Zaloguj

Lockheed Martin MC-130 w USAF cz.2

Samoloty MC-130J (na pierwszym planie) oraz MC-130H zrzucają na spadochronach łodzie typu RHIB (Rigid-Hulled Inflatable Boat) podczas ćwiczeń na Pacyfiku.

Samoloty MC-130J (na pierwszym planie) oraz MC-130H zrzucają na spadochronach łodzie typu RHIB (Rigid-Hulled Inflatable Boat) podczas ćwiczeń na Pacyfiku.

Po rozpoczęciu operacji „Enduring Freedom”, w nocy z 19 na 20 października 2001 r., cztery MC-130H startujące z położonej u wybrzeży Omanu wyspy Masira, przerzuciły oddział Rangersów na opuszczone lotnisko w Kandaharze. Zadaniem komandosów było zabezpieczenie lotniska – przyszłej wysuniętej bazy operacyjnej FOB Camp Rhino – na potrzeby dalszych działań. Dwa MC-130H wykonały kolejny przerzut oddziałów specjalnych oraz zaopatrzenia na lotnisko w nocy z 20 na 21 listopada. W grudniu 2001 r. MC-130H z dywizjonów 7th SOS, 15th SOS oraz 550th SOS, zrzucały na spadochronach oraz dostarczały na lotniska polowe zaopatrzenie dla amerykańskich oddziałów specjalnych operujących w Kandaharze. Samoloty wykonywały wówczas kilkunastogodzinne misje z tureckiej bazy Incirlik AB.

W dniu 12 czerwca 2002 r. MC-130H (84-0475) z dywizjonu 15th SOS rozbił się tuż po starcie z pasa startowego położonego w pobliżu tamy Sardeh Band w Afganistanie. Samolot wykonywał wówczas misję eksfiltracji dwóch żołnierzy oddziałów specjalnych. W katastrofie zginęło dwóch ładowniczych oraz jeden z żołnierzy. Według niektórych źródeł, samolot MC-130H został zniszczony przez oddział Talibów, gdy jeszcze pozostawał na ziemi. Pentagon miał zatuszować całą sprawę, nie chcąc przyznać się utraty kontroli nad przebiegiem operacji „Enduring Freedom”.

Kolejny MC-130H dywizjon 15th SOS utracił 7 sierpnia 2002 r. w Puerto Rico. Samolot o numerze 90-0161 uderzył w zbocze góry Monte Perucho, podczas wykonywania lotu treningowego z odwzorowaniem rzeźby terenu. Cała 10-osobowa załoga zginęła na miejscu. Przyczyną katastrofy była prawdopodobnie dezorientacja załogi lub zbyt długie ignorowanie ostrzeżeń systemu zarządzania lotem.

Od 22 marca 2003 r. MC-130H z dywizjonu 7th SOS brały udział w operacji „Northern Delay”. Jej celem było związanie wojsk irackich stacjonujących w północnym Iraku przez grupę operacyjną „Viking” (Task Force Viking). Działania te miały zapobiec przemieszczeniu stacjonujących na północy wojsk irackich na południe kraju, po rozpoczęciu inwazji na Irak w ramach operacji „Iraqi Freedom”. 22 marca 2003 r. sześć MC-130H operujących z rumuńskiej bazy w Konstancy miało przerzucić oddziały specjalne do północnego Iraku, na terytorium kontrolowane przez rebeliantów kurdyjskich. Turcja nie zgodziła się na przelot nad jej terytorium, dlatego samoloty musiały w nocy z 20 na 21 marca przelecieć najpierw do Jordanii, okrążając Azję Mniejszą. 22 marca, po 4,5-godzinnym locie na bardzo małej wysokości wynoszącej 50–30 m, MC-130H dotarły na lotnisko Bashur (Al-Harir) oraz lotnisko w As-Sulajmanijja w północnym Iraku. Podczas dolotu do celu trzy MC-130H zostały ostrzelane z ziemi i w drodze powrotnej jeden z nich musiał lądować awaryjnie w Incirlik. 23 marca Turcja zgodziła się na przeloty nad jej terytorium. Do końca kwietnia 2003 r., czyli do końca pierwszej fazy operacji „Iraqi Freedom”, samoloty MC-130H kontynuowały przerzuty oddziałów, zaopatrzenia i uzbrojenia dla grupy operacyjnej „Viking” walczącej w północnym Iraku.

