20 sierpnia w Holandii prezydent Wołodymyr Zełenski i premier Marki Rutte ogłosili, że Haga przekaże Ukrainie samoloty wielozadaniowe F-16. Ukraiński prezydent napisał w mediach społecznościowych, że liczba przekazanych maszyn będzie wynosić aż 42 sztuki, jednak nie znajduje to potwierdzenia w żadnym oficjalnym holenderskim komunikacie. Co prawda Rutte powiedział, że Holandia dysponuje w sumie 42 F-16, jednak nie ogłosił on, ile z nich ostatecznie trafi na Ukrainę. Tego samego dnia Zełenski złożył wizytę również w Danii, gdzie ogłoszono, że Kopenhaga przekaże Ukrainie 19 myśliwców F-16.
Duńska premier Mette Frederiksen przekazała, że pierwsze sześć z nich ma zostać wysłanych na Ukrainę na przełomie 2023 i 2024 r. Kolejnych osiem samolotów zostanie dostarczonych w 2024 r., a ostatnie pięć w 2025 r. Holandia i Dania wydały również wspólne oświadczenie, w którym zaznaczyły, że jakakolwiek darowizna F-16 dla Ukrainy będzie miała miejsce dopiero po tym, jak piloci i personel technicznej obsługi naziemnej ukończą szkolenia. Dowódca duńskich Sił Powietrznych przekazał, że grupa 73 Ukraińców przybyła do bazy sił powietrznych Skrydstrup w południowej Jutlandii, aby przejść sześciomiesięczne szkolenie w zakresie obsługi F-16, z czego sześciu to piloci. Po jego zakończeniu odbędzie się szkolenie kolejnej grupy tej samej wielkości.

W dniach 16-22 sierpnia nie doszło do zasadniczych zmian w położeniu walczących stron. Najważniejszą areną walk jest odcinek frontu zaporoskiego w rejonie Robotynego, Nowoprokopiwki oraz Werbowego. Trwają starcia o kontrolę nad linią wzgórz, których kulminacja znajduje się pomiędzy tymi trzema wsiami i gdzie znajdują się rosyjskie linie obronne. Choć dokładne położenie walczących stron jest nieznane, materiały z 21 sierpnia wskazują, że większa część Robotynego została opanowana przez ukraińskie oddziały szturmowe. Dzień później Kijów oficjalnie ogłosił wejście oddziałów do wsi i ewakuację ludności.

Rosjanie kontynuują działania zaczepne pod Kupiańskiem. Punkt ciężkości ich natarcia znajduje się w okolicy wsi Syńkiwka, która – jak się wydaje – nie została jeszcze w całości opanowana przez oddziały rosyjskiej 6 Armii. Ciężkie walki trwają również pod Bachmutem, gdzie obie strony próbują atakować pozycje przeciwnika, w tym z użyciem czołgów, jednak bez powodzenia. Na kluczowym odcinku na południe od miasta front przebiega niezmienne wzdłuż linii kolejowej Majorsk-Bachmut.

W nocy z 18 na 19 sierpnia Rosjanie zaatakowali Ukrainę z wykorzystaniem 17 dronów Shahed 136/131, które startowały z okolic Kurska. Według ukraińskiego Dowództwa Sił Powietrznych 15 z nich zostało zestrzelonych. 19 sierpnia około południa Rosjanie wystrzelili jeden pocisk manewrujący z systemu Iskander-K, który trafił w budynek teatru dramatycznego w Czernihowie (zginęło 7 osób, a 129 zostało rannych). W nocy z 21 na 22 sierpnia Rosjanie przeprowadzili kolejny atak powietrzny na obiekty położone na terenie obwodów dniepropietrowskiego i zaporoskiego. Strona ukraińska nie opublikowała dotychczas informacji dotyczących zastosowanych przez przeciwnika środków rażenia, ani poniesionych strat.

Od 18 do 22 sierpnia ukraińskie drony atakowały obiekty w głębi Rosji. W nocy z 17 na 18 sierpnia dron uszkodził pawilon wystawowy wchodzący w skład kompleksu Ekspocientr, położonego w sąsiedztwie centrum biznesowego Moskwa City. Według komunikatów rosyjskich, większość dronów skierowanych na Moskwę została strącona przez obronę przeciwlotniczą lub zneutralizowana przez środki walki radioelektronicznej. Pojawienie się dronów doprowadziło do kilkukrotnego wstrzymania ruchu lotniczego na moskiewskich lotniskach Wnukowo i Domodiedowo. 19 i 21 sierpnia Ukraińcy zaatakowali za pomocą dronów lotniska wojskowe Solcy (obwód nowogrodzki) i Szajkowka (obwód kałuski), gdzie bazują bombowce strategiczne Tu-22M3. Według ukraińskich mediów, powołujących się na źródła w wywiadzie wojskowym, zniszczone zostały dwa bombowce Tu-22M3, a kolejne dwa uległy uszkodzeniu. Ministerstwo Obrony RF potwierdziło atak na lotnisko Solcy, nie przyznając się do straty samolotów.

17 sierpnia Urząd Kanclerski przekazał, że RFN dostarczyła m.in. dwie wyrzutnie pocisków przeciwlotniczych krótkiego zasięgu IRIS-T SLS, 4539 artyleryjskich pocisków dymnych 155mm, 10 radarów rozpoznania pola walki GO12, 4 ciężarówki HX81 z 4 przyczepami oraz 8 ciężarówek nieokreślonego typu. Tego samego dnia Stany Zjednoczone udzieliły formalnej zgody na przekazanie Ukrainie samolotów wielozadaniowych F-16 przez Danię i Holandię.

18 sierpnia Ministerstwo Obrony Wielkiej Brytanii poinformowało o podpisaniu wartego 115 mln dolarów kontraktu z Kongsberg Defence & Aerospace na wyprodukowanie i dostarczenie Kijowowi bezzałogowców oraz systemów Cortex Typhon C-UAS do zwalczania bezzałogowców. Nie podano liczby zamówionych systemów. Zakup jest finansowany z Międzynarodowego Funduszu na rzecz Ukrainy (IFU), któremu przewodniczy Wielka Brytania.

19 sierpnia prezydent Zełenski złożył wizytę w Szwecji. Podczas wspólnej konferencji z premierem Ulfem Kristerssonem podpisano deklarację dotyczącą kooperacji w dziedzinie produkcji, eksploatacji, szkolenia i serwisowania bojowych wozów piechoty CV90, które w przyszłości ma odbywać się na Ukrainie. Ponadto poinformowano, że niewielka grupa ukraińskich pilotów zaczęła odbywać loty zapoznawcze na myśliwcach JAS-39 Gripen, jednak na razie wykluczono możliwość przekazania tych maszyn Ukrainie.

17 sierpnia Zełenski podpisał ustawę o przedłużeniu stanu wojennego na terytorium Ukrainy o kolejne 90 dni, tj. do 15 listopada. Dokument dopuszcza m.in. ograniczenia swobody przemieszczania się osób, organizacji zgromadzeń i imprez masowych, przejęcie mienia obywateli na rzecz obronności, zakaz działalności określonych partii politycznych i stowarzyszeń, a także uniemożliwia zmianę konstytucji i przeprowadzanie wyborów. Od początku pełnoskalowej wojny z Rosją stan wojenny został przedłużony po raz ósmy.

Autorzy: Jakub Ber, Jacek Tarociński, współpraca Krzysztof Nieczypor.

Źródło: Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia.