W zakładach lotniczych Airbus Poland S.A. na warszawskim Okęciu odbyła się 1 grudnia uroczystość 10-lecia utworzenia Centrum Serwisowego samolotów Airbus (CASA) C-295M w Polsce. Centrum powstało w ramach zobowiązania offsetowego, zawartego w trzecim aneksie do umowy offsetowej, przyjętym przez Radę Ministrów 19 października 2010 r.

Bazowa umowa offsetowa pomiędzy Skarbem Państwa a EADS Construcciones Aeronauticas S.A. (obecnie Airbus Defence and Space S.A.S.) zawarta została 28 sierpnia 2001 r. i towarzyszyła zakupowi przez Ministerstwo Obrony Narodowej ośmiu (z opcją na kolejne cztery) lekkich samolotów transportowych CASA C-295M. Aneks wprowadzał trzy nowe zobowiązania offsetowe, a jednym z nich był bezpośredni transfer technologii i praw do utworzenia centrum serwisowego samolotów C-295M oraz świadczenia usług związanych z innymi produktami Airbus Military. Ostateczna wartość umowy offsetowej wyniosła 385 mln USD, zaś utworzenie krajowego centrum serwisowego było jednym z najważniejszych zobowiązań bezpośrednich zrealizowanych w jej ramach.

Uroczystość 10-lecia Centrum Serwisowego C295 zgromadziła wielu gości. Fot. Andrzej Kiński

Certyfikowane Centrum Serwisowe C295 w zakładach Airbus Defence and Space PZL Warszawa-Okęcie (dziś Airbus Poland) zainaugurowało swą działalność w listopadzie 2011 r., kiedy Siły Powietrzne przekazały do niego na przegląd strukturalny po ośmiu latach eksploatacji (8Y) drugi dostarczony w 2003 r. z Hiszpanii samolot tego typu (pierwszy przeszedł przegląd 8Y w zakładach w Sewilli, ale prace przeprowadzili specjaliści z zakładów na Okęciu pod nadzorem hiszpańskich kolegów). Także w 2011 r. podpisana została z Ministerstwem Obrony Narodowej pierwsza wieloletnia umowa na wykonanie usług konserwacji, napraw i remontów, a także innych zadań związanych ze wsparciem eksploatacji maszyn używanych przez 8. Bazę Lotnictwa Transportowego z Krakowa-Balic.

Prezes Airbus Polska Johannes von Thadden wygłasza okolicznościowe przemówienie. Fot. Andrzej Kiński

Na potrzeby centrum zmodernizowano hangar B2 zakładów na Okęciu, w którym wydzielono dwa stanowiska serwisowe. Założono wówczas, że w ciągu roku będzie tam można zrealizować prace serwisowe na czterech maszynach. Wiązało się to z faktem, że przegląd strukturalny samolotu po ośmiu latach eksploatacji zajmuje około sześciu miesięcy i wymaga niemal pełnego demontażu, a później złożenia samolotu, połączonego z wymianą większości elementów eksploatacyjnych.

Wyposażenie hangaru B2 na Okęciu związane z  Centrum Serwisowym C295 składało się początkowo z: dwóch diagnostycznych stacji komputerowych, wyposażenia warsztatowego i narzędzi, kompletnego wyposażenia do obsługi przedstartowej, niezbędnej dokumentacji serwisowej oraz stanowiska aktualizacja dokumentacji i książek samolotu.

Zasadniczym zadaniem centrum miało być realizowanie poważniejszych obsług samolotów typu C-295M, a więc obsług okresowych po 48 miesiącach eksploatacji lub 1200 godzinach lotu (C), przeglądów strukturalnych po czterech (4Y) i ośmiu latach eksploatacji (8Y), a także wsparcie potencjału użytkowników w przeprowadzaniu innych obsług i przeglądów (A, 2A, 3A, Y, 2Y), w przypadku Sił Powietrznych Grupy Obsługi Technicznej 8. Bazy Lotnictwa Transportowego.

