Po kilku dekadach upadku i faktycznej straty niemal wszystkich zdolności produkcyjnych oraz kompetencji przemysłu obronnego, Węgry, dzięki decyzjom obecnych władz politycznych oraz dowództwa sił zbrojnych, radykalnie zmieniły swe podejście do zagadnień związanych z obronnością i bezpieczeństwem, co skutkuje odbudową szeroko pojętej siły militarnej. Decydenci uświadomili sobie, że arsenał uzbrojenia i sprzętu Magyar Honvédség (MH) tworzą w absolutnej większości wzory zupełnie przestarzałe, a zatem nieprzystające do realiów współczesnego i przyszłego pola walki, ale przede wszystkim zdali sobie sprawę ze znaczenia dysponowania strategicznie istotnymi własnymi kompetencjami badawczo-rozwojowymi oraz wytwórczymi w sferze uzbrojenia oraz wyposażenia wojskowego. Kilka ostatnich lat stało pod znakiem istotnych inwestycji w tym sektorze gospodarki. Ważnym czynnikiem powodzenia wszystkich wspomnianych działań związanych z modernizacją techniczną sił zbrojnych i restytucją przemysłu obronnego jest ścisłe przestrzeganie niejawności (tajemnicy wojskowej i przemysłowej), a więc wyłączenie z domeny publicznej dyskusji na temat spraw wymagających od osób je procedujących, a także komentujących, odpowiednich kwalifikacji, wiedzy o specyfice biznesu militarnego i przebiegających w nim procesów – a zatem mediów – co z pewnością sprzyja spokojowi podejmowania decyzji, a także przeciwdziała wykorzystaniu informacji na temat strategicznie ważnych z punktu widzenia państwa projektów w codziennej walce politycznej, tak na szczeblu centralnym jak i lokalnym. Media dowiadują się o podjętych decyzjach, zainicjowanych procedurach, zawartych kontraktach i dostawach sprzętu dopiero w chwili wydania komunikatu prasowego przez Ministerstwo Obrony bądź Kancelarię Premiera. Nawet jednak w nich często nie są podawane informacje szczegółowe – dokładne liczby zamawianego sprzętu, wartość zawieranych kontraktów i inne szczegóły techniczne lub administracyjne z nimi związane. Oczywiście „blogosfera” zazwyczaj negatywnie komentuje taką filozofię działań, ale porównując to, co dzieje się w tym kontekście na Węgrzech, choćby z sytuacją w innych państwach V4, gdzie kwestie związane z obronnością i zakupami sprzętu komentują zazwyczaj – delikatnie mówiąc – niekompetentni politycy obydwu rządzących stron oraz szukający sensacji dziennikarze, można zaryzykować stwierdzenie, że takie podejście węgierskich polityków oraz dowódców można uznać za racjonalne i uzasadnione.
Biorąc pod uwagę aktualny stan uzbrojenia i sprzętu MH, niezbędna jest całościowa wymiana generacyjna czy modernizacja w niemal każdym rodzaju wojsk lub służbie, trudno zatem mówić o zdefiniowanych priorytetach, czy też obszarach, które wymagają mniejszych inwestycji. Można skonstatować, że w miarę stopniowej realizacji kolejnych punktów projektu, dowiadujemy się o „wypełnieniu” luk w dotychczasowych zdolnościach sił zbrojnych, a to z kolei może nam dać wiedzę, jakie sfery uznano za najważniejsze, nie zapominając jednak o limitach budżetowych. Niektóre programy i projekty, te „bardziej medialne”, częściej znajdują miejsce w publicznej dyskusji, inne mniej. Władze Węgier zawsze podkreślają fakt tworzenia nowych miejsc pracy i budowy (lub odbudowy) konkretnych zdolności przemysłu obronnego, co oczywiście jest wykorzystywane propagandowo, ale generalnie znajduje akceptację społeczeństwa, niezależnie od poglądów politycznych poszczególnych osób.