Samolot MC-130P z dywizjonu 17th SOS startuje z japońskiej bazy Kadena AB na Okinawie; 26 grudnia 2004 r.

Samolot MC-130P z dywizjonu 17th SOS startuje z japońskiej bazy Kadena AB na Okinawie; 26 grudnia 2004 r.

29 grudnia 2004 r. MC-130H (85-0012) został poważnie uszkodzony podczas dobiegu, po wylądowaniu na irackim lotnisku w Mosulu. Samolot wpadł kołami podwozia w rów wykopany podczas prac przy pasie startowym, po czym uderzył skrzydłem o ziemię. Uszkodzeniu uległo podwozie główne, a skrzydło zostało częściowo wyrwane z kadłuba. Załoga wyszła z wypadku bez szwanku. Wobec niemożności wykonania naprawy w warunkach polowych, samolot został spisany ze stanu i zniszczony za pomocą ładunków wybuchowych.

31 marca 2005 r. MC-130H (87-0127) rozbił się w Albanii podczas nocnej misji treningowej obejmującej lot z odwzorowaniem rzeźby terenu. Samolot uderzył w ziemię w Górach Dynarskich, 96 km na południowy wschód od Tirany. Całą 9-osobowa załoga zginęła. Przyczyną katastrofy był prawdopodobnie błąd pilota. Lot wykonywano przy zredukowanej mocy silników, niewystarczającej do ominięcia przeszkody terenowej.

W 2010 r. MC-130H brały udział w operacji „Unified Response” – pomocy humanitarnej dla zniszczonego trzęsieniem ziemi Haiti. W okresie od marca do maja 2011 r. samoloty z dywizjonu 1st SOS wspierały operację humanitarną „Tomodachi” niosącą pomoc Japonii, której rejony przybrzeżne (w tym elektrownia atomowa w Fukushimie) zostały zniszczone przez trzęsienie ziemi oraz wywołane nim tsunami. Od czerwca 2014 r. MC-130H wykorzystywane były w Iraku i Syrii w operacji „Inherent Resolve” wymierzonej w organizację terrorystyczną Państwo Islamskie (ISIS). W latach 2015–2021 brały też udział w operacji „Resolute Support” w Afganistanie.

W listopadzie 2013 r. cztery MC-130H z dywizjonu 1st SOS brały udział w operacji „Damayan”. Jej celem było udzielenie pomocy humanitarnej należącym do Filipin wyspom Leyte oraz Samar, zniszczonym po przejściu huraganu „Haiyan”. MC-130H wykonały 188 samolotolotów dostarczając łącznie 320 t zaopatrzenia i ewakuując 3,2 tys. osób. W kwietniu i maju 2015 r. MC-130H brały udział w operacji „Sahayogi Haat” – pomocy humanitarnej zorganizowanej dla dotkniętego skutkami trzęsienia ziemi Nepalu.

8 stycznia 2015 r. bazujący w bazie RAF Mildenhall dywizjon 7th SOS wycofał swój ostatni egzemplarz MC-130H (88-0195). Tego dnia wykonał on przelot do bazy Hulburt Field, gdzie włączony został do dywizjonu 15th SOS. W tym samym roku dywizjon 7th SOS zakończył przezbrajanie na zmiennowirnikowce CV-22B.

29 lipca 2016 r. bazujący w Kirtland AFB dywizjon szkolny 550th SOS zakończył użytkowanie samolotów MC-130H. Tego dnia ostatni MC-130H dywizjonu – egzemplarz o nazwie własnej „Merlin’s Magic” (86-1699) – wykonał przelot do bazy Hulburt Field. Wszedł on na wyposażenie dywizjonu 19th SOS. Dywizjon ten został reaktywowany w bazie Hulburt Field 24 maja 1996 r. Początkowo realizował szkolenie załóg samolotów U-28A oraz gunshipów AC-130U. Obecnie szkoli, oprócz załóg MC-130H i MC-130J, również załogi CV-22B oraz AC-130J. 27 września 2016 r. dywizjon 550th SOS wycofał swoje ostatnie samoloty HC-130P/N, po czym 29 września został rozwiązany.

