Na czas prób fabrycznych i oblotu technicznego do rejestru wpisywane są produkowane w PZL Mielec śmigłowce S-70i Black Hawk. Na zdjęciu dwa z 6 wyprodukowanych w ub. roku dla zagranicznych klientów.
Rejestr cywilnych statków powietrznych prowadzi Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego (ULC). Dokonując wpisu rejestrowego stwierdza się tożsamość danego egzemplarza, określa właściciela i ewentualnie użytkownika, a także ustanawia się polską przynależność państwową. Realizacja zadań rejestru wynika z postanowień ustawy z 3 lipca 2002 r. „Prawo Lotnicze”, a zasadniczym przepisem wykonawczym jest „Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z 6 czerwca 2013 r. w sprawie rejestru cywilnych statków powietrznych…”. Reguluje ono zasady prowadzenia rejestru, tryb składania wniosków o wpis i zmianę danych rejestrowych, a także określa uwarunkowania dotyczące nanoszenia znaków rozpoznawczych na statkach powietrznych.
Do rejestru wpisuje się statki powietrzne, których właścicielem lub użytkownikiem jest „podmiot polski” i jednocześnie nie są urządzeniami latającymi podlegającymi wpisowi do ewidencji. Podczas wpisu do rejestru statkom powietrznym nadaje się znaki rozpoznawcze, składające się ze znaków przynależności państwowej i oddzielonych poziomą kreską znaków rejestracyjnych. Trzy litery otrzymują: samoloty, śmigłowce, sterowce, balony i bezzałogowe statki powietrzne (+25 kg); a cztery cyfry: szybowce i motoszybowce. Natomiast sprzęt wpisany do ewidencji otrzymuje czteroliterowe znaki rejestracyjne, z tego: samoloty ultralekkie znaki rozpoczynające się na literę S, śmigłowce – H, szybowce i motoszybowce – G, motolotnie i lotnie – M, motoparalotnie i paralotnie – P, wiatrakowce – X, balony – B i bezzałogowe statki latające – Y. Znaki rozpoznawcze nanosi się na statkach powietrznych w sposób trwały i umożliwiający łatwą ich identyfikację.
Z upoważnienia Prezesa ULC czynności urzędowe związane z rejestrem wykonuje Wydział Rejestru Cywilnych Statków Powietrznych. Za realizowane czynności pobierane są ustawowe opłaty lotnicze. Przykładowo za przeprowadzenie postępowania o wpisanie statku powietrznego do rejestru i wydanie stosownych świadectw wysokość opłaty wynosi: szybowiec – 78 zł, śmigłowiec EC-135 – 328 zł, samolot regionalny Dash Q400 – 869 zł i Boeing 737 – 2170 zł.
W ub. roku działalność rejestru statków powietrznych została zainaugurowana 3 stycznia wpisem samolotu Hawker Beechcraft 400XP, rej. SP-TTA (poz. 5184), a kilka dni później 8 stycznia Lotnicze Pogotowie Ratunkowe (LPR) zarejestrowało dwa śmigłowce Robinson R44, rej SP-HTM i SP-HTN. W ciągu 12 miesięcy w Wydziale wykonano około 1200 różnych operacji: w tym wpisów statków do rejestru (226) i wykreśleń (98), zmian danych adresowych lub własnościowych sprzętu, a także było 447 wpisów do ewidencji.
Do rejestru samolotów zostało wpisanych 119 szt., w tym m.in.: Boeing 737 (22 szt.), Boeing 787 (4), Embraer 195 (3), Aero AT3 (16) i Tecnam P2008 (13). Wykreślono 60 szt., w tym m.in.: Airbus A321 (4), Cessna 172 (6), Aero AT3 (5), Cessna 152 (4) i Jak-52 (4).
Do rejestru śmigłowców wpisano 42 szt., w tym m.in.: Robinson R44 (13), Sikorsky S70i Black Hawk (11), Bölkow Bo-105 (4) i Aerocopter AK 1-3 (3), a wykreślono 22 szt., w tym m.in.: Sikorsky S70i (12), Robinson R44 (4) oraz EC-130 (2) i W-3AS Sokół (2).
