Modernizacja samolotów ATL 2 do standardu STD 6 pozwoli przedłużyć ich służbę w Aéronavale do ok. 2035 r. Wtedy samoloty Atlantique zostaną definitywnie wycofane z eksploatacji we francuskim lotnictwie morskim.

Dla francuskiego lotnictwa morskiego realizowana obecnie modernizacja samolotów patrolowych i zwalczania okrętów podwodnych Atlantique 2, określana jako standard 6 (STD 6), oznacza duży postęp w możliwościach prowadzenia różnorodnych misji bojowych niemal w każdym zakątku świata. Zdolność operowania nie tylko z baz znajdujących się na terenie Hexagonu, ale również w terytoriach zamorskich (outre-mer) i w państwach zaprzyjaźnionych (Afryka Północna) oraz faktyczna wielozadaniowość, czynią z nich potężną i skuteczną broń.

Pierwsze informacje na temat planowanej modernizacji Atlantique 2 do poziomu STD 6 ujawniono już w 2011 r. Tak jak w przypadku poprzedniego STD 5 (szerzej w WiT 4/2022) cały proces unowocześnienia podzielono na dwie fazy. Pierwsza z nich, określana jako „faza zero”, była już w tym czasie prowadzona i obejmowała analizy ryzyka związane z celami oraz terminami modernizacji, a także studium wykonalności. Kolejny etap realizacji kontraktu – „faza 1” – miał już dotyczyć „fizycznych” prac, na bazie przyjętych po realizacji „fazy 0” założeń.

Nowy wariant – standard 6

W tym czasie firma Thales, która podpisała właśnie kontrakt na wsparcie eksploatacji w warunkach operacyjnych przez kolejnych pięć lat radarów Iguane zainstalowanych na ATL 2, jednocześnie pracowała nad nowej generacji stacją tej klasy z anteną aktywną, wykorzystującą rozwiązania i technologie opracowane do radaru RBE2-AA samolotu wielozadaniowego Rafale. W związku z tym nowa stacja radiolokacyjna do ATL 2 będzie np. dysponować zakresem pracy „powietrze-powietrze”, jak dotąd niestosowanym na samolotach patrolowych lotnictwa morskiego.
Modernizacja przewidywała także wymianę komputerów i przejście na w pełni cyfrowe przetwarzanie sygnałów akustycznych w ramach nowego systemu kontroli boi hydroakustycznych Thales STAN (Système de traitement acoustique numérique). Zmiany te były niezbędne ze względu na planowane zakończenie użytkowania boi analogowych i wprowadzenie w pełni cyfrowych boi aktywnych i pasywnych nowej generacji. Kolejny zakres „fazy 1” dotyczył modernizacji kamery termowizyjnej zintegrowanej w głowicy optoelektronicznej FLIR Tango. Operacje w Afryce (od Sahelu po Libię) i na Bliskim Wschodzie (Irak, Syria) wykazały zapotrzebowanie na nowe urządzenie tego typu zdolne do rejestracji obrazów zarówno w świetle widzialnym, jak i w podczerwieni. Ponieważ zabudowa zupełnie nowej głowicy mogła doprowadzić do zmian rozkładu mas i aerodynamiki maszyny, zdecydowano, że modernizacji poddana zostanie istniejąca głowica bądź zastosowana zostanie druga, nowa, zlokalizowana w tylnej części kadłuba po prawej stronie, w miejscu jednego z czterech wyrzutników boi.

