W drugiej połowie ubiegłego roku Siły Powietrzne odebrały 12 egzemplarzy samolotów szkolno-bojowych KAI FA-50GF. Fot. Leszek Chemperek CO/MON
Postępująca modernizacja lotnictwa wojskowego w Polsce
Ostatnich 12 miesięcy, to okres postępującej modernizacji technicznej polskiego lotnictwa wojskowego. Rozpoczęto wdrażanie czterech nowych typów statków powietrznych oraz zrealizowano dostawy odrzutowych samolotów szkolno-bojowych FA-50GF.
Ostatnich 12 miesięcy, to okres postępującej modernizacji technicznej polskiego lotnictwa wojskowego. Rozpoczęto wdrażanie czterech nowych typów statków powietrznych oraz zrealizowano dostawy odrzutowych samolotów szkolno-bojowych FA-50GF.
Dwanaście egzemplarzy KAI FA-50GF Fighting Eagle (TA-50 Block 2) zostało dostarczonych przez Republikę Korei w wyniku zawarcia we wrześniu 2022 r. kontraktu obejmującego łącznie zakup 48 samolotów tego typu. Ze względu na braki sprzętowe, wynikające m.in. z przekazania Ukrainie części posiadanych myśliwców MiG-29, Polska potrzebowała szybkiej dostawy nowych maszyn.Ostatecznie pierwsza transza 12 egzemplarzy została dostarczona pomiędzy lipcem a listopadem 2023 r. Wszystkie trafiły do kraju na pokładach ciężkich samolotów transportowych Boeing 747F należących do linii lotniczych Korean Air, które lądowały w Międzynarodowym Porcie Lotniczym w Warszawie. Potem, drogą lądową, zostały przetransportowane do 23. Bazy Lotnictwa Taktycznego w Mińsku Mazowieckim, gdzie przechodziły proces montażu i odbiorów. Obecnie jest to jedyna baza w kraju, która eksploatuje ten typ samolotu. Docelowo ma dysponować dwiema eskadrami.
Tak szybki proces dostaw wynika z faktu, że rząd Republiki Korei zgodził się na przesunięcie harmonogramu dostaw kolejnej partii samolotów zamówionych na własne potrzeby. W czerwcu 2020 r. DAPA (Defense Acquisition Program Administration, Administracja Programów Obronnych) oraz koncern KAI podpisali kontrakt na dostawę do końca 2024 r. 20 egzemplarzy w wersji TA-50 Block 2.
Postępująca modernizacja lotnictwa wojskowego w Polsce
Obecnie dostarczone FA-50GF są wykorzystywane do realizacji zadań szkolno-treningowych. Wynika to z faktu, że Polska nie dysponuje m.in. pociskami powietrze-powietrze AIM-9M/L Sidewinder. Nie jest wykluczone, że dojdzie do zakupu ich niewielkiej partii pochodzącej z zasobów magazynowych sojuszników.
Jak na razie jedyny (z pięciu) średnich samolotów transportowych C-130H Hercules, który trafił do 33. Bazy Lotnictwa Transportowego w Powidzu. Fot. Łukasz Pacholski
Dodatkowo maszyny te nie zostały zintegrowane ze standardowymi w Siłach Powietrznych pociskami AIM-9X Sidewinder i AIM-120C AMRAAM. Zgodnie z publicznymi deklaracjami, po 2025 r. zaplanowano gruntowną modernizację całej dwunastki do standardu FA-50PL Block 20. Dostawy seryjnie nowych 36 egzemplarzy w tej konfiguracji mają zostać zrealizowane w latach 2025-2028. Będą one dysponować m.in. stacjami radiolokacyjnymi RTX PhantomStrike, optoelektronicznymi zasobnikami obserwacyjno-celowniczymi Lockheed Martin AN/AAQ-33 Sniper i nahełmowymi celownikami Thales Scorpion.
