 48 bezzałogowymi aparatami latającymi. BSP FlyEye może być wykorzystany do obserwacji rejonów i miejsc będących w obszarze zainteresowania, patrolowania granic, dostarczania danych na temat skutków katastrof i klęsk żywiołowych, a także monitoringu infrastruktury krytycznej. W 2020 r. łącznie zrealizowano około 1000 godzin lotów, w dzień i w nocy, w ramach treningu jak i wsparcia kryzysowego oraz współpracy z innymi służbami. W 2020 r. BSP FlyEye wdrożono do użytku w dziewięciu brygadach. W skład bezzałogowego systemu powietrznego wchodzą cztery bezzałogowe aparaty latające. W każdej brygadzie wyodrębnione zostały etaty dla żołnierzy obsługujących BSP oraz przydzielono im należności etatowe.
2021 był trzecim rokiem operacyjnego wykorzystania BSP w WOT, był to jednocześnie okres bardzo intensywnej eksploatacji aparatów bezzałogowych w zadaniach obserwacyjno-rozpoznawczych. Miała na to wpływ decyzja o skierowaniu BSP do wsparcia Straży Granicznej i jednostek wojsk operacyjnych na granicy z Białorusią w ramach operacji „Silne Wsparcie”. W czasie tej operacji Grupy Rozpoznania Obrazowego prowadziły dozorowanie obszarów wzdłuż wschodniej granicy państwa oraz poszukiwanie/wykrywanie osób przygotowujących się do nielegalnego przekroczenia granicy oraz obiektów będących miejscami tymczasowego gromadzenia się migrantów. Łącznie w ramach działań na granicy polsko--białoruskiej wykonano ponad 300 operacji powietrznych przy nalocie blisko 700 godzin, z czego ponad 70 proc. lotów zrealizowano w warunkach nocnych. Z tego powodu w ubiegłym roku platformy powietrzne WOT spędziły w powietrzu 2000 godzin.
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
