MQ-1C Gray Eagle, to BBSP klasy MALE. Został opracowany przez GA-ASI dla US Army jako ulepszenie samolotu bezzałogowego MQ-1 Predator. Na zdjęciu wersja MQ-1C Gray Eagle Extended Range.
W sierpniu 2005 r. firma GA-ASI otrzymała kontrakt na opracowanie systemu BBSP Sky Warrior. Podczas realizacji była ona wspierana przez AAI Corporation (naziemna stacja kontroli) i spółkę Sparta (zabezpieczenie logistyczne). US Army zamierzała wtedy zakupić 132 BBSP Sky Warrior Block 1: jedenaście systemów, każdy z 12 samolotami bezzałogowymi. W tym czasie nazewnictwo samolotów tego typu nie było łatwe do właściwego zinterpretowania. Oryginalnie system Sky Warrior nosił oznaczenie Warrior, jednak na skutek protestów spółki Piper Aircraft nazwa musiała ulec zmianie. W odróżnieniu od Sky Warrior A (Alfa), BBSP Sky Warrior Block 1 miał możliwość przenoszenia 2-krotnie większego ładunku (544 kg) oraz korzystania z 2-krotnie większej mocy zasilania pokładowego (10 kW).
1 listopada 2007 r. poinformowano, że prowadząca działania z bazy Bagram w Afganistanie 82. Combat Aviation Brigade US Army wkorzystuje prototypowy bezzałogowy samolot rozpoznawczo-uderzeniowy Sky Warrior A, czyli eksperymentalny BBSP opracowywany przez GA-ASI dla potrzeb armii amerykańskiej w ramach programu ERMP (Extended-Range, Multi-Purpose), czyli zamierzenia mającego na celu wydłużenie zasięgu lotu samolotu bezzałogowego oraz zwiększenie stopnia wielozadaniowości.
Sky Warrior A, to nieznacznie zmodyfikowany dla potrzeb US Army wariant bezzałogowego samolotu rozpoznawczego I-Gnat ER, będącego mutacją mini-Predatora, czyli BSP I-Gnat, używanego wcześniej m.in. przez Centralną Agencję Wywiadowczą (Central Intelligency Agency – CIA). System BBSP Sky Warrior A skierowano do próbnej eksploatacji w warunkach wojennych w Iraku i Afganistanie, co miało pomóc w wypracowaniu przez US Army ostatecznych założeń taktyczno-technicznych dla właściwego systemu nazwanego MQ-1C Sky Warrior ERMP. W tym czasie dysponowano trzema egzemplarzami samolotu bezzałogowego Sky Warrior A.
Bezzałogowy samolot rozpoznawczo-uderzeniowy MQ-1C Gray Eagle jest w stanie wykonać autonomiczny start i lądowanie, a całość może być przewożona samolotem transportowym C-130 Hercules.
W październiku 2007 r. gotowość do prób osiągnął pierwszy system złożony z samolotów bezzałogowych Sky Warrior Block 1, naziemnej stacji kontroli i systemu przesyłania danych (Tactical Common Datalink – TCD), zdolnego do transmisji 10-krotnie większej ilości danych niż w tym czasie używane systemy pracujące w paśmie C. Co było wtedy bardzo ważne, BBSP Sky Warrior Block 1 był wyposażony w czujniki atmosferyczne i instalację przeciwoblodzeniową. Był on bezzałogowym samolotem rozpoznawczym, uzbrojonym w cztery kierowane pociski rakietowe ,,powietrze-ziemia” AGM-114 Hellfire, zdolnym do wykonywania uderzeń z powietrza w celu zapewnienia żołnierzom wojsk lądowych organicznego wsparcia ogniowego na szczeblu brygada-dywizja US Army.
6 czerwca 2007 r. miał miejsce pierwszy lot BBSP Sky Warrior Block 0, będącego właściwym przedprototypem docelowego samolotu bezzałogowego Block 1. W sierpniu 2005 r. firma GA-ASI otrzymała zamówienie na 17 egzemplarzy Block 1. 6 grudnia 2007 r. miał miejsce pierwszy lot BBSP Sky Warrior w tym wariancie. Samoloty bezzałogowe Sky Warrior Block 0 zostały zamówione później, w ilości 6 egzemplarzy, dla szybszego zaspokojenia potrzeb operacyjnych armii amerykańskiej.
Po długim okresie zdobywania doświadczeń US Army doczekała się dużego samolotu bezzałogowego odpowiedniego dla potrzeb tego rodzaju sił zbrojnych. Został on zaliczony do klasy MALE – Medium Altitude, Long Endurance, średnia wysokość, duża długotrwałość lotu. Szczególny wpływ na przygotowanie dla niego założeń taktyczno-technicznych miały doświadczenia irackie – w połowie 2007 r. nad Irakiem wykonywano około pięciu misji dziennie. Podczas prac przyjęto następujące opcje zadaniowe: rozpoznanie z wykorzystaniem czujników optoelektronicznych, retransmisja łączności, obserwacja z użyciem stacji radiolokacyjnej SAR-GMTI (Synthetic Aperture Radar-Ground Moving Target Indicator – uzyskiwanie obrazów nieruchomych o wysokiej rozróżnialności i wykrywanie obiektów ruchomych) oraz atak na cele naziemne.