Drugim nowym typem samolotów wdrożonym do eksploatacji w Siłach Powietrznych jest Lockheed Martin C-130H Hercules. 12 grudnia 2023 r. w 33. Bazie Lotnictwa Transportowego w Powidzu wylądowała pierwsza maszyna tego typu wdrożona do eksploatacji. Dostarczony egzemplarz nosił amerykańską rejestrację 91-9141, a w Polsce otrzymał numer 1511. Jest to jeden z trzech Herculesów, które trafią do Sił Powietrznych poprzez procedurę Ramp-to-Ramp, a więc w pełni sprawnych maszyn pochodzących z jednostek amerykańskich.
Przed dostawą przeszedł on przegląd strukturalny PDM i naprawy w zakładach OGMA w Portugalii. Resurs międzyremontowy pozwala na jego eksploatację (do kolejnego PDM) do początku 2025 r. Pierwsze loty polskie załogi wykonały na nim w marcu br. Dostarczony do Powidza
C-130H to jednocześnie trzecia maszyna tej wersji, która trafiła do Polski. Dwie inne (dawne 85-0035 i 85-0036, które otrzymają polskie oznaczenia 1509 i 1510) znajdują się w Wojskowych Zakładach Lotniczych Nr 2 S.A. w Bydgoszczy, gdzie przechodzą przeglądy PDM.
Postępująca modernizacja lotnictwa wojskowego w Polsce
Natomiast w Portugalii są dwa pozostałe C-130H (89-1182 i 89-1185) także poddawane PDM. Dzięki temu rozwiązaniu, 33. BLT w Powidzu już pod koniec tego roku ma dysponować pięcioma C-130H Hercules w linii. Ich uzupełnieniem będą (stopniowo wycofywane) C-130E Hercules. Niestety, pomimo doświadczeń ostatnich lat, Ministerstwo Obrony Narodowej nie podjęło decyzji o ich dalszej eksploatacji oraz modernizacji.
Dużym wzmocnieniem potencjału całych Sił Zbrojnych był zakup dwóch samolotów wczesnego ostrzegania Saab 340AEW. Umowę zawarto w lipcu 2023 r. i obejmuje ona używane egzemplarze, które przez ostatnie miesiące były zakonserwowane po zakończeniu eksploatacji w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Kontrakt ma wartość około 232 mln PLN i ma zostać zrealizowany do końca 2025 r.
Poza samolotami obejmuje on szkolenie personelu, naziemne wyposażenie obsługowe i wsparcie logistyczne. Miały one trafić do 44. Bazy Lotnictwa Morskiego w Siemirowicach, jednak ze względu na jej remont, tymczasowo stacjonują w Gdyni. Pierwszy egzemplarz został dostarczony 6 marca, a drugi 10 czerwca. W ciągu ostatnich tygodni wykonywały one liczne loty szkolno-treningowe, także w pobliżu granicy z obwodem królewieckim. Jak wskazuje MON, wstępna gotowość operacyjna ma zostać osiągnięta we wrześniu.
Jeden z dwóch samolotów wczesnego ostrzegania Saab 340AEW, które trafiły w bieżącym roku do Polski. Fot. Łukasz Pacholski
Dostawy nowego sprzętu miały miejsce także w jednostkach śmigłowcowych. W tym przypadku mowa o wielozadaniowych Leonardo AW149, które sukcesywnie trafiają do 25. Brygady Kawalerii Powietrznej. Łącznie jednostka ta ma odebrać 32 śmigłowce tego typu. Kontrakt na ich zakup zawarto 1 lipca 2022 r. na terenie WSK PZL Świdnik S.A..
Podmiot ten, będący częścią koncernu Leonardo, ma odpowiadać za realizację zamówienia, które poza wiropłatami obejmuje pakiet logistyczny i szkoleniowy (w tym symulatory). Zamówienie opiewa na 8,25 mld PLN brutto i ma zostać zrealizowane w latach 2023-2029. Nie można wykluczyć, że zakup AW149 zapoczątkuje proces stopniowego wycofywania z 25. Brygady Kawalerii Powietrznej śmigłowców PZL Świdnik W-3 Sokół, które trafią do innych jednostek.
