Zaloguj
reklama Rekord
reklama Rekord

Koniec historii lotniskowca Foch

São Paulo rusza do stoczni złomowej. Fot. Instituto São Paulo

Trwa holowanie eks-lotniskowca São Paulo, należącego do Marinha do Brasil, do stoczni złomowej. Okręt ten powstał pierwotnie dla francuskiej Marine nationale i służył przez lata pod nazwą upamiętniającą marszałka Francji i Polski, Ferdynanda Focha.

W listopadzie 2000 roku Francja wycofała ze służby lotniskowiec Foch (R 99), drugą jednostkę typu Clemenceau. Jeszcze w tym samym roku Brazylia kupiła Focha, przemianowując go na São Paulo (A 12).

Clemenceau i Foch były pierwszymi zbudowanymi we Francji po II wojnie światowej okrętami tej klasy. Foch powstał w stoczni Chantiers de l'Atlantique w Saint-Nazaire. Jego stępkę położono 15 listopada 1957, wodowanie odbyło się 23 lipca 1960, zaś podniesienie trójkolorowej bandery w 15 lipca 1963 roku. Okręt miał wyporność pełną 32 800 ton, mierzył 265×51,2×8,6 m i miał napęd turboparowy. Zabierał ok. 40 samolotów i śmigłowców.

Lotniskowiec Foch na początku lat. 90. Fot. US Navy/Wikipedia

W ciągu swojej francuskiej kariery uczestniczył w licznych ćwiczeniach i operacjach. W 1977 roku jego myśliwce F-8 Crusader uczestniczyły w misji „Saphir” nad Dżibuti, w trakcie której doszło niemal do walki z jemeńskimi MiG-ami-21. W październiku 1984 roku Francja wysłała Focha na operację „Mirmillon” u wybrzeży Libii, w odpowiedzi na napięcie w Zatoce Sidra. Lotniskowiec brał udział w wojnie w Jugosławii w okresie od lipca do sierpnia 1993 roku, w lutym i marcu 1994 roku oraz w lutym i od maja do lipca 1994 roku w ramach wsparcia operacji ONZ. Uczestniczył także w operacjach sił sojuszniczych NATO z samolotami Super Étendard latającymi w misjach uderzeniowych nad Serbią w 1999 roku. Brał udział w testach atmosferycznych bomb atomowych na Pacyfiku. Na jego pokładzie odbywały się próby samolotów nowej generacji Rafale M. W 2000 roku Foch odbył swój ostatni rejs operacyjny, prowadząc grupę Task Force 473 na czteromiesięczną trasę dookoła świata.

Po 37 latach pod banderą Marine nationale jednostkę wycofano w 2000 roku. Jednak w przeciwieństwie do bliźniaka nie poszła od razu „na żyletki”. Rok później okręt sprzedano Brazylii za 1,92 mln USD, gdzie stał się jedynym lotniskowcem i flagowcem Marinha do Brasil.

Foch, już jako São Paulo w służbie brazylijskiej. Fot. Wikipedia

W ciągu pierwszych trzech lat służby São Paulo wykonał kilka misji, niektóre na wodach zagranicznych, był też wykorzystywany corocznie do kwalifikacji i szkolenia samolotów pokładowych Super Étendard i S-2T Turbo Tracker argentyńskiej marynarki wojennej. 17 maja 2005 roku doszło do eksplozji w sieci parowej siłowni. W wyniku wybuchu zginął jeden członek załogi, a dziesięciu innych zostało rannych. Dwóch rannych zmarło później w szpitalu na skutek odniesionych obrażeń. Przyczyną wybuchu było pęknięcie rurociągu parowego. Po tym wypadku marynarka podjęła decyzję o przeprowadzeniu remontu i modernizacji okrętu.

W latach 2005-2009 São Paulo przeszedł modernizację. Obejmowała ona przegląd i naprawę turbin parowych, konserwację skraplaczy, kotłów; naprawę dwóch sprężarek wysokociśnieniowych, przegląd generatorów elektrycznych, pomp, zaworów i elementów konstrukcyjnych, dodanie dwóch separatorów olejowo-wodnych, instalację chłodnic wody, naprawę zbiorników olejowych, zastąpienie systemu wymiany danych taktycznych, instalację systemu telewizji przemysłowej, transpondera systemu rozpoznania bojowego „swój-obcy” IFF, systemu walki elektronicznej (ESM) itp.

Pod koniec 2010 roku rozpoczęły się próby morskie. Oczekiwano, że São Paulo powróci do floty pod koniec 2013 roku, ale w 2012 doszło do kolejnego poważnego wypadku, tym razem pożaru. Od września 2016 roku lotniskowiec nadal przechodził naprawy. Jednak w lutym 2017 roku Marinha do Brasil ogłosiła, że okręt zostanie zdemobilizowany, a następnie wycofany z eksploatacji. Stało się to formalnie 22 listopada 2018 roku. Planowano przekształcenie São Paulo w muzeum, ale brak finansowania sprawił, że zdecydowano o jego złomowaniu.

Ponieważ Francja była pierwotnym właścicielem lotniskowca, klauzula umowy sprzedaży Focha dawała Paryżowi ostatnie zdanie na temat tego, gdzie okręt może być rozebrany. Dlatego stocznie złomowe dopuszczone do udziału w przetargu musiały zostać zatwierdzone przez władze francuskie. Okręt zawiera w swojej strukturze duże ilości niebezpiecznych substancji, takich jak azbest, PCB i toksyczne farby (w tym ołowiowo-kadmowa, która stanowi osłonę przed skażeniem radioaktywnym), co w świetle prawa międzynarodowego kwalifikuje go jako odpad niebezpieczny i tym samym podlega specjalnej kontroli handlowej. Ostatecznie jednostkę sprzedano firmie SÖK Denizcilik w Aliadze w Republice Turcji. 4 sierpnia 2022 roku na holu statku Alp Centre lotniskowiec São Paulo, eks-Foch, ruszył w ostatni rejs. Ma dotrzeć do celu 7 września.

Teldat
Teldat

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Przemysł zbrojeniowy

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Siły Powietrzne

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Samoloty i śmigłowce
Uzbrojenie lotnicze
Bezzałogowce
Kosmos

WOJSKA LĄDOWE

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Wozy bojowe
Artyleria lądowa
Radiolokacja
Dowodzenie i łączność

MARYNARKA WOJENNA

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Okręty współczesne
Okręty historyczne
Statki i żaglowce
Starcia morskie

HISTORIA I POLITYKA

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Historia uzbrojenia
Wojny i konflikty
Współczesne pole walki
Bezpieczeństwo
usertagcalendar-fullcrosslisthighlightindent-increasesort-amount-asc