28 maja 2021 r. polskie lotnictwo wojskowe uzyskało na F-16 Jastrząb
nalot 100 000 godzin. Samoloty tego typu stanowią podstawowe wyposażenie eskadr lotnictwa taktycznego Sił Powietrznych.
Pierwszy okres szkolenia wymagał dużego nakładu pracy amerykańskich instruktorów, jednak szybko polscy piloci przejęli rolę dowódców ugrupowań w powietrzu. Pierwszymi polskimi pilotami, którzy przekroczyli nalot 1000 godzin na samolocie F-16 byli płk dypl. pil. Cezary Wiśniewski i płk dypl. pil. Dariusz Malinowski. Trzecim pilotem, który przekroczył 1000 godzin w kabinie F-16 był kpt. pil. Jerzy Marut. Natomiast pierwszym polskim pilotem, który przekroczył nalot 2000 godzin na F-16, był ppłk pil. Paweł Marcinkowski.
W 2012 r. WZL nr 2 w Bydgoszczy uruchomiły remont typu D-level dla komponentów podwozia, pneumatycznych, hydraulicznych i elektrycznych samolotu F-16 Jastrząb. Personel zakładu zajmuje się także suchym zdejmowaniem starej powłoki malarskiej metodą PMB i malowaniem.
W kontrakcie na zakup samolotów wielozadaniowych F-16 zawarto także wymóg wyszkolenia w Stanach Zjednoczonych 172 specjalistów służby inżynieryjno-lotniczej, w 23 specjalnościach oraz przeszkolenia 4 wykładowców frazeologii języka angielskiego. Szkolenie przeprowadzono w latach 2005-2007 i składało się ono z dwóch zasadniczych części: szkolenia językowego i szkolenia specjalistycznego.
Szkolenie językowe odbywało się w Lackland AFB w dwóch blokach: na kursie podstawowym (opanowanie języka angielskiego w mowie i w piśmie na poziomie średnio zaawansowanym) i na kursie specjalistycznym (przygotowanie w zakresie słownictwa fachowego do uczestnictwa w kursie zasadniczym, na który szkolony został skierowany). Szkolenie specjalistyczne odbywało się w czterech ośrodkach szkoleniowych i zakładach Lockheed Martin w Fort Worth. Etap pierwszy obejmował szkolenie teoretyczne, etap drugi – praktyczne zajęcia na samolocie. Ostatnim elementem kursu było przygotowanie instruktorów, mających szkolić personel techniczny w kraju, w zakresie danej specjalności.
Spośród 172 uczestników szkolenia w Stanach Zjednoczonych, 148 specjalistów służby inżynieryjno-lotniczej trafiło do jednostek 2. Brygady Lotnictwa Taktycznego. Oczywiście nie byli oni w stanie zaspokoić potrzeb etatowych Sił Powietrznych i dlatego w 2007 r. rozpoczęto przeszkalanie personelu technicznego, wykorzystując bazę Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie i 31. Bazę Lotniczą. Opierając się na doświadczeniach ze szkolenia w Stanach Zjednoczonych, na podstawie amerykańskich programów szkoleniowych rozpoczęto szkolenie teoretyczne w Dęblinie, a praktyczne w 31. Bazie Lotniczej w Poznaniu-Krzesinach. Szkolenie prowadzili polscy instruktorzy przygotowani w Stanach Zjednoczonych. Zaplanowano przeszkolenie około 950 żołnierzy, co wymagało zorganizowania 87 kursów specjalistycznych. W czasie tego szkolenia duży nacisk kładziono na przygotowanie językowe personelu technicznego, cała dokumentacja bowiem była dostępna tylko w języku angielskim.
W 2012 r. Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 2 S.A. w Bydgoszczy uruchomiły remont typu D-level dla komponentów podwozia, pneumatycznych, hydraulicznych i elektrycznych samolotu F-16 Jastrząb. Personel zakładu zajmuje się także suchym zdejmowaniem starej powłoki malarskiej metodą PMB (Plastic Media Blasting) i malowaniem. Elementem, który został wprowadzony z pewnym opóźnieniem był System Informatycznego Wsparcia Eksploatacji Samolotu F-16 – SIWESF-16. System opracowano w Instytucie Technicznym Wojsk Lotniczych (testy zrealizowano w latach 2011-2012) w oparciu o rozwiązanie Lockheed Martin, którego technologia została nam przekazana w ramach offsetu.