W odróżnieniu od typowego samolotu Predator, BBSP MQ-1C Gray Eagle jest w stanie startować i lądować autonomicznie. Dzięki temu do zdalnego sterowania samolotem bezzałogowym nie potrzeba pilota – oficera, jak ma to miejsce w Siłach Powietrznych Stanów Zjednoczonych (USAF). W przypadku MQ-1C wystarcza operator BBSP – może to być żołnierz z korpusu szeregowców.
W Iraku amerykańskie wojska lądowe używały MQ-1C do wykrywania stanowisk ogniowych moździerzy, miejsc rozmieszczenia improwizowanych ładunków wybuchowych, patrolowania tras po których przemieszczały się konwoje z zaopatrzeniem, obserwacji podejść do głównych baz wojskowych, miejsc sprzyjających zasadzkom oraz ropociągów. W sumie w etapie przygotowawczym wykonano 238 lotów. W tym okresie 12 samolotów MQ-1C spędziło w powietrzu 1700 godzin. Dwie grupy po cztery BBSP MQ-1C były używane w Afganistanie. Stanowiły one ważny komponent sił szybkiego reagowania. Samoloty bezzałogowe MQ-1C wyposażono w czujniki optoelektroniczne i podczerwone. Wtedy nie wykorzystywano jeszcze uzbrojenia. W Afganistanie BBSP MQ-1C dysponowały dwie kompanie lotnicze: F/1 i F/227. Ta druga dodatkowo otrzymała stacje radiolokacyjne SAR-GMTI i w okresie późniejszym uzbrojenie.
Integrację samolotów bezzałogowych MQ-1C z kierowanymi pociskami rakietowymi „powietrze-ziemia” AGM 114 Hellfire (AGM-114N i AGM-114P) przeprowadzono w grudniu 2009 r. W sierpniu 2010 r. jej poprawność została zweryfikowana pozytywnie. Podczas testów odpalono osiem pocisków Hellfire. Kolejne dwa odpalono ze śmigłowca bojowego AH-64 Apache do celów wskazanych przez samoloty MQ-1C. Wszystkie próby zakończyły się powodzeniem. Pierwsze cztery BBSP MQ-1C zdolne do wykonania misji uderzeniowych wysłano do Afganistanu w końcu 2010 r. Następnie przeprowadzono integrację MQ-1C z lekkimi bombami szybującymi GBU-44/B Viper Strike, a potem pociskami „powietrze-ziemia” AGM-179 JAGM (Joint Air-to-Ground Missile). MQ-1C może być także uzbrojony w pociski rakietowe „powietrze-powietrze” AIM-92 ATAS (Air-to-Air Stinger).
Samoloty MQ-1C wyposażono w urządzenia rozpoznawcze zdolne do obserwacji dużych powierzchni oraz przygotowano do użycia uzbrojenia. Zdecydowano się na wdrożenie po jednej kompani BBSP MQ-1C do każdej dywizji US Army. Z założenia ma to być narzędzie zależne od odpowiedzialnego za rozpoznanie. Zakładano, że każda kompania będzie dysponować 12 BBSP MQ-1C, w trzech plutonach po 4 samoloty bezzałogowe. Jednak z powodu ograniczeń budżetowych stan ten zmniejszono, zaoszczędzono może nie tyle na bezzałogowcach, co na kosztownej infrastrukturze hangarowej. W kompanii MQ-1C znajduje się 9 samolotów bezzałogowych, 5 stacji kontroli naziemnej, 6 naziemnych terminali wymiany danych, jedna mobilna stacja kontroli naziemnej, 3 terminale satelitarnego systemu łączności oraz system autonomicznego startu i lądowania. Należy jednak zauważyć, że w przypadku wydzielenia dywizji z kompanią MQ-1C do działań operacyjnych, ta ostatnia jest wzmacniana do stanu 12 samolotów sprzętem z innych jednostek.
W marcu 2012 r. pierwsza jednostka MQ-1C, otrzymała etatowe wyposażenie. Była to kompania F/227 zaangażowana w działania w Afganistanie, z 12 samolotami bezzałogowymi MQ-1C. W kwietniu została ona rozmieszczona w wysuniętej bazie operacyjnej Shank, z której od czerwca wykonywano loty bojowe. Do tego czasu zadania w ramach sił szybkiego reagowania międzynarodowych sił stabilizacyjnych w Afganistanie wykonywały dwie grupy MQ-1C, każda składała się z plutonu samolotów bezzałogowych tego typu. Jeden z nich zaczął funkcjonować jeszcze w czerwcu 2010 r. w Iraku.
Każdego dnia kompania F/227 wykonywała trzy-cztery loty samolotami bezzałogowymi MQ-1C. Początkowo zamontowano na nich czujniki optoelektroniczne i podczerwone. Następnie MQ-1C wyposażono w stacje radiolokacyjne SAR-GMTI. Początkowo urządzenia do łączności satelitarnej SATCOM (Satelitte Communications) jeszcze nie funkcjonowały.
Stopniowo realizowano prace mające na celu przygotowanie śmigłowców bojowych AH-64 Apache Block III i samolotów bezzałogowych MQ-1C do współpracy podczas wspólnych działań bojowych (Manned-Unmanned Teaming – MUM-T). Załogi śmigłowców bojowych miały mieć możliwość kierowania lotem bezzałogowców. Załogi AH-64 Apache Block III miały być zdolne nie tylko do kierowania MQ-1C, ale także ich czujnikami. Do połowy 2012 r. firma GA-ASI wyprodukowała dla armii amerykańskiej 61 bezzałogowych samolotów bojowych Gray Eagle.
Pełna wersja artykułu
