25 stycznia turecka firma STM (Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Ticaret A.Ş.) zakończyła prace modernizacyjne konwencjonalnego okrętu podwodnego Khalid (S 137), należącego Sił Morskich Pakistanu (Pākistān Bāhrí'a).
Khalid jest drugim okrętem podwodnym typu Agosta 90B, który został zmodernizowany w ramach programu MLU (Mid-Life Upgrade). O ile wykonawcę prac MLU wybrano już w 2016 roku, tak umowy na modernizację każdej jednostki z kolei podpisywano osobno, stanowiły one bowiem opcję umowy bazowej, której wartość opiewała na kwotę 350 mln USD, a którą podpisano 22 czerwca 2016 roku w Rawalpindi w Pakistanie. Sama umowa w życie weszła z początkiem grudnia, wtedy też rozpoczęto liczenie czasu jej trwania. W przetargu tym turecki koncern pokonał m.in. producenta okrętów, francuską firmę Naval Group.
STM ma spore doświadczenie w kwestii okrętów podwodnych, dotychczas bowiem przeprowadziła modernizację m.in. dwóch jednostek typu Ay (209/1200), uczestniczyła w modernizacji czterech nowszych okrętów typu Preveze (209/1400). STM jest również mocno zaangażowany w najnowszy program budowy okrętów podwodnych typu Reis (licencyjna odmiana typu 214). Dodatkowo firma ta zaprojektował przybrzeżny okręt podwodny typu STM 500.
Pierwszą jednostką poddaną MLU była Hamza (S 139), przekazana użytkownikowi 29 kwietnia 2021 roku. Niejako zwieńczeniem modernizacji był udział okrętu w ubiegłorocznych ćwiczeniach „Seaspark 2022”, podczas których zatopił on okręt-cel (wycofany ze służby niszczyciel Khaibar DDG 183 typu Tariq, eks fregata HMS Arrow F 173 typu 21/Amazon) z wykorzystaniem torpedy ciężkiej Atlas Elektronik SeaHake mod 4. Jako kolejny do stoczni trafił Saad (S 138), na modernizację którego umowę podpisano 28 lutego 2018 roku i w dalszym ciągu się tam znajduje.
Prace przy wszystkich okrętach realizowane są w pakistańskiej stoczni Karachi Shipyard & Engineering Works (KSEW) w Karaczi. Zakres prac był dość znaczny i obejmował większość najważniejszych systemów elektronicznych. Na pokład trafił m.in. nowoczesny, opracowany przez turecką firmę Havelsan, zintegrowany system hydrolokacyjny i dowodzenia SEDA (Sonar Entegre Denizaltı Komuta Kontrol Sistemi). Na podstawie danych pozyskanych z pokładowych systemów hydrolokacyjnych i elektronicznych (radar, systemy walki elektronicznej) tworzy on holistyczny obraz sytuacji taktycznej panującej wokół okrętu, optymalizując proces dowodzenia oraz zwiększając bezpieczeństwo pływania samej jednostki. Pakistan jest jego pierwszym eksportowym użytkownikiem. Z systemem SEDA współpracować będzie opracowany przez STM system map elektronicznych STMDENGİZ-WECDIS. Uzupełnieniem obydwu powyższych elementów wyposażenia jest nowy system dystrybucji danych Havelsan Denizaltı Bilgi Dağıtım Sistemi (DBDS). Bezpieczne działanie jednostki na powierzchni i w zanurzeniu wymaga systemów walki elektronicznej oraz samoobrony. W pierwszym przypadku wybrany został system Aselsan Ares-2SC/NS, zdolny do wykrywania i namierzania źródeł emisji elektromagnetycznych w zakresie od 2 do 18 GHz (turecka firma chwali się możliwością wykrywania radarów klasy LPI). Ta sama firma dostarczyła system samoobrony przez zbliżającymi się torpedami Zargana. Wyrzutnie celów pozornych (wabików akustycznych) Zoka wkomponowano w strukturę kadłuba lekkiego). Hensoldt wyprodukował i dostarczył peryskop SERO 250 i maszt optoelektroniczny OMS 200 IR. Kelvin Hughes z kolei dostarczył, pracujący w paśmie I (8-10 GHz), system radiolokacyjny SharpEye. Jego antena zainstalowana została na stabilizowanym maszcie AZL opracowanym przez MSI Defence. Dodatkowo zmodernizowano system sterowania okrętem, a także zainstalowano nowy system klimatyzacji wykorzystujący wodę lodową. Wszystkie modyfikacje strukturalne kadłuba, lub mające bezpośredni kontakt z kadłubem sztywnym zostały poddane certyfikacji przez towarzystwo klasyfikacyjne DNV (Det Norske Veritas). Sumarycznie w program modernizacji zaangażowanych było ponad 50 dostawców z Turcji i nie tylko.
