W czerwcu br. dywizjon myśliwski 71st Fighter Squadron (FS) sił powietrznych Stanów Zjednoczonych (USAF) rozpoczął w bazie Joint Base Langley-Eustis w Wirginii szkolenie pilotów na myśliwcach 5. generacji Lockheed Martin F-22A Raptor.

Dywizjon 71st FS „The Ironmen” utworzono 6 stycznia 2023 r. Został on sformowany na bazie rozwiązanego równocześnie dywizjonu szkolnego 71st Fighter Training Squadron (FTS). Powołany w sierpniu 2015 r. dywizjon 71st FTS wyposażony był w odrzutowce szkolne Northrop T-38C Talon i pełnił funkcję „adwersarzy” dla wyposażonego w F-22A i bazującego w JB Langley-Eustis skrzydła myśliwskiego 1st Fighter Wing (FW).

71st FS ma być docelową jednostką szkolną (FTU – Formal Training Unit) dla floty myśliwców F-22A. Dywizjon 71st FS przejął zadania szkolenia pilotów F-22A od rozwiązanego na początku kwietnia 2023 r. dywizjonu 43rd FS „Hornets”. W ten sposób zakończył się okres tymczasowego bazowania w Eglin AFB dywizjonu 43rd FS – jedynej jednostki szkolnej F-22A – który trwał od zamknięcia w listopadzie 2018 r. jego bazy macierzystej, czyli Tyndall AFB na Florydzie.

Dywizjon 43rd FS „Hornets” pełnił funkcję dywizjonu szkolnego F-22A (FTU) od października 2002 r., gdy został sformowany w bazie Tyndall AFB. Podlegał on, przeniesionemu w październiku 2012 r. do Tyndall, skrzydłu myśliwskiemu 325th Fighter Wing (FW). Skrzydłu 325th FW w październiku 2013 r. podporządkowano też wyposażony w F-22A liniowy dywizjon myśliwski 95th FS „Boneheads” oraz, od stycznia 2014 r, dywizjon rezerwowy 301st FS. Ten ostatni nie posiadał własnych myśliwców tylko, jako jednostka stowarzyszona, korzystał z samolotów dywizjonu 95th FS.

22 marca 2023 r. dywizjon szkolny 43rd FS zakończył w bazie Eglin AFB na Florydzie szkolenie pilotów na myśliwcach F-22A. Fot. USAF

W pierwszej połowie października 2018 r. przez Florydę przeszedł huragan piątej kategorii nazwany „Michael”. USAF udało się ewakuować z bazy Tyndall wszystkie poza siedemnastoma samolotami myśliwskimi F-22A. Huragan zniszczył hangary, w których schowano myśliwce. Większość doznała różnego rodzaju uszkodzeń. Nie były one jednak poważne i wszystkie egzemplarze udało się przywrócić do służby. Baza Tyndall została jednakże wyłączona z użytku. 2 listopada 2018 r. siły powietrzne ogłosiły, że 55 samolotów F-22A z bazy Tyndall zostanie czasowo umieszczonych w innych miejscach. W listopadzie 2018 r. dywizjon 43rd FS w całości został przeniesiony do znajdującej się również na Florydzie bazy Eglin AFB. Z kolei 24 myśliwce (oraz personel) dywizjonu 95th FS zostały rozdzielone pomiędzy trzy bazy w których stacjonują F-22A: JB Langley-Eustis, JB Elmendorf-Richardson na Alasce oraz JB Pearl-Harbor-Hickam na Hawajach. Ta zmiana dyslokacji, która pierwotnie miała być tymczasowa, została później zatwierdzona przez USAF na stałe. Dywizjon 95th FS, który formalnie był wciąż aktywną jednostką USAF, faktycznie nie posiadał ani sprzętu ani personelu. Ostatecznie został rozwiązany w 2019 r.

29 marca 2023 r. dywizjon 43rd FS przekazał pierwsze dwa myśliwce F-22A dywizjonowi 71st FS. Do września br. ma zakończyć się przekazanie z bazy Eglin pozostałych 28 egzemplarzy. Podstawowy kurs pilotażu (BFS – Basic Flying Course) dla pierwszych sześciu pilotów dywizjonu rozpoczął się 5 czerwca br. Dziewięciomiesięczne szkolenie na F-22A rozdzielone jest obecnie pomiędzy bazy Tyndall oraz Langley. Rozpoczyna się trzymiesięcznym kursem teoretycznym i symulatorowym realizowanym przez bazę Tyndall, a kończy trzymiesięcznym szkoleniem BFS realizowanym już teraz przez bazę Langley. Docelowo cały cykl szkoleniowy będzie odbywał się w Langley. Po przeniesieniu wszystkich F-22A z Eglin AFB, w bazie Langley będzie stacjonować blisko jedna trzecia ze 186 samolotów myśliwskich F-22A będących w posiadaniu USAF. JB Langley-Eustis jest bazą macierzystą skrzydła myśliwskiego 1st FW, w którego skład wchodzą dywizjony liniowe 27th FS „Fighting Eagles” oraz 94th FS „Hat in the Ring”. W bazie tej stacjonuje również dywizjon myśliwski 149th FS lotnictwa gwardii narodowej stanu Wirginia, który jest jednostką stowarzyszoną skrzydła 1st FW, jak również zespół akrobacyjno-demonstracyjny „F-22 Raptor Demo Team”.

Jeden z dwóch F-22A, które 29 marca 2023 r. przyleciały z Eglin AFB na Florydzie do JB Langley-Eustis w Wirginii. Myśliwiec nosi już barwy dywizjonu szkolnego 71st FS. Fot. USAF

Tak samo jak dywizjon 43rd FS, dywizjon 71st FS ma posiadać na wyposażeniu myśliwce F-22A w wersji Block 20. Jest to niezmodernizowana wersja, wykorzystywana w procesie szkoleniowym oraz różnorodnych testach i nie przeznaczona do wykonywania zadań bojowych. W 2022 r. siły powietrzne ogłosiły plan całkowitego wycofania ze służby wszystkich 33 posiadanych egzemplarzy Block 20. Zaoszczędzone dzięki temu fundusze (około 2,5 miliarda USD, w ciągu pięciu lat) planują przeznaczyć na inne programy takie jak zakup myśliwców F-35A, czy program budowy platformy przewagi powietrznej 6. generacji NGAD (Next-Generation Air Dominance).

Dowódcy USAF argumentują, że utrzymywanie i eksploatacja egzemplarzy Block 20 wyłącznie jako platformy szkolnej generuje niepotrzebne koszty. Proces szkoleniowy można by realizować taniej, z szerszym wykorzystaniem symulatorów oraz egzemplarzy liniowych w wersji Block 30/35. Teoretycznie możliwe by było zmodernizowanie egzemplarzy Block 20 do pełnej wersji bojowej. Koszt takiego programu szacowany jest na około 1,8 miliarda USD, a czas trwania na osiem lat. Według USAF jest to jednak zbyt duży i niepotrzebny wydatek. Jak na razie legislatorzy amerykańscy nie chcą się zgodzić na wycofanie egzemplarzy Block 20. Według ogłoszonego 23 czerwca br. oświadczenia senackiej komisji ds. sił zbrojnych (SASC – Senate Armed Services Committee) USAF raczej nie otrzymają zgody na wycofanie F-22A Block 20 w roku fiskalnym 2024.