Do rejestru motoszybowców zostały wpisane dwa: SZD-45 Ogar i Scheibe SF25, a żadnego nie wykreślono. Do rejestru szybowców wpisano 48 szt., w tym m.in.: SZD-48 Jantar (6), Centrair 101 (5) i PW-6 (4), a wykreślono 15 szt., w tym m.in.: PZL PW-6 (3), SZD-9bis Bocian (2) i MDM-1 Fox (2). Do rejestru balonów wpisano 14 szt., głównie produkcji: Cameran (5), Lindstrand (5) i Kubiček (2), a jeden wykreślono (Lindstrand).
W stosunku do stanów z roku poprzedniego (1.01.2019 r.) ilość sprzętu znajdującego się w rejestrze uległa zwiększeniu z 2748 do 2894 szt. (o 5%). Liczba samolotów wzrosła z 1318 do 1377 szt.; śmigłowców z 222 do 260 szt.; motoszybowców z 32 do 34 szt., szybowców z 944 do 977 szt., balonów z 222 do 235 szt., a statków bezzałogowych z 9 do 10. Liczba sterowców od kilkunastu lat nie ulega zmianie i cały czas pozostaje jeden prywatny Cameron AS105.
W ub. roku do ewidencji sprzętu lotniczego zostało wpisanych 447 statków powietrznych, w tym: 84 samoloty ultralekkie, 4 śmigłowce, 5 szybowców, 19 wiatrakowców, 33 motolotnie, 1 paralotnia z napędem, a także 301 bezzałogowych statków powietrznych (o masie startowej ponad 25 kg). Duża liczba wpisanych małych dronów, w odniesieniu do lat poprzednich (np. 2018 – 4 szt., 2017 – 1 szt.), jest konsekwencją rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 20 grudnia 2018 r. nakazującego rejestrację wszystkich urządzeń latających (o masie startowej poniżej 25 kg), które wykorzystywane są w operacjach poza zasięgiem widoczności wzrokowej.
Nowo wpisane do ewidencji samoloty to m.in.: 7 szt. Pipistrel Virus; po 6 Aeroprakt A22 i L32; 5 Ekolot KR-030; 4 JMB Aircraft VL3; 3 Bristell BRM i 2 Zenair CH601. Wśród nowych wiatrakowców (19) były m.in.: po 3 Celier Xenon i Autogyro Avalon i 2 Autogyro Calidus, natomiast wśród motolotni (33) były m.in.: 6 Stratus; po 3 Ixess 15, Libre, Apollo C15 i Bionik. Ponadto do ewidencji zostały wpisane śmigłowce: dwa DB Aerocopter AK1-3 i po jednym Dynali H3 i Phoenix UH-22 oraz szybowce: cztery SZD12 i jeden Schempp Hirth Ventus. Z 301 dronów wpisanych do ewidencji zdecydowanie najwięcej bo ponad 200 szt. pochodziło z chińskich wytwórni DJI Technologies i Yuneec.
Na początku stycznia 2020 r. w polskim rejestrze statków powietrznych znajdowało się 157 samolotów komunikacyjnych, w tym: 72 Boeingów 737, 15 Boeingów 787, 1 Boeing 767F, 15 Embraerów 195, 4 Embraery 190, 12 Embraerów 175, 6 Embraerów 170, 3 Embraery EMB-145, 13 SAAB 340, 10 Bombardierów Dash Q402 i 6 ATR 72. Aktualnie kilka samolotów nie wykonuje lotów i jest przedmiotem oferty odsprzedaży (np. EMB-145).