F-16 Jastrząb wprowadziły do Sił Zbrojnych RP najnowocześniejsze technologie w obszarze uzbrojenia, dowodzenia, rozpoznania i walki elektronicznej, łączności i informatyki, eksploatacji technicznej, w tym procedur zarządzania techniką lotniczą. Systemy dowodzenia i transmisji danych o sytuacji taktycznej Data Link 16, systemy identyfikacji „swój-obcy”, systemy kierowania i naprowadzania uzbrojenia, system rozpoznania obrazowego DB-110, zintegrowany system walki elektronicznej, systemy radionawigacji i lądowania według wskazań przyrządów TACAN, GCA, ILS, systemy ruchu lotniczego i meteorologicznej osłony działań lotnictwa ATIS, BLUSZCZ, MET NET, AGAT 20L, systemy wspomagające operacyjne użycie samolotu FALCON VIEW, PEX i inne, trwale zmieniły charakter pracy oraz dotychczasowe sposoby wykonywania zadań w powietrzu.
Do najistotniejszych elementów wyposażenia samolotu wielozadaniowego F-16 Jastrząb należą: wielofunkcyjna stacja radiolokacyjna AN/APG-68(V)9, optoelektroniczny zasobnik obserwacyjno-celowniczy AN/AAQ-33 Sniper-XR, hełm pilota zintegrowany z wyświetlaczem nahełmowym JHMCS, system walki elektronicznej AN/ALQ-211(V)4 AIDEWS i zasobnik rozpoznawczy DB-110.
Stacja radiolokacyjna AN/APQ-68(V)9 pozwala na wykrywanie celów powietrznych, naziemnych i nawodnych. Maksymalna odległość wykrycia celu typu „samolot myśliwski” – 120-160 km, maksymalna liczba jednocześnie śledzonych celów powietrznych – 10, zwalczanych – 4. Optoelektroniczny zasobnik obserwacyjno-celowniczy AN/AAQ-33 Sniper-XR służy do wykrywania, identyfikacji i obserwacji celów naziemnych i powietrznych oraz naprowadzania uzbrojenia kierowanego termowizyjnie (pociski AGM-65G2 Maverick) i laserowo (bomby GBU-12 Paveway II i GBU-24 Paveway III) na cele naziemne. Ponadto zapewnia on ocenę zniszczeń w czasie rzeczywistym.
DB-110, to system rozpoznania powietrznego pracujący w paśmie widzialnym i w podczerwieni. Wyposażono go w łącze transmisji danych w czasie rzeczywistym, które umożliwia współpracę z naziemną stacją odbioru danych oraz systemem kontroli lotu. System walki elektronicznej AN/ALQ-211(V)4 AIDEWS jest przeznaczony do samoobrony F-16 i obejmuje: stację ostrzegającą przed opromieniowaniem radiolokacyjnym, bibliotekę danych, procesor oraz aktywny, szerokopasmowy system zakłócający emisję elektromagnetyczną wysokiej częstotliwości. Ponadto samolot dysponuje wyrzutnikami AN/ALE-47 przeciwradiolokacyjnych i termicznych nabojów zakłócających.
F-16 Jastrząb dysponuje zaawansowanym systemem nawigacyjnym, w którego skład wchodzi bezwładnościowy układ nawigacyjny z żyroskopem laserowym, odbiornik globalnego systemu nawigacji satelitarnej oraz cyfrowy układ śledzenia rzeźby terenu. System zapobiegający zderzeniu się samolotu z ziemią lub przeszkodami terenowymi obejmuje cyfrowy układ śledzenia rzeźby terenu, radiowysokościomierz oraz urządzenie ostrzegające pilota o niebezpiecznych sytuacjach. W pełni wyposażona w najnowsze rozwiązania awioniczne i ergonomiczne kabina F-16 umożliwia realizację najtrudniejszych, najbardziej niebezpiecznych misji. Cyfrowa mapa terenu z naniesioną sytuacją taktyczną zapewnia pilotowi optymalną orientację. Oświetlenie kabiny i światła pozycyjne samolotu dostosowano do współpracy z goglami nocnego widzenia, umożliwiając wykonywanie zadań bojowych w nocy i w warunkach utrudnionej widzialności, bez żadnych ograniczeń.
Pełna wersja artykułu
