W ostatnich dniach na Bałtyku rozpoczęły się próby morskie dwóch jednostek pływających, które mają zasilić rosyjską Flotę Bałtycka. Pierwszym z nich jest mały okręt rakietowy Buria projektu 22800 Karakurt, zaś drugim duży kuter hydrograficzny Anatolij Kniaziew projektu 19920 Bakłan.

Zgodnie z opublikowanym 17 października komunikatem prasowym rosyjskiego Ministerstwa Obrony na poligonach Floty Bałtyckiej trwają próby morskie małego okrętu rakietowego Buria. W ich trakcie sprawdzone ma być działanie siłowni okrętowej, urządzeń sterowych i kotwicznych, mechanizmów pomocniczych, systemów nawigacyjnych i łączności. Ponadto planowane są testy szybkości, manewrowości i wibracji jednostki, zaś w ostatnich etapie kompleksowe strzelania do celów morskich i powietrznych.

Buria jest siódmych ostatnim okrętem projektu 22800 zamówionych w stoczni Pełła z miejscowości Otriadnoje pod Sankt Petersburgiem. Stępkę tej jednostki położono 24 grudnia 2016 r., wyprowadzono z hali 15 października a zwodowano 23 października 2018 r. Była ona również drugim Karakurtem, na którym zainstalowano system przeciwlotniczy Pancyr-M. Mimo, że okręt został zwodowany w wysokim stopniu ukompletowania, to proces jego wyposażania i przygotowywany do prób morskich trwał niezwykle długo. Było to wynikiem oczekiwania na dostawę głównych silników napędowych, których przekazanie stoczni mocno się opóźniło.

Główną przyczyną problemów z terminową dostawą Karakurtów są właśnie silniki napędu głównego M-507D-1 produkowane przez petersburską firmę PAO „Zwiezda”, których produkcja nie nadąża za zapotrzebowaniem. Firma ta od samego początku miała problemy z terminowym dostarczeniem tych skomplikowanych jednostek napędowych. Początkowo moce produkcyjne tego zakładu pozwalały na budowę jedynie silników dla jednej jednostki tj. trzech egzemplarzy rocznie (sic!), przez co właściwie ukończone okręty muszą czekać na dostawę jednostek napędowych.

Zakłócenia dostaw tych silników spowodowane było tym, że Zwiezda obciążona została dużymi zamówieniami na dostawę silników okrętowych dla rosyjskiej marynarki wojennej, na co nie była przygotowana organizacyjnie, technicznie ani finansowo. Firma ta po prostu nie radzi sobie ze wszystkimi zamówieniami wojskowymi, które przyjęła do realizacji, czego ofiarą padł program budowy Karakurtów. Taki stan rzeczy jest częściowo pokłosiem zachodnich sankcji i wstrzymaniem w 2017 r. dostaw do Rosji silników przez niemiecki koncern MTU.

W pierwszej kolejności opóźnienia w dostawie głównych silników napędowych dotknęły Pełłę, która musiała opóźnić dostawy Karakurtów już od prototypowego Mytiszczi. Z informacji pochodzących z połowy 2018 r. wynikało, że WMF FR spodziewała się, że dostawy silników wysokoprężnych M-507D-1 zostaną ustabilizowane dopiero w latach 2021–2022. Tak więc rozpoczęcie prób morskich przez Burię może być tego pierwszym symptomem.

Z kolei 19 października agencja prasowa TASS poinformowała, że na Morzu Bałtyckim stoczniowe próby morskie przechodzi duży kuter hydrograficzny Anatolij Kniaziew. W ich trakcie personel stoczniowy oraz załoga przeprowadzą testy manewrowości i prędkości jednostki. Sprawdzi także działanie wszystkich silników, agregatów i systemów ogólnookrętowych oraz urządzeń nawigacyjnych i radiowych.

Duży kuter hydrograficzny Floty Bałtyckiej Jewgienij Gnicewicz (BGK-2149), to właśnie do tej jednostki dołączy Anatolij Kniaziew. Fot. Andrzej Nitka

Kuter hydrograficzny Anatolij Kniaziew został zbudowany przez stocznię Okskaja sudowierfʹ z miejscowości Nawaszyno położonej nad rzeką Oka. Jest to siódma jednostka proj. 19920, jej stępkę położono 30 czerwca 2021 r., a zwodowano 14 kwietnia 2022 r. Jak na rosyjskie realia jej budowa przebiega bardzo szybko. Kuter ten nosi imię twórcy i uczestnika testów arktycznych pierwszego radzieckiego systemu nawigacyjnego służącego do rejsów na dużych szerokościach geograficznych, który pozwolił na rejs atomowego okrętu podwodnego Leninskij Komsomoł (K-3) projektu 627 na biegun północny.

Jednostki proj. 19920 Bakłan przeznaczone są do zabezpieczenia pod względem hydrograficznym codziennego funkcjonowania okrętów i jednostek pomocniczych floty, jednostek brzegowych, baz morskich i poligonów. Jak dotąd banderę Służby Hydrograficznej WMF FR podniosło sześć jednostek tego typu, spośród których trzy służą we Flocie Północnej a po jednym we Flocie Bałtyckiej, Czarnomorskiej i Flotylli Kaspijskiej. W budowie w stoczni SSZ Wympieł w Rybińsku znajdują się dwa kolejne kutry tego typu. Ponadto pięć nieco większych jednostek projektu 19920B zasiliło Flotę Oceanu Spokojnego.