Seryjna ZDPSR Bystra w położeniu roboczym, z opuszczonymi podporami stabilizującymi. Pod anteną główną widoczna jest zasadnicza antena interrogatora ISZ-50P systemu identyfikacji bojowej „swój-obcy” Kwisa standardu Mark XIIA.

29 marca Agencja Uzbrojenia zawarła w siedzibie spółki PIT-RADWAR S.A. pierwszą umowę wykonawczą z konsorcjum PGZ-PILICA+, dotyczącą dostaw jednego z kluczowych elementów, jakie wejdą w skład nowego rakietowo-artyleryjskiego zestawu rakietowego. Chodzi o partię zdolnych do przerzutu stacji radiolokacyjnych (ZDPSR) Bystra, a więc jednego z najnowocześniejszych produktów polskiego przemysłu obronnego, nieustępującego w swej klasie radarom najbardziej renomowanych producentów zachodnich. Wkrótce pierwsze seryjne stacje tego typu wejdą do uzbrojenia pododdziałów przeciwlotniczych Wojska Polskiego.

Przedmiotem kontraktu jest wyprodukowanie i dostarczenie Siłom Zbrojnym RP w latach 2026–2028 22 zestawów ZDPSR Bystra. Wartość kontraktu wynosi 1,1 mld PLN brutto, a swym podpisem zatwierdził go wicepremier i minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak – Zatwierdziłem kolejną umowę w sprawie pozyskania dla Wojska Polskiego stacji radiolokacyjnych Bystra. To już druga umowa, dlatego, że pierwsza umowa jest już realizowana. W tym roku pierwsze stacje radiolokacyjne trafią do Wojska Polskiego. Ta umowa to kolejne 22 stacje radiolokacyjne. Wartość umowy to 1,1 mld złotych. Mechanizm dotyczący produkcji stacji jest już sformowany. Mamy dostawę pierwszych egzemplarzy w tym roku. Budujemy zdolności przeciwlotnicze i przeciwrakietowe Wojska Polskiego. Takie zdolności już oczywiście są, ale wzmacniamy je kolejnymi warstwami.

Umowa faktycznie stanowi kontynuację zamówienia na takie same urządzenia, ale z planowanym odmiennym przeznaczeniem, zawartej 3 września 2019 r. pomiędzy ówczesnym Inspektoratem Uzbrojenia a PIT-RADWAR S.A. Dotyczyła ona dostawy 16 stacji w latach 2022–2025 i ma wartość 634,9 mln PLN brutto.

ZDPSR Bystra to produkt całkowicie polski, będący zwieńczeniem prac realizowanych od początku lat 90. przez Przemysłowy Instytut Telekomunikacji i Centrum Naukowo-Produkcyjne Elektroniki Profesjonalnej „Radwar” S.A., a także cywilnymi oraz wojskowymi placówkami naukowo-badawczymi, nad wielofunkcyjnymi (a więc mogącymi realizować równocześnie wiele zadań/funkcji cząstkowych, np. wykrywanie celów różnych klas i typów, śledzenie celów, naprowadzanie uzbrojenia, wykrywanie oraz lokalizacja źródeł zakłóceń itp.) stacji radiolokacyjnych pracujących w paśmie C (4÷8 GHz) z fazowanymi szykami antenowymi. Jeśli zaś chodzi o stację radiolokacyjną Bystra, to powstała ona w ramach, realizowanej w latach 2011–2017, pracy rozwojowej „Mobilny zestaw radaru obrony przeciwlotniczej bliskiego zasięgu z nadajnikiem półprzewodnikowym kryptonim Bystra”. Zawarł ją z Departamentem Polityki Zbrojeniowej MON Przemysłowy Instytut Telekomunikacji S.A. (była to struktura w skład której wchodził dotychczasowy PIT, a także CNPEP „Radwar” S.A. i PPPE „Dolam” S.A., obecnie PIT-RADWAR S.A.). Prototyp stacji zakończył pomyślnie badania kwalifikacyjne w lipcu 2016 r. Po zakończeniu pracy pierwszy radar Bystra przekazano Siłom Zbrojnym RP. Wykorzystywany jest w procesie szkolenia przeciwlotników, a także do różnorodnych przedsięwzięć badawczych.

Egzemplarze seryjne, wyprodukowane na mocy umowy z września 2019 r., będą różnić się od prototypu. Ogólny układ konstrukcyjny został zachowany, ale wprowadzono zmiany wynikające z postępu technicznego, a także nowych wymagań sformułowanych przez zamawiającego. W aktywnej antenie (AESA, Active Electronically Scanned Array) seryjnych urządzeń zastosowano nowe moduły nadawczo-odbiorcze wykorzystujące tranzystory wykonane w technologii azotku galu (GaN) zamiast użytych w prototypie tranzystorów opartych na arsenku galu (GaAs). To spowodowało konieczność dostosowania części układów elektronicznych i zasilania. W zamian uzyskano wzrost tzw. potencjału radaru, który przekłada się na wzrost zasięgów wykrywania celów i wyższą dokładność określania ich położenia w przestrzeni. Wymagania wojska dotyczyły z kolei dostosowania stacji do pracy w niejawnych sieciach teleinformatycznych, co spowodowało modyfikację podsystemu łączności.

Pierwsze dwie seryjne ZDPSR Bystra przechodzą obecnie wojskowe badania zdawczo-odbiorcze, poprzedzające ich przekazanie zamawiającemu i skierowanie do liniowej eksploatacji, co jest planowane na trzeci kwartał br. Kolejne urządzenia są w produkcji, a pełne zakończenie realizacji umowy, zgodnie z obowiązującymi jej zapisami, powinno nastąpić w 2025 r.

W ubiegłym roku podjęto decyzję, że Bystra będzie głównym sensorem radiolokacyjnym w zestawach rakietowo-artyleryjskich (ZRA) Pilica+. Zawarta 4 października 2022 r. umowa ramowa dotyczy dostawy 21 ZRA Pilica+. W tej liczbie znajdzie się sześć, doprowadzonych do nowego standardu, przeciwlotniczych systemów rakietowo-artyleryjskich (PSR-A) Pilica, zamówionych na mocy umowy z Zakładami Mechanicznymi „Tarnów” S.A. z 24 listopada 2016 r. o wartości 746,16 mln PLN brutto. Ich dostawy są sukcesywnie realizowane od grudnia 2020 r.

ZRA Pilica+ wejdą do uzbrojenia pododdziałów Wojsk Obrony Przeciwlotniczej Sił Powietrznych, a ich zasadniczym przeznaczeniem będzie ochrona baz lotniczych, a także uzupełnienie stref ognia zestawów rakietowych obrony powietrznej krótkiego (Narew) i średniego zasięgu (Wisła) na małych i bardzo małych wysokościach oraz bezpośrednia osłona jednostek ogniowych Wisły.

Czytaj pełną wersję artykułu