Poniżej przedstawimy wybrane przedsięwzięcia modernizacyjne MH ostatnich lat, a także działania związane z rozwojem przemysłu obronnego, dzieląc je na związane z: lotnictwem i obroną przeciwlotniczą, sprzętem ciężkim wojsk lądowych, a wreszcie bronią strzelecką oraz amunicją.
Jednym z pierwszych programów modernizacyjnych Magyar Honvédség ostatnich lat, o którym została poinformowana opinia publiczna, była modernizacja przeciwlotniczych zestawów rakietowych bliskiego zasięgu MBDA Mistral, które stanowią uzbrojenie 12. przeciwlotniczego pułku rakietowego Arrabona (12. Arrabona Légvédelmi Rakétaezred) z Győr i zostały zakupione jeszcze w 1997 r. W ramach zawartej wówczas umowy, której wartość wyniosła ok. 100 mln USD (w ówczesnych cenach), zakupiono: dziewięć stanowisk dowodzenia MCP (Mistral Coordination Post), 45 zdwojonych wyrzutni ATLAS i 180 pocisków kierowanych Mistral 2. Dostawy zostały rozpoczęte w 1998 r.
Czas nie stoi w miejscu, na przestrzeni kilkunastu lat eksploatacji węgierscy przeciwlotnicy odpalili podczas ostrych strzelań wiele pocisków, sprzęt się starzał i zużywał technicznie oraz moralnie, pojawiły się także nowe wersje i odmiany wykorzystywanych systemów i urządzeń. W efekcie decyzji o przywróceniu pełnej efektywności bojowej systemowi Mistral w MH i w związku z tym ich modernizacji, podpisany został kontrakt na dalsze wsparcie eksploatacji. Przedstawiciele budapesztańskiego resortu obrony zawarli go z grupą MBDA 19 sierpnia 2014 r. Głównym przedsięwzięciem, które zostało zrealizowane na jego mocy było przywrócenie resursów technicznych pocisków Mistral 2 pozostających w arsenałach MH, a także zakup fabrycznie nowych wersji Mistral 3. Poza tym zrealizowano doposażenie sprzętu baterii wyposażonych w Mistrale, tak by mogły w pełni wykorzystać możliwości nowych pocisków. Przykładem takich działań było wyposażenie wyrzutni ATLAS w celowniki Safran Matis MP3 z kanałem termowizyjnym i dziennym telewizyjnym. Dostawy celowników rozpoczęły się w 2016 r.
Kolejnym ze zrealizowanych zadań była modernizacja i wymiana generacyjna floty wielozadaniowych śmigłowców oraz samolotów, zapewniająca wykorzystanie ich w szerokim spektrum działań na współczesnym polu walki. Sprzęt latający zazwyczaj budzi większe zainteresowanie opinii publicznej od uzbrojenia wojsk lądowych, stąd też większe otwarcie w prezentowaniu tych działań. Przykładami zrealizowanych projektów w tym obszarze był zakup – z drugiej ręki – w 2017 r. dwóch samolotów pasażerskich Airbus A319-100 i dwóch dyspozycyjnych Dassault Falcon 7X, które dostarczono w 2018 r. Poza tym, na mocy umowy z 2017 r., poddano generalnym remontom w Rosji osiem śmigłowców bojowych Mi-24 (dwa Mi-24W i sześć Mi-24P), dzięki czemu możliwe stało się ich przywrócenie do operacyjnej służby w 2018 i 2019 r. (szerzej w WiT 1/2019). Poza tym dowództwo węgierskiego lotnictwa zakupiło w Czechach w latach 2017–2020 osiem fabrycznie nowych samolotów szkolnych Zlin Z-242L i Z-143LSi.
W połowie 2018 r. poinformowano o zawarciu umowy z Airbus Helicopters, na mocy której Ministerstwo Obrony Węgier zamówiło 20 fabrycznie nowych lekkich śmigłowców wielozadaniowych H145M, z tego część w odmianie uzbrojonej z systemem HForce. W okresie od listopada 2019 r. do końca marca 2021 r. na Węgry dostarczono 18 tych wiropłatów.
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu