Demonstrator kołowego pojazdu opancerzonego Heron 6×6 na czele kolumny wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych Homar-K podczas defilady z okazji Święta Wojska Polskiego w Warszawie.
Właśnie w takiej postaci – wozu dowódczo-sztabowego szczebla dowództwa dywizjonu – Heron 6×6 zostanie zaprezentowany podczas XXXII Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego w Kielcach.
Heron 6×6 to jedna z najnowszych pozycji w ofercie, należącej do Polskiej Grupy Zbrojeniowej, Huty Stalowa Wola S.A. Z tego też powodu, choć pojazd był niedawno prezentowany na łamach „Wojska i Techniki” (6/2024), warto przybliżyć pokrótce historię jego powstania.
Doświadczenia z prób i liniowej eksploatacji wozów dowodzenia na bazie samochodu Waran 4×4, analiza potrzeb wojska i bezpośrednie konsultacje z użytkownikami sprzętu, skłoniły Hutę Stalowa Wola S.A. do zaproponowania Siłom Zbrojnym RP większego pojazdu, który mógłby stać się bazą wozów dowodzenia wyższego szczebla organizacyjnego (dywizjon artylerii/batalion zmechanizowany), ale także do wielu innych zastosowań. Zresztą od lat w HSW S.A. i Zarządzie Wojsk Rakietowych i Artylerii prowadzono studia, mające na celu opracowanie koncepcji współczesnego następcy wozów dowódczo-sztabowych ADK-11/ADK-11T na podwoziu Star 266, nieprzystających od dawna do wymagań współczesnego pola walki.
Zintensyfikowano je w drugiej dekadzie obecnego stulecia, w związku z wykonaniem projektu rozwojowego „Zautomatyzowany system dowodzenia i kierowania ogniem dywizjonowego modułu ogniowego 155 mm lekkich armato-haubic kryptonim Kryl”, dofinansowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.
Realizowany był od grudnia 2013 r., także z myślą o podsystemie dowodzenia i kierowania ogniem dywizjonowego modułu ogniowego (DMO) 122 mm wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych Langusta. Wówczas rozważano zastosowanie na szczeblu baterii dowodzenia DMO pojazdów terenowych z nadwoziem typu furgon, bazujących na ciężarówkach Jelcza w układzie 6×6. Niestety, projekt ten ostatecznie nie doczekał się realizacji.
Demonstrator Herona 6×6 w widoku ogólnym. Jest to pierwszy prototyp P1 pojazdu TADEAS 6×6, użyczony przez firmę Tatra Defence Vehicle. Dopiero wóz P2 będzie w pełni wykonany zgodnie z wymaganiami HSW S.A.
Zasadniczym impulsem do powrócenia do koncepcji pojazdu opancerzonego w układzie 6×6 były, opracowane w 2022 r., założenia do podsystemu dowodzenia DMO polowych wyrzutni rakietowych dalekiego zasięgu Homar, zunifikowanego dla pododdziałów wyposażonych w wyrzutnie M142 HIMARS (Homar-A) i K239PL (Homar-K). W każdym dywizjonie miałoby się znaleźć, nie licząc podsystemu rozpoznania z trzema wozami rozpoznania stanowisk startowych na jeszcze niewybranym nośniku (być może Legwan 4×4 z Rosomak S.A.), dziewięć wozów dowodzenia na Waranach (trzy WD dowódców baterii i sześć WD dowódców plutonów ogniowych), a także dwa WD szczebla dowództwa dywizjonu – dowódcy i szefa sztabu dywizjonu. Te miałyby wykorzystywać większe nośniki w układzie 6×6. Huta Stalowa Wola S.A. zadeklarowała gotowość dostarczenia, we współpracy z partnerami, odpowiedniego pojazdu wraz ze specjalistycznym wyposażeniem.