Polskie Linie Lotnicze LOT użytkują 78 samolotów, w tym: osiem B787-8, siedem B787-9, pięć B737 MAX 8, siedem B737-800, trzy B737-400, jeden B737-700, piętnaście E195, cztery E190, dwanaście E175, sześć E170, dziesięć Dash Q402. Polscy przewoźnicy wykonujący loty w ruchu czarterowym i według formuły niskokosztowej mają w swoich flotach wyłącznie Boeingi 737. Enter Air użytkują 21 Boeingów 737-800 i dwa B737 MAX 8; Ryanair Sun (Buzz) 32 Boeingi 737-800, a Travel Service Polska (SmartWings) jednego Boeinga 737-8BK (SP-TVZ). Realizujący przewozy towarowe i pasażerskie Sprint Air posiada 18 samolotów, w tym 12 SAAB 340 i 6 ATR 72-200, a Sky Taxi jednego towarowego Boeinga 767-281F (SP-MRF) i jednego SAAB 340. Znajdujące się we flocie PLL LOT i Enter Air samoloty Boeing 737 MAX z powodu ogólnoświatowego „uziemienia” od marca 2019 r. nie wykonują lotów.
W ciągu roku zaistniały istotne zmiany w rejestrze samolotów komunikacyjnych, a największe były udziałem: Ryanair Sun (Buzz), PLL LOT i Enter Air. Ryanair Sun (Buzz) zarejestrował 15 samolotów Boeing 737-800, które wcześniej znajdowały się we flocie linii matki – irlandzkich Ryanair. Pochodzą z produkcji lat 2014-2018 i otrzymały znaki rejestracyjne: SP-RST do Z i SP-RKA do G. Narodowy przewoźnik zarejestrował: cztery Boeingi 787-9 Dreamliner (SP-LSD/E/F/G, trzy Boeingi 737-800 (SP-LWE/F/G), jednego Boeinga 737-700 (SP-LUA) i trzy Embarery 195 (SP-LNN/O/P). Proces modernizacji floty realizował też największy na krajowym rynku czarterów turystycznych Enter Air. Przed rozpoczęciem sezonu letniego, przy dużym popycie na usługi przewozowe ze strony touroperatorów, flota Enter Air powiększyła się o dwa Boeingi 737-800 (SP-ESF i -ESG) oraz Boeinga 737 MAX (SP-EXB). Samoloty Boeing 737-800 pochodzą z produkcji lat 2003-2012, a MAX z 2018 r.
Natomiast w ciągu roku zostały wyrejestrowane samoloty Airbus A321 (SP-HAZ/Y/X/W) i Airbus A320 (SP-HAI), co było związane z ogłoszeniem upadłości linii czarterowych Small Planet Airlines oraz SAAB 340 linii Sky Taxi (SP-MRC).
Ubiegłorocznym wydarzeniem w rejestrze był wpis kolejnych czterech Boeingów 787-9 Dreamliner: SP-LSD (poz. 5196, wpis 5.02); SP-LSE (poz. 5217, wpis 30.04); SP-LSF (poz. 5233, wpis 4.06) i SP-LSG (poz. 5287, wpis 30.10). Są to nowoczesne i ekonomiczne samoloty szerokokadłubowe, a w porównaniu do B787-8 charakteryzują się niższym zużyciem paliwa w przeliczeniu na pasażera. Ich maksymalna masa startowa wynosi 249,5 t i dysponują zasięgiem 13 350 km. Nowo zarejestrowane samoloty są przystosowane do przewozu w konfiguracji trzyklasowej 294 pasażerów, czyli o 42 więcej niż użytkowane już 787-8. Ponadto, dysponują większymi możliwościami przewozowymi cargo i bagażu, a kubatura dolnych luków ładunkowych zwiększyła się ze 115 do 140 m³. Aktualnie przewoźnik użytkuje 15 Dreamlinerów, które obsługują 16 regularnych tras dalekiego zasięgu do państw azjatyckich i północnoamerykańskich.