Następny pakiet modyfikacji miał dotyczyć systemu łączności satelitarnej Aviasat, stosowanego w tym czasie na samolotach ATL 2 i Falcon 50 francuskiego lotnictwa morskiego. Udoskonalony w 2011 r., zastępował używane do tej pory telefony satelitarne Iridium (zachowano je jako zapasowe). Jest to demontowalny zestaw, składający się z anteny i konsoli, umożliwiający łączność foniczną i wymianę danych IP w trybie szyfrowanym o znacznie wyższej przepustowości niż Iridium. Instalacja zestawu odbywa się w ciągu kilku godzin poprzez wymianę anteny detektora anomalii magnetycznych (MAD) na antenę satelitarną. Rozwiązanie optymalne w działaniach nad lądem, w przypadku misji nad akwenami morskimi było krytykowane przez załogi. Według założeń do nowego wariantu, w ramach „fazy 1” system Aviasat ma zostać uzupełniony o zmodernizowany system łączności radiowej VHF/UHF.

Opracowywane założenia nie uwzględniały żądania Aéronavale dotyczącego instalacji środków samoobrony, np. czujników ostrzegających o odpaleniu pocisku kierowanego DDM (Détecteur de départ missile), jak również wyrzutni flar i dipoli. Dotąd, w celu ochrony przed przeciwlotniczymi pociskami bliskiego zasięgu, samoloty ATL 2 latały podczas misji bojowych wyłącznie na średnich wysokościach.

Przyjęty latem 2018 r. program zakupu sprzętu dla sił zbrojnych LPM (Loi de programmation militaire) na lata 2019-2025 zakładał pierwotnie modernizację do nowego standardu tylko 11 ATL 2. W czasie jesiennego salonu Euronaval 2018 poinformowano o zamówieniu kolejnych, dzięki czemu liczba maszyn doprowadzonych do STD 6 osiągnąć miała 18 z 22 będących w tym czasie w służbie we Flottille 21F i 23F. Trzy samoloty w odmianie Fox, wcześniej doraźnie wyposażone w głowice optoelektroniczne i przystosowane do przenoszenia bomb kierowanych laserem, miały również zostać zmodernizowane do STD 6. Pozostałe cztery maszyny zamierzano pozostawić w STD 5. Marynarka równolegle pozyskiwała części zamienne, umożliwiające wydłużenie eksploatacji ATL 2 w Niemczech i Włoszech, tj. w państwach, które kiedyś były użytkownikami ATL 1.

4 października 2013 r. Generalna Dyrekcja ds. Uzbrojenia (DGA, Direction générale de l’armement) formalnie zleciła firmom Dassault Aviation i Thales realizację programu modernizacji ATL 2 do wariantu STD 6. W przedsięwzięciu uczestniczyć miały dwa dodatkowe podmioty: Naval Group, zajmująca się oprogramowaniem do obróbki informacji i SIAé (Service industriel de l’aéronautique) w zakresie dostawy konsol operatorów oraz zapewnienia dostępności zakładu remontowego. Wartość kontraktu wyniosła 400 mln EUR. Według jego zapisów Dassault Aviation miał przeprowadzić modernizację siedmiu egzemplarzy, a SIAé pozostałych 11. Termin dostawy pierwszych siedmiu samolotów przewidziano na lata 2019-2023.

Zmodernizowany do STD 6 morski samolot patrolowy i zwalczania okrętów podwodnych ATL 2 M28.

Zlecony program modernizacji nie dotyczył elementów konstrukcyjnych maszyny czy jej napędu, lecz wyłącznie zwiększenia możliwości bojowych przy wykorzystaniu nowych czujników, elementów wyposażenia i oprogramowania, a także interfejsów „człowiek-maszyna”. Przyjęty do realizacji zakres prac przewidywał modernizację wyposażenia w czterech podstawowych obszarach:
❙ integracji nowego radaru Thales Searchmaster z anteną aktywną (AESA), pracującego w paśmie X;
❙ zastosowania nowego systemu zwalczania okrętów podwodnych ASM i zintegrowanego w jego ramach cyfrowego systemu obróbki akustycznej STAN, kompatybilnego z najnowszymi bojami sonarowymi;
❙ zabudowy nowej głowicy optoelektronicznej L3 WESCAM MX20 we wszystkich 18 modernizowanych egzemplarzach;
❙ zabudowy nowych konsol do wizualizacji sytuacji taktycznej.