12 maja br. Prezydent RP Andrzej Duda podpisał postanowienie zatwierdzające nową Strategię Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej. Dokument prezentuje całościowe spojrzenia na priorytetowe kwestie związane z bezpieczeństwem Polski. Strategia to podstawowy dokument dotyczący bezpieczeństwa, na którego podstawie zostaną przygotowane dokumenty wykonawcze.
Przygotowanie tego dokumentu zajęło kilka lat. Odnosi się on przede wszystkim do zmian, które nastąpiły w ostatnim pięcioleciu i tej rzeczywistości, która w związku z tym jest dzisiaj, i w której musimy działać, patrząc także w przyszłość, jeśli chodzi o bezpieczeństwo naszego państwa, potencjalne zagrożenia i potencjalne kierunki rozwoju – w przemówieniu podczas uroczystości podpisania postanowienia zatwierdzającego Strategię Bezpieczeństwa Narodowego RP powiedział prezydent Duda.
W 2014 roku, kiedy poprzednia strategia była przyjmowana, na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej nie było jeszcze wojsk Sojuszu Północnoatlantyckiego, wojsk amerykańskich, to była zupełnie inna rzeczywistość. W międzyczasie był szczyt NATO w Warszawie, przybyły do nas wojska sojusznicze. Mamy dzisiaj ponad 4000 żołnierzy amerykańskich w naszym kraju, mamy żołnierzy innych państw NATO w ramach Enhanced Forward Presence, czyli wysuniętej obecności sojuszu. Mamy dzisiaj tutaj rzeczywiście wschodnią flankę sojuszu, czego w 2014 roku nie było, co jest oczywistym dzisiaj elementem bezpieczeństwa i dla nas, i dla państw bałtyckich, i dla państw NATO południowej części Europy. Nie mieliśmy wtedy współpracy w formacie Bukaresztańskiej Dziewiątki, nie mieliśmy wtedy współpracy infrastrukturalnej, politycznej i gospodarczej w ramach Trójmorza, a więc tych nowych elementów, które w międzyczasie pojawiły się, a mają bardzo poważny związek z bezpieczeństwem w różnych jego aspektach, jest bardzo wiele – zaznaczył prezydent.
W przemówieniu Andrzej Duda zwrócił również uwagę, że w ciągu ostatnich pięciu lat, w wyniku utworzenia Wojsk Obrony Terytorialnej, stan liczebny Sił Zbrojnych RP zwiększył się o 30 tys. żołnierzy. Ponadto w okresie tym średnio o 30%. wzrosło uposażenie kadry. Co więcej, w stosunku do budżetu z 2014 r. wydatki państwa na obronność wzrosły o blisko 40%.
Zatwierdzona przez prezydenta Strategia Bezpieczeństwa Narodowego RP jest dokumentem jawnym. Pełny tekst można pobrać pod tym linkiem.
W nowej Strategii Bezpieczeństwa Narodowego RP stwierdza się, że „postępująca dekompozycja porządku międzynarodowego w sposób niekorzystny wpływa na środowisko bezpieczeństwa Polski, utrudniając realizację interesów narodowych i osiąganie celów strategicznych”. W tekście dokumentu czytamy, że obecne środowisko bezpieczeństwa, w którym funkcjonuje Polska, charakteryzuje się nieprzewidywalnością i niepewnością, wynikającymi m.in. z braku poszanowania prawa międzynarodowego i niewypełniania zobowiązań międzynarodowych.
Już na początku dokumentu jednoznacznie wskazuje się podmiot, który stanowi największe zagrożenia dla bezpieczeństwa Polski. „Najpoważniejsze zagrożenie stanowi neoimperialna polityka władz Federacji Rosyjskiej, realizowana również przy użyciu siły militarnej. Agresja na Gruzję, nielegalna aneksja Krymu oraz działania we wschodniej Ukrainie naruszyły podstawowe zasady prawa międzynarodowego i podważyły filary bezpieczeństwa europejskiego”, czytamy w tekście.
W dokumencie podkreślono, że Federacja Rosyjska rozbudowuje swój potencjał militarny, w tym na zachodnim kierunku strategicznym, który ma szczególne znaczenie z punktu widzenia planowania operacyjnego Sił Zbrojnych RP. W strategii zaznaczono, że Rosja rozwija systemy antydostępowe (m.in. w regionie Morza Bałtyckiego, w tym obwodzie kaliningradzkim) i prowadzi ćwiczenia wojskowe, których scenariusze zakładają konflikt zbrojny z państwami NATO, nawet z użyciem broni jądrowej.
„Federacja Rosyjska prowadzi również działania poniżej progu wojny (o charakterze hybrydowym), niosące ryzyko wybuchu konfliktu (w tym niezamierzonego, wynikającego z gwałtownej eskalacji w rezultacie incydentu, szczególnie militarnego), a także podejmuje wszechstronne i kompleksowe działania za pomocą środków pozamilitarnych (w tym cyberataki, dezinformacja) celem destabilizowania struktur państw i społeczeństw zachodnich oraz wywoływania podziałów wśród państw sojuszniczych. Należy przyjąć, że Federacja Rosyjska będzie kontynuowała politykę podważania obecnego ładu międzynarodowego, opartego na prawie międzynarodowym, w celu odbudowy pozycji mocarstwowej i stref wpływów”, czytamy w tekście Strategii Bezpieczeństwa Narodowego RP.