Postępująca modernizacja lotnictwa wojskowego w Polsce
Poza zakupem wiropłatów Agencja Uzbrojenia zamówiła, 30 maja 2023 r., partię 800 kierowanych pocisków Lockheed Martin AGM-114R2 Hellfire, które mają stanowić główny oręż AW149. Ich dostawy zostaną zrealizowane poprzez procedurę FMS.
Nowe śmigłowce to także cztery Leonardo AW101, które trafiły do 44. Bazy Lotnictwa Morskiego w Darłowie, gdzie pozwolą na zapoczątkowanie procesu zastępowania Mi-14PŁ i MI-14PŁ/R. To wynik kontraktu, podpisanego pomiędzy WSK PZL Świdnik S.A. a ówczesnym Inspektoratem Uzbrojenia 26 kwietnia 2019 r. Zamawiający wybrał konfigurację ZOP z modułem CSAR, szczegóły nadal pozostają niejawne.
Po latach opóźnień, rozpoczyna się proces dostaw nowych śmigłowców. 25. Brygada Kawalerii Powietrznej zapoczątkowała odbiory pierwszych wielozadaniowych Leonardo AW149. Fot. Ministerstwo Obrony Narodowej
Oblot techniczny pierwszego z nich odbył się w lipcu 2021 r. Beneficjentami offsetu stały się Wojskowe Zakłady Lotnicze Nr 1 S.A. w Łodzi i Politechnika Gdańska. Polskie AW101 zmontowały zakłady Leonardo w Yeovil w Wielkiej Brytanii. Przed dostawą do Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej każdy był przebazowany do Świdnika – pierwszy z nich trafił tam w sierpniu, a ostatni w grudniu 2023 r. Obecnie wszystkie zostały już odebrane przez zamawiającego i są wykorzystywane do szkolenia personelu jednostki.
Cztery AW101 to stanowczo za mało na potrzeby lotnictwa morskiego. Niestety, obecnie nie są prowadzone żadne rozmowy na linii Leonardo – Agencja Uzbrojenia, które mogłyby świadczyć o chęci kontynuacji zakupów. Docelowo jednostka w Darłowie powinna mieć od 8 do 12 wiropłatów, które pozwoliłyby zastąpić obecnie eksploatowane maszyny.
Poza 25. Brygadą Kawalerii Powietrznej i Brygadą Lotnictwa Marynarki Wojennej nowe śmigłowce trafiły także do Zespołu Lotniczego Jednostki Wojskowej GROM. 29 listopada 2023 r., ówczesny, minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak poinformował, że dwa wielozadaniowe śmigłowce S-70i Black Hawk trafiły do Wojsk Specjalnych. Informacja ta oznaczała zapoczątkowanie dostaw drugiej partii maszyn tego typu.
Cztery S-70i Black Hawk zostały zamówione przez Agencję Uzbrojenia 15 grudnia 2021 r. Ich dostawcą są, należące do korporacji Lockheed Martin, Polskie Zakłady Lotnicze Sp. z o.o. w Mielcu. Kontrakt ma wartość 666 mln PLN brutto, a dostawy mają zostać zrealizowane do końca października br. Była to druga umowa zakupu S-70i dla Wojska Polskiego (pierwsze cztery zamówiono w 2019 r. Cała ósemka trafi do GROM-u. Poza śmigłowcami umowy obejmują pakiety logistyczne i szkoleniowe.
Postępująca modernizacja lotnictwa wojskowego w Polsce
Pierwsze cztery S-70i dostarczono do Zespołu Lotniczego JW GROM w grudniu 2019 r. W kolejnych miesiącach były poddawane modyfikacjom, zgodnie z wymaganiami zamawiającego – szczegóły pozostają niejawne. Wiadomo, że poza Polską, były wykorzystywane operacyjnie m.in. na Litwie (jako wkład w międzynarodową operację ochrony Szczytu NATO w Wilnie) i na Białorusi (transportując ukraińską delegację na rozmowy pokojowe z Rosjanami w 2022 r.).
Nie można wykluczyć, że nie będą to ostatnie S-70i zamówione przez MON. Nadal brak decyzji o losie kontraktu, obejmującego zakup 32 egzemplarzy, który jest negocjowany od sierpnia ubiegłego roku.
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