Jeśli chodzi o nośnik, zwrócono się do czeskiej firmy Tatra Defence Vehicle a.s., oferującej pojazd tej klasy TITUS 6×6, opracowany wspólnie z francuską firmą Nexter (obecnie KNDS France). Tatra Defence Vehicle a.s. (TDV) to siostrzana spółka Tatra Trucks a.s., z którą już wcześniej Huta Stalowa Wola S.A. rozpoczęła współpracę w ramach programu Waran 4×4, bazą którego jest czeski pojazd Patriot II (szerzej m.in. w WiT 9 i 12/2021, 9/2023). Wspomniane spółki z Tatrą w nazwie należą do czesko-słowackiego prywatnego holdingu obronnego Czechoslovak Group (CSG).
Wstępem do realizacji projektu był udział użyczonego przez TDV Titusa w pierwszych ćwiczeniach Field Experimentation Exercise (FEX) 23 na poligonie w Nowej Dębie w czerwcu 2023 r. Pojazd nie miał zabudowanego wyposażenia specjalistycznego, a jego pokaz służyć miał zaprezentowaniu możliwości, jakie daje większe nadwozie, oraz zweryfikowaniu faktycznych zdolności trakcyjnych trzyosiowego podwozia w trudnym terenie.
Nowy pojazd nie mógł jednak bazować bezpośrednio na TITUS-ie. Z jednej strony ze względu na skomplikowane prawa do własności intelektualnej rozwiązań czesko-francuskiego pojazdu, a z drugiej innej wizji wozu dowodzenia, jaką mieli konstruktorzy HSW S.A. (obniżenie wysokości, inny rozstaw osi). Założenia do projektu przekazano Tatra Defence Vehicle a.s. w październiku ub.r., a na początku maja 2024 r. czeska firma ukończyła kompletowanie prototypu P1.
Powstały pojazd został nazwany TADEAS 6×6, co stanowi akronim od TAtra DEfence Armoured Solution (Opancerzone Rozwiązanie Tatra Defence). Podobnie jak TITUS, bazuje on na odmianie 6×6 podwozia Tatra 815-7 z centralną ramą nośną i niezależnym pneumatycznym zawieszeniem kół (miechy powietrzne uzupełniają amortyzatory teleskopowe), ale o zmienionym rozstawie osi – 2592 + 2150 mm (TITUS 2550 + 2550 mm).
W porównaniu z Titusem drugą oś przesunięto ku tyłowi w celu uzyskania lepszego rozłożenia mas. Pierwsza i trzecia oś jest skrętna, dzięki czemu promień skrętu wynosi tylko 7–8 m. Koła wyposażone są w opony o rozmiarze 16.00 R20 i mają centralny układ regulacji ciśnienia. Pneumatyczne zawieszenie umożliwia zmianę prześwitu w znacznym zakresie – 280÷495 mm, co poprawia własności terenowe.
Każda oś ma techniczny limit obciążenia 10 t, zatem dopuszczalna masa całkowita pojazdu sięgać może 30 ton. Z racji limitów obciążeń na osie zapisanych w przepisach o ruchu drogowym DMC jest jednak ograniczona do 25 ton.
Pierwszy prototyp otrzymał sprawdzony, chłodzony powietrzem, ośmiocylindrowy, widlasty, turbodoładowany silnik wysokoprężny Tatra T3-928-RE Euro 3, dostępny w nastawach: o mocy 300 kW/408 KM i maksymalnym momencie obrotowym 2100 Nm, o mocy 340 kW/462 KM i 2250 Nm oraz 365 kW/496 KM i 2265 Nm. Bliźniacza jednostka napędowa została zastosowana w Waranie 4×4. Opcjonalnie można zamontować silniki chłodzone cieczą Caterpillar C9.3B o mocy 395 kW/537 KM i 2000 NM bądź 447 kW/608 KM i 2265 Nm albo Cummins ISL o mocy 373 kW/500 KM. Silnik przekazuje moment obrotowy poprzez automatyczną skrzynię biegów Allison 4500SP z sześcioma biegami do jazdy do przodu i biegiem wstecznym (opcjonalnie ZF Ecolife II lub ZF TraXon) i dwustopniową przekładnię rozdzielczą Tatra.
Zobacz więcej w nowym wydaniu czasopisma Wojsko i Technika >>
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