4 grudnia 2019 r. bazujący w Kadena AB dywizjon 1st SOS pożegnał swój ostatni egzemplarz MC-130H. Tego samego dnia samolot wykonał kilkuetapowy przelot do bazy Hulburt Field na Florydzie. Był to MC-130H Merlin’s Magic (86-1699) – ten sam egzemplarz, który dywizjon 550th SOS przekazał do dywizjonu 19th SOS. Ten ostatni w czerwcu 2019 r. przekazał go dywizjonowi 1st SOS. W kwietniu 2020 r. dywizjon 1st SOS przezbroił się na samoloty MC-130J przejęte z dywizjonu 17th SOS.

AFSOC użytkuje jeszcze ok. 11 egzemplarzy MC-130H, które znajdują się na wyposażeniu dywizjonu 15th SOS oraz dywizjonu szkolnego 19th SOS. Samoloty MC-130H mają zostać wycofane ze służby w roku fiskalnym 2024.

MC-130P Combat Shadow

W celu zwiększenia możliwości floty samolotów specjalnego przeznaczenia MC-130E oraz MC-130H, w 1986 r. dokooptowano do nich 28 samolotów poszukiwania i ratownictwa bojowego/tankowania powietrznego typu Combat King, w tym: 13 HC-130P, 11 HC-130N i cztery HC-130H.

W marcu 1988 r. USAF reaktywowały w bazie Eglin AFB na Florydzie dywizjon specjalny 9th SOS. Otrzymał on samoloty HC-130P/N Combat King. 1 czerwca 1988 r. dywizjon ratownictwa bojowego 67th ARRS (Aerospace Rescue and Recovery Squadron) przemianowano na dywizjon specjalny 67th SOS. Dodatkowo, wydzielono z niego dywizjon 21st SOS, który otrzymał śmigłowce HH-53 Pave Low. Dywizjon 67th ARRS posiadał na wyposażeniu samoloty HC-130N/P i od 1952 r. nieprzerwanie stacjonował w kolejnych bazach europejskich: RAF Sculthrope, Moron AB oraz RAF Woodbridge. 1 kwietnia 1992 r. dywizjony 67th SOS oraz 21st SOS przeniesiono do brytyjskiej bazy RAF Alconbury. Od 17 lutego 1995 r. dywizjon 67th SOS stacjonuje w bazie RAF Mildenhall.

1 sierpnia 1989 r. USAF reaktywowały w japońskiej bazie Kadena AB dywizjon 17th SOS. Został on wyposażony w samoloty typu HC-130P/N. Jesienią 1992 r. dywizjon miał otrzymać samoloty MC-130H Combat Talon II. Z powodów logistycznych proces ten przełożono na połowę roku 1995. Ostatecznie jednak przezbrojenia nie zrealizowano i dywizjon zachował swoje HC-130P/N.

1 grudnia 1994 r. w bazie Duke Field na Florydzie reaktywowano dywizjon specjalny 5th SOS. Dywizjon, który otrzymał samoloty HC-130P/N Combat King, podporządkowano dowództwu sił rezerwowych (AFRC). W październiku 1999 r. przeniesiono do Eglin AFB na Florydzie.
W 1993 r. USAF rozpoczęły program modyfikacji HC--130P/N/H przeznaczonych dla AFSOC nazwany SOF-I (Special Operations Forces – Improvements). Jego celem było zwiększenie ich możliwości bojowych oraz przeżywalności podczas wykonywania misji specjalnych. Samoloty wyposażono w kolorowy radar nawigacyjno-pogodowy o małej mocy typu Northrop Grumman AN/APN-241 LPCR (Low Power Color Radar), nowe systemy nawigacji bezwładnościowej oraz grzbietowe gniazdo do pobierania paliwa ze sztywnego bomu typu UARRSI. Ten ostatni system początkowo otrzymało tylko 15 egzemplarzy, a pozostałe – do początku lat 2000. Pierwszy zmodyfikowany samolot (HC-130P, 66-0217) dywizjon 9th SOS odebrał pod koniec 1993 r.