Wydarzeniem w rejestrze był wpis kolejnych 15 samolotów Boeing 737-800, użytkowanych w liniach Ryanair Sun (Buzz). Otrzymały znaki rejestracyjne: SP-RST do Z i SP-RKA do G oraz były wcześniej użytkowane we flocie linii-matki Ryanair. Średni wiek przerejestrowanej floty wynosił 2,5 lata. Najstarszym był wyprodukowany w październiku 2014 r. SP-RSZ (poz. 5296, wpis 15.11), a najmłodszym pochodzący z września 2018 r. SP-RKG (poz 5299, wpis 19.11). Z floty 15 nowo zarejestrowanych samolotów dwa pochodziły z produkcji 2014 r. (SP-RSZ i -RKA), pięć z 2016 r. (SP-RKB/C/D/E/F), siedem z 2017 r. (SP-RKT/Q/U/W/V/Y/X) i jeden z 2018 r. (SP-RKG). Samoloty są w wersji 737-8AS/MD i przystosowane do przewozu w konfiguracji jednoklasowej 189 pasażerów.
Należy nadmienić, że Ryanair Sun (Buzz) otrzymał polski certyfikat przewoźnika lotniczego 3 kwietnia 2018 r. Decyzję o przerejestrowaniu samolotów należy postrzegać, jako część nowej polityki kadrowej Ryanaira, mającej na celu zmniejszenie kosztów pracowniczych (w Polsce są mniejsze obciążenie podatkowe), a także tańszy rejestr i bieżący nadzór nad eksploatacją samolotów.
Wydarzeniem w rejestrze był wpis pierwszego Boeinga 737-700, rej. SP-LUA (poz. 5240, wpis 17.06). Jest on leasingowany od amerykańskiej firmy Macquarie AirFinance, a jego pozyskanie było formą wsparcia działalności przewozowej PLL LOT ze strony Boeinga, w związku z uziemieniem pięciu 737 MAX 8. Dzięki dodatkowej maszynie polski przewoźnik mógł ograniczyć liczbę kosztowych leasingów ACMI (samolot z załogą).
SP-LUA został wyprodukowany w styczniu 2003 r. i przez 12 lat wykonywał loty w barwach China Eastern Airlines (rej. B-5030). Od sierpnia 2015 r. był użytkowany w rumuńskich liniach Blue Air (YR-BMA), a od 20 czerwca 2019 r. obsługuje europejską siatkę połączeń PLL LOT. Dysponuje zasięgiem 5550 km, a w konfiguracji jednoklasowej zabiera 144 pasażerów.
Trzy Embraery 195
PLL LOT, w zastępstwie za uziemione B737 MAX, zarejestrował także trzy Embraery 195. Były to kilkunastoletnie samoloty z rynku wtórnego i trafiły do floty przewoźnika za pośrednictwem firm leasingowych Nordic Aviation Capital (NAC) i GE Capital Aviation Services (GECAS). Pierwszy z nich Embraer 195LR, rej. SP-LNO (poz. 5241, wpis 17.06), pochodzi z czerwca 2007 r. i wcześniej był użytkowany w liniach: rosyjskich Saratov Airlines, tureckich BoraJet i AnadoluJet oraz brytyjskich Flybe. Embraer 195AR, rej SP-LNN (poz. 5242, wpis 3.07), pochodzi z lutego 2011 r. i przez cały czas był użytkowany w brazylijskich liniach niskokosztowych Azul Linhas Aereas. Natomiast 12-letni SP-LNP (poz. 5245, wpis 16.07) był użytkowany w liniach tureckich BoraJet i AnadoluJet oraz brytyjskich Flybe. Zarejestrowane samoloty są w konfiguracji jednoklasowej i przystosowane do przewozu 114-118 pasażerów.
Do rejestru zostały wpisane kolejne cztery fabrycznie nowe samoloty Tecnam, pozyskane na potrzeby powstałej w 2015 r. szkoły pilotażu LOT Flight Academy. Realizuje ona szeroki zakres szkoleń, od licencji pilota turystycznego (PPL) do liniowego (ATPL). Do szkolenia podstawowego są wykorzystywane trzy mniejsze dwumiejscowe samoloty Tecnam P2008JC, rej. SP-LFD/E/F, a do zaawansowanego czteromiejscowy Tecnam P2006T, rej. SP-LFG.
