25 listopada na stronach Kancelarii Sejmu upubliczniono odpowiedź Ministerstwa Obrony Narodowej na poselską interpelację Pawła Bejdy w sprawie rozstrzygnięcia programu Kruk, czyli zakupu nowych śmigłowców bojowych na potrzeby Wojska Polskiego.

W swojej interpelacji, która została skierowana do MON tuż po wskazaniu zwycięskiej konstrukcji w programie Kruk, Paweł Bejda (Klub Parlamentarny Koalicja Polska), zwrócił się do resortu obrony z serią sześciu pytań:

1. Czy zakup konkretnie 96 śmigłowców uderzeniowych znajduje się w obecnym Planie Modernizacji Technicznej?
2. W ostatnim czasie Australia zapłaciła za 29 śmigłowców AH-64E Apache Guardian 13,1 mld zł, co może oznaczać, że polskie zamówienie może wynosić obecnie ok. 50 mld zł, a całkowity koszt programu, uwzględniający koszty cyklu życia śmigłowców, może przekroczyć 200 mld zł. Proszę w związku z tym o informację, ile ma kosztować Polskę cały program zakupu 96 śmigłowców AH-64E Apache Guardian, włącznie z kosztami cyklu życia śmigłowców.
3. Proszę o podanie dokładnego źródła finansowania tego zamówienia publicznego, które stanowi 30% rocznego budżetu państwa i jest prawie 4-krotnie wyższe od budżetu MON z 2022 r.?
4. Mając na uwadze rachunki grozy za prąd, gaz i węgiel, które zabijają polską gospodarkę, polskich przedsiębiorców i polskie gospodarstwa domowe, czy Polskę stać na tak olbrzymi zakup zagranicznego sprzętu wojskowego?
5. W okresie rządów PO-PSL zorganizowano przetarg na śmigłowce, gdzie swoje oferty złożyli aż trzej producenci śmigłowców, z których wybrano najlepszą. Obecna sytuacja związana z wojną na Ukrainie w pewnym stopniu uzasadnia zastosowanie przyśpieszonej procedury udzielenia zamówienia publicznego, ale to nie zwalnia Pana z przestrzegania konstytucyjnej zasady równości w życiu gospodarczym, wyrażonej w art. 32 Konstytucji. Tym bardziej, że chodzi o zamówienie o docelowej wartości ponad 200 mld zł, w którym ofertę złożył również inny amerykański producent śmigłowców, tj. Bell. Proszę o informacje, czy w tym zamówieniu przeprowadzono przetarg, jakie oferty wpłynęły i dlaczego wybrano właśnie śmigłowce Apache.
6. W okresie rządów PO-PSL zorganizowano przetarg na śmigłowce o wartości 13,5 mld zł. Z kontraktem związany był offset znacznej wartości, a 10,8 mld zł miało trafić do polskich zakładów w Łodzi i Radomiu, tworząc nawet 3000 miejsc pracy. Umowę zerwał Premier Mateusz Morawiecki, podając, że powodem był brak offsetu o wartości zamówienia, czyli 13,5 mld zł. Kiedy więc teraz informuje Pan na TT o zamówieniu na śmigłowce wartym umownie nawet 50 mld zł, proszę o informacje, czy oznacza to offset o wartości 50 mld zł, który trafi do polskich zakładów? Ewentualnie jakiej wartości offset jest przewidziany przy tym zamówieniu i jakie działania obejmuje?

Odpowiedzi udzielił wiceminister obrony Wojciech Skurkiewicz. Czytamy w niej: Pozyskanie śmigłowców uderzeniowych AH-64E APACHE GUARDIAN znajduje swoje odzwierciedlenie zarówno w „Planie Modernizacji Technicznej Sił Zbrojnych na lata 2021-2035 z uwzględnieniem 2020 r.”, jak i „Pakiecie Wzmocnienia Sił Zbrojnych na lata 2023-2025", które stanowią dokumenty niejawne. W związku z powyższym, finansowanie tego zadania będzie obejmowało zarówno źródła budżetowe, jak i źródła finansowania wynikające z ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz. U. z 2022 r., poz. 655).

 Wybór śmigłowca AH-64E APACHE GUARDIAN został dokonany w efekcie analiz przeprowadzonych w resorcie obrony narodowej, związanych z wejściem w życie ustawy o obronie Ojczyzny, z uwzględnieniem wniosków związanych z przeprowadzoną fazą analityczno-koncepcyjną dla zadania dotyczącego pozyskania śmigłowców uderzeniowych nowej generacji KRUK. Pozyskanie śmigłowców jest realizowane w ramach amerykańskiej procedury Foreign Military Sales (FMS).

Całkowity koszt pozyskania śmigłowców wraz z zapasem amunicji oraz pakietami szkoleniowym i logistycznym, jak również szczegółowy zakres pozyskiwanych technologii w ramach mechanizmów offsetowych, zostaną określone w umowach ze stroną amerykańską.

Przypomnijmy, 8 września wicepremier i minister obrony Mariusz Błaszczak poinformował, że MON skierował do władz amerykańskich zapytanie ofertowe w sprawie zakupu na potrzeby Wojska Polskiego do 96 śmigłowców bojowych Boeing AH-64E Guardian. Szczegóły zostaną upublicznione przez Departament Stanu po autoryzowaniu wniosku eksportowego, co może mieć miejsce na przełomie roku. Dodatkowo, jak kilkukrotnie wskazał już w ostatnich tygodniach Mariusz Błaszczak, strona polska jest zainteresowana rozwiązaniem pomostowym w postaci wypożyczenia nieokreślonej liczby śmigłowców AH-64E Guardian z zasobów armii amerykańskiej – taka opcja mogłaby pozwolić na przyspieszenie procesu szkolenia w Polsce oraz utrzymać potencjał pomiędzy wycofaniem z linii śmigłowców Mil Mi-24D/W oraz wdrożeniem do eksploatacji zamówionych przez MON AH-64E Guardian.