W tekście dokumentu stwierdza się, że podstawowym czynnikiem kształtującym bezpieczeństwo Polski jest uczestnictwo w strukturach transatlantyckich i europejskich, a także rozwój współpracy dwustronnej oraz regionalnej z najważniejszymi partnerami.
Na gruncie Strategii Bezpieczeństwa Narodowego RP za kwestię priorytetową uznaje się „współpracę strategiczną ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki, szczególnie w obszarach bezpieczeństwa i obronności (w tym w formie stałej obecności sił zbrojnych Stanów Zjednoczonych Ameryki w Polsce), technologii, handlu i energetyki”. Najważniejsze kierunki współpracy sojuszniczej, które zostały uwzględnione w dokumencie, to m.in. współpraca bilateralna i regionalna z kluczowymi partnerami europejskimi, zwłaszcza w ramach Bukaresztańskiej Dziewiątki, Grupy Wyszehradzkiej i Trójkąta Weimarskiego. Za istotne uważa się również podejmowania działań „na rzecz umacniania niepodległości, suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy, Gruzji i Republiki Mołdawii”. W tym kontekście strategia mówi o wspieraniu tych państw w ich dążeniach do realizacji aspiracji europejskich i euroatlantyckich. Dla Polski ważne jest ponadto angażowanie się w działania stabilizacyjne „we wschodnim otoczeniu Polski, w tym w ramach Partnerstwa Wschodniego”.
W dokumencie czytamy, że jednym z priorytetów z punktu widzenia bezpieczeństwa Polski jest wzmocnienie zdolności operacyjnych Sił Zbrojnych RP do odstraszania i obrony przed zagrożeniami, ze szczególnym uwzględnieniem mobilności i modernizacji technicznej. W tym kontekście w Strategii zawarto deklarację zwiększenia dynamiki wzrostu wydatków budżetowych na obronę, tak aby w 2024 r. osiągnąć próg 2,5% PKB.
Za kolejną ważną kwestię na gruncie strategii uznaje się wzmocnienie zdolności operacyjnych Sił Zbrojnych RP „poprzez uzupełnienie ich stanów osobowych i sprzętowych do zakładanych poziomów”. W dokumencie czytamy o dostosowaniu programów szkoleniowych do wymagań współczesnego wielodomenowego środowiska operacyjnego, w tym do prowadzenia działań w warunkach zagrożeń asymetrycznych. W kontekście wzmocnienia zdolności operacyjnych wojska wymienia się również budowę systemów antydostępowych, manewrowy charakter działań i zdolność do długotrwałego przebywania poza miejscem stałej dyslokacji.
Inne aspekty postulowanego w Strategii wzmocnienia zdolności Sił Zbrojnych RP to m.in.: a) zwiększenie mobilności wojsk, b) udoskonalenie systemu zarządzania zasobami ludzkimi Wojska Polskiego, c) budowa narodowego, zintegrowanego systemu świadomości sytuacyjnej (opartego na różnych środkach rozpoznania, łączności, dowodzenia, w tym krajowych systemach satelitarnej obserwacji ziemi i bezzałogowych statkach powietrznych działających w strukturach sieciocentrycznych), d) budowa narodowych zdolności w zakresie komunikacji satelitarnej, e) zapewnienie zdolności państwa do skutecznej obrony powietrznej, w tym przeciwrakietowej, f) budowa zdolności Sił Zbrojnych RP do precyzyjnego rażenia celów na dalekie odległości.
W dalszej części dokumentu czytamy o wzmocnieniu zdolności operacyjnych Sił Zbrojnych, w zasadzie we wszystkich aspektach. Strategia mówi o wzmocnieniu Wojsk Specjalnych, Wojsk Obrony Terytorialnej, Marynarki Wojennej czy rozwijaniu zdolności do walki w cyberprzestrzeni.
Strategia Bezpieczeństwa Narodowego prezentuje wieloaspektowe podejście do zagadnienia bezpieczeństwa narodowego, a kwestie bezpośrednio związane z potencjałem Sił Zbrojnych RP stanowią tylko (chociaż bardzo istotny) element tego dokumentu. Ponadto jest w nim bowiem mowa m.in. o bezpieczeństwie ekonomicznym i energetycznym, rozbudowie infrastruktury transportowej, ochronie środowiska naturalnego i dziedzictwa narodowego, a także o kwestiach naukowo-technicznych czy rozwoju społecznym i gospodarczym kraj oraz budowaniu pozytywnego wizerunku Polski za granicą przy wykorzystaniu dyplomacji oraz innych narzędzi komunikacyjnych.
| (Łukasz Prus) | Foto: Kancelaria Prezydenta RP |
Podobne z tej kategorii:
Pełna wersja artykułu