Tecnam P2008JC to jednosilnikowe samoloty wyposażone w ekonomiczne silniki Rotax 912 S2 (zużycie paliwa: 17 l na godzinę lotu), awionikę Garmin G3X i tradycyjny drążek sterowy. Są certyfikowane do lotów z widocznością VFR (Visual Flight Rules). Natomiast Tecnam P2006T są certyfikowane do przewozu czterech osób, mają chowane podwozie i także certyfikowane do lotów według wskazań przyrządów IFR (Instrument Flight Rulet). Samolot ten jest wyposażony w awioniką glass cockpit Garmin G950 z autopilotem, a steruje się nim za pomocą wolanta. Zarejestrowane samoloty Tecnam noszą specjalne malowanie LOT Flight Academy (wzorowane na barwach narodowego przewoźnika) i stacjonują na lotnisku Aeroklubu Ziemi Piotrkowskiej.
W ub. roku na czas trwania prób fabrycznych i oblotu technicznego do rejestru statków powietrznych zostały czasowo wpisane/wykreślone wyprodukowane w PZL Mielec trzy samoloty M28 Skytruck.
Samoloty M28 Block 05, rej. SP-DGO (poz. 5280) i SP-DGU (poz. 5290), zastały zamówione przez Departament Obrony Stanów Zjednoczonych na potrzeby lotnictwa wojskowego Nepalu. Kontrakt na nowe Skytrucki o wartości 18,9 mln USD był realizowany w ramach amerykańskiej bezzwrotnej pożyczki na cele wojskowe FMF (Foreign Military Financing) i obejmował: zakup dwóch samolotów, szkolenie pilotów i personelu obsługi technicznej, a także ich przebazowanie do stolicy Nepalu.
Samolot M28, rej SP-DGW (poz. 4840), został zakupiony przez prywatną niemiecką firmę usługową PD Sicherheit, z przeznaczeniem do szkoleniowego desantowania skoczków spadochronowych wojsk specjalnych Bundeswehry. Kontrakt na jego zakup został zawarty w 2018 r. i był on kontynuacją współpracy zapoczątkowanej rok wcześniej dostawą dwóch M28. Samolot SP-DGW został wyposażony w opatentowany system ratowania skoczków (Parachute Jump Rescue System), który uzupełnia podstawową jego funkcjonalność jaką są tylne drzwi załadunkowe.
W ub. roku zostało zarejestrowanych kilka małych i średnich odrzutowców klasy biznes, w tym: Cessna 550, Cessna 680, Bombardier BD-100 Challenger 350, Hawker 400, Pilatus PC-24 i Cirrus SF50. Na uwagę zasługują dwa samoloty klasy Mid Size Jet typu Cessna 680; Pilatus PC-24 i uznawany za najszybszy w swojej klasie Hawker Beechcraft 400XP.
Cessna 680 Citation Sovereign, rej. SP-OSA (poz. 5197, wpis 13.02) i SP-RAP (poz. 5216, wpis 16.04), to pochodzące z produkcji odpowiednio z 2009 i 2008 r. dwusilnikowe biznes jety, o masie startowej 13,9 t. Doskonale wyciszona kabina pasażerska o wysokości 1,7 m i szerokości 1,68 m została wyposażona w 9-11 wygodnych foteli pasażerskich. Prędkość podróżna wynosi 815 km/h, pułap lotu 45 tys. stóp (13,7 tys. m), a zasięg 5200 km.
Hawker Beechcraft 400XP, rej. SP-TTA (poz. 5184, wpis 3.01) to pochodzący z 2010 r. dwusilnikowy samolot, o masie startowej 7,5 t. Wyciszona owalna kabina pasażerska o wysokości 1,45 m, szerokości 1,5 m i długości 4,7 m została wyposażona w siedem wygodnych foteli plus dodatkowo jeden niepełnowymiarowy. Jego prędkość wynosi 860 km/h, pułap lotu 45 tys. stóp, a zasięg 2710 km.
Pełna wersja artykułu