W uroczystości wzięli udział gen. Jarosław Mika, Dowódca Generalny Rodzajów Sił Zbrojnych... Fot. Andrzej Kiński

Chociaż zadania centrum miały koncentrować się na pracach przy samolotach C-295M eksploatowanych przez Siły Powietrzne, w przypadku wolnych mocy produkcyjnych miało one przeprowadzać obsługi i przeglądy samolotów także na rzecz innych użytkowników tych maszyn.

Dziś, po dziesięciu latach funkcjonowania, centrum może pochwalić się wykonaniem 85 przeglądów strukturalnych, w tym 59 remontów głównych, dwóch modernizacji i ponad 150 dodatkowych zleceń serwisowych, nie licząc zmian w biuletynach. Poza samolotami Sił Powietrznych, obsługuje także maszyny lotnictwa Czech i Kazachstanu, wspierało także podobne centrum w Sewilli w przeglądach samolotów Królewskich Hiszpańskich Sił Powietrznych. Po rozbudowie potencjału i wzroście zatrudnienia, może prowadzić prace na 4-5 samolotów jednocześnie.

... i poseł Michał Jach, przewodniczący Komisji Obrony Narodowej Sejmu RP. Fot. Andrzej Kiński

Centrum Serwisowe C295 spełnia wymagania przepisów PART145 i normy ISO 9001, AQAP 2110 oraz – od listopada 2016 r. – AS/EN9110 (dotyczącej konserwacji, napraw i remontów), będącej odpowiednikiem cywilnej normy PART145.

W rocznicowej uroczystości w hangarze Centrum Serwisowego C295 wzięło udział wielu znamienitych gości z gen. Jarosławem Miką, Dowódca Generalnym Rodzajów Sił Zbrojnych i posłem Michałem Jachem, przewodniczącym Komisji Obrony Narodowej Sejmu RP na czele, a także dowództwo 8. Bazy Lotnictwa Transportowego.

Gospodarz wydarzenia, Johannes von Thadden, prezes Airbus Polska powiedział ‒ „10 lat centrum serwisowego to historia nie tylko rozwoju Airbusa w Polsce, ale przede wszystkim dekada doskonałej współpracy z jednym z największych operatorów C295 – polskimi Siłami Powietrznymi. Jesteśmy wdzięczni za to wieloletnie zaufanie i powierzenie nam swojej floty. Cieszymy się, że możemy wspólnie świętować tak ważną rocznicę”.

Na przestrzeni 10 lat działalności centrum na Okęciu realizowało prace nie tylko przy samolotach Sił Powietrznych, ale także używanych przez lotnictwo Czech (na zdjęciu) i Kazachstanu. Fot. Andrzej Kiński

Dziś centrum serwisowe na Okęciu jest gotowe do podjęcia kolejnych wyzwań, w tym uruchomienia kompleksowych obsług samolotów Orlik Sił Powietrznych.

Polskie Siły Powietrzne, wykorzystujące 16 samolotów C-295M, dostarczonych w latach 2003-2013, jest jednym z największych użytkowników maszyn tego typu na świecie. Flota „Kasiek” jest intensywnie wykorzystywana w zadaniach na terytorium kraju oraz za granicą i osiągnęła na przestrzeni 18 lat nalot 71 tysięcy godzin (globalna flota przekroczyła niedawno 500 000 godzin).

Warto dodać, że zakłady lotnicze Airbus Poland S.A. na warszawskim Okęciu są ważnym ogniwem w łańcuchu produkcyjnym samolotów C-295M wykonując wiele elementów struktury samolotu (zewnętrzne części skrzydeł, przednią i tylną część kadłuba, drzwi do ładowni, tylną rampę, drzwi do kabiny i drzwi desantowe, fotele lotnicze), a także ok.70% wszystkich wiązek elektrycznych.

Andrzej Kiński, współpraca Leszek Cwojdziński.