Okręty podwodne typu Agosta-90B zaprojektowane zostały przez francuski koncern DCN (obecnie Naval Group) jako ulepszona odmiana budowanych dla Marine nationale i Armada Española okrętów typu Agosta 70. Powstały łącznie trzy okręty zmodernizowanego typu, z których prototypowy Khalid (w służbie od 6 września 1999 roku) zbudowany został w należącej do DCNS stoczni w Cherbourgu, podczas gdy Saad (w służbie od 12 grudnia 2003 roku) zmontowany został z elementów dostarczonych przez DCNS już w Pakistanie, w stoczni KSEW przy współpracy francuskich stoczniowców. Ostatnia jednostka Hamza (podniesienie bandery 23 września 2008 roku) od podstaw zbudowana została w KSEW dzięki transferowi technologii, przy czym także i na tym etapie obecna była pomoc ze strony francuskiej. Co ciekawe, w 2000 roku Francja przekazała Pakistanowi prawo do licencyjnej budowy tych okrętów dla krajów trzecich.
Okręty typu Agosta 90B otrzymały kadłub sztywny wykonany ze stali 80 HLES, takiej samej jaką wykorzystano przy budowie myśliwskich atomowych okrętów podwodnych typu Rubis dla Marine nationale, stąd też pakistańskie okręty mogą operować na głębokościach większych o 50 m niż jednostki typu Agosta 70 (350 vs 300). W 2011 roku Khalid i Saad otrzymały moduły z napędem niezależnym od dostępu powietrza (AIP) typu MESMA (Module d'Energie Sous-Marin Autonome). Hamza z kolei nie tylko otrzymał ten napęd już na etapie budowy (stając się jednocześnie pierwszym okrętem z tego rodzaju napędem zbudowanym w południowej Azji), także jego kadłub sztywny wykonano ze stali o lepszych parametrach niż wcześniejszej dwójki. Dzięki temu może on schodzić na większe głębokości nawet do 600 m. Wysoki poziom automatyzacji wszystkich okrętów umożliwił także zredukowanie załogi z 56 do 36 osób. Pakistańskie okręty legitymują się wypornością pełną 2050 ton w położeniu podwodnym i 1570 ton na powierzchni. Ich kadłuby mierzą 76,2 x 6,8 m. Napęd składa się z dwóch silników wysokoprężnych SEMT Pielstick 16PA4 V185VG o mocy po 1970 kW, dwóch silników elektrycznych Jeumont-Schneider o mocy 3400 kW oraz AIP MESMA o mocy 200 kW. Prędkość maksymalna na powierzchni to 12 węzłów, a pod wodą 20,5 węzła. Zasięg na powierzchni przy prędkości 9 węzłów wynosi 8500 Mm. Zasięg pod wodą z wykorzystaniem napędu AIP to 1950 Mm przy 3,5 węzłach. Uzbrojenie stanowią cztery dziobowe wyrzutnie torped kal. 533,4 mm z zapasem do 20 pocisków, w tym poza torpedami także odpalane spod wody pociski przeciwokrętowe typu MBDA SM39 Exocet oraz miny morskie.
Podobne z tej kategorii:
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