W lutym 1996 r. wszystkie 28 egzemplarzy HC-130P/N/H oznaczono jako MC-130P Combat Shadow. Dywizjon 9th SOS otrzymał dziewięć egzemplarzy MC-130P, natomiast dywizjony: 5th SOS, 17th SOS oraz 67th SOS – po pięć. Cztery MC-130P przydzielono do skrzydła specjalnego 58th SOW bazującego w Kirkland AFB w Nowym Meksyku. Wykorzystywane były one praktycznie wyłącznie do zadań szkoleniowych. Standardowa załoga MC-130P składała się z: pilota, drugiego pilota, dwóch nawigatorów, inżyniera pokładowego, operatora systemów łączności oraz dwóch ładowniczych. Spośród samolotów typu Combat King, tylko wersja HC-130N od początku nie posiadała zamontowanego na dziobie systemu Fulton STAR. Samoloty te miały „tradycyjne” owiewki dziobowe. Pod koniec lat 80. w samolotach HC-130H oraz HC-130P zdemontowano system Fulton STAR zachowując jednakże, oryginalne „tępe” owiewki dziobowe. Samoloty HC-130H/P – późniejsze MC-130P – zachowały te owiewki do końca swojej służby. Dzięki temu można było je odróżnić od MC-130P, które wcześniej były egzemplarzami HC-130N. Posiadane przez HC-130H/P „tępe” owiewki różniły się od owiewek zainstalowanych w MC-130E (z charakterystyczną „brodą” mieszczącą antenę radaru do lotów z odwzorowaniem rzeźby terenu) oraz dłuższych, „tępych” owiewek zamontowanych w MC-130H.

Na początku lat 2000. flota MC-130P przeszła przez kolejne etapy modernizacji, na podobnej zasadzie jak „bliźniacze” HC-130P/N Combat King. Samoloty wyposażono w system ostrzegania i unikania kolizji w powietrzu Honeywell AN/APN-244 E-TCAS, montowane pod dziobem wielofunkcyjne wieżyczki optoelektroniczne pracujące w podczerwieni (EO/FLIR) typu AN/AAQ-38 (wariant modelu MX-15), zintegrowany system nawigacji satelitarnej oraz inercyjnej (GPS/INS), pakiet łączności satelitarnej, systemy ostrzegania przed opromieniowaniem radiolokacyjnym (RWR), system ostrzegający o wystrzeleniu pocisku AN/AAR-57 CMWS, system przeciwdziałania w podczerwieni AN/ALQ--157 LAIRCM, zintegrowane wyrzutniki przeciwradiolokacyjnych i termicznych nabojów zakłócających AN/ALE-47 CMDS oraz oświetlenie wewnętrzne i zewnętrzne kompatybilne z goglami noktowizyjnymi (NVG/NVIS). W kokpicie zainstalowano jeden, centralny, kolorowy wyświetlacz wielofunkcyjny służący do wyświetlania m.in. obrazu generowanego przez radar pokładowy oraz kolorowej, ruchomej mapy.

Czytaj pełną wersję artykułu

Przemysł zbrojeniowy

 ZOBACZ WSZYSTKIE

WOJSKA LĄDOWE

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Wozy bojowe
Artyleria lądowa
Radiolokacja
Dowodzenie i łączność

Siły Powietrzne

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Samoloty i śmigłowce
Uzbrojenie lotnicze
Bezzałogowce
Kosmos

MARYNARKA WOJENNA

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Okręty współczesne
Okręty historyczne
Statki i żaglowce
Starcia morskie

HISTORIA I POLITYKA

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Historia uzbrojenia
Wojny i konflikty
Współczesne pole walki
Bezpieczeństwo
bookusertagcrosslistfunnelsort-amount-asc