15 października FMV (Försvarets materielverk, pol. Agencja Materiałów Obronnych) Królestwa Szwecji ogłosiła przetarg na dostawę pływających platform artyleryjskich, czyli kutrów ze zintegrowanym systemem lufowym.

Uzbrojone kutry artyleryjskie trafią do Batalionów Amfibijnych (Amfibiebataljonen) Sił Zbrojnych Królestwa Szwecji. Są to jednostki szturmowe operujące na styku morza i brzegu lądu. Zainteresowani producenci mogą składać oferty do 15 stycznia 2022 roku. To nie jest program badawczo-rozwojowy. FMV chce kupić istniejące jednostki, które z pewnymi modyfikacjami spełnią wymagania Försvarsmakten.

System artylerii morskiej będzie ważną częścią planu zwiększenia zdolności operacyjnych jednostek desantowych do obrony obszarów przybrzeżnych Szwecji. Jest to pierwszy z serii zakupów nowego sprzętu dla Amfibiebataljonen, który trafią do użytkownika w latach 2025-2030. Program pozyskania kutrów artyleryjskich dla Batalionu Amfibijnego obejmuje: zaprojektowanie i produkcję 12 morskich platform artyleryjskich, parę systemów szkolenia obsług systemu artyleryjskiego, symulator celownika i obsługi amunicji oraz usługi dodatkowe, w tym: dokumentację techniczną, szkolenia i sprzęt testowy, serwis, jak też wsparcie techniczne.

Bataliony Amfibijne nie mają dziś dużych platform morskich, na których zgromadzone są wszystkie sensory, uzbrojenie i centra dowodzenia. Zasadniczym typem jest szesnastometrowy kuter Stridsbåt 90H i jego modyfikacje. Nowe platformy będą podobnie małej wielkości. Główna różnica polega na tym, że będą mogły wspierać żołnierzy artyleryjskim ogniem pośrednim z szybkich jednostek poruszających się na morzu. Do tej pory konieczny był transport na brzeg odpowiedniego sprzętu. System kutrów artyleryjskich do ostrzału pośredniego będzie rozłożony na kilka jednostek, w którym systemy rozpoznania znajdują się na jednej platformie, dowódca kierujący ogniem na drugiej, a system artyleryjski na platformie trzeciego typu. Chodzi o uzyskanie możliwości kumulacji sił i środków w danym miejscu, a gdy jest to konieczne, szybkiego ich rozproszenia i ukrycia w celu uniknięcia ognia nieprzyjaciela.

Schemat działania Amfbat 2030: kutry artyleryjskie ostrzeliwują zajęty brzeg, stanowisko dowodzenia jest na innym kutrze (w tle). Rys. FMV.

Projekt Amfbat 2030

Do tej pory jednostki desantowe musiały wychodzić na ląd na wyspach otaczających Szwecję, aby móc stamtąd obronić jej terytorium przed obcym desantem. Teraz nastąpi zmiana. Do 2030 roku zdolność batalionu amfibijnego do ochrony obszarów przybrzeżnych wzrośnie dzięki poprawie skuteczności i mobilności elementów składowych jednostek. Oznacza to, że kutry amfibijne mogą zebrać siły tam, gdzie jest to potrzebne, dokonać uderzenia na wroga, i w razie potrzeby uniknąć walki. Istotna różnica między jednostkami Amfibiebataljonen a większymi platformami morskimi, na przykład typu Visby, polega na tym, że korwety mają wszystkie funkcje zgromadzone na jednej platformie: dowództwo, sensory i efektory i cały łańcuch decyzyjny, aby osiągnąć zamierzony efekt. W Batalionie Amfibijnym, który składa się z wielu mniejszych jednostek funkcjonalnych, dowództwo, dane z czujników i komponenty operacyjne będą rozmieszczone na różnych platformach.

Projekt Amfbat 2030 (Amfibiebataljon 2030, pol. batalion amfibijny na lata 30.) obejmuje obecnie fazę definiowania produktów w celu pozyskania platform dowodzenia, sensorycznych i bojowych. Analizie zostaną poddane różne jednostki i ich systemy, które spełnią wymagania Försvarsmakten. Poszczególne jednostki pływające będą zamawiane oddzielnie, zaś pierwszymi są platformy artyleryjskie.

Platforma artyleryjska będzie prowadzić ogień pośredni z dużą precyzją podczas natarcia na morzu przy użyciu stabilizowanej wieży z granatnikami automatycznymi. Własne sensory i systemy uzbrojenia kutra również muszą być zdolne do samoobrony. Oprócz wieży z uzbrojeniem, jednostka otrzyma również adekwatne systemy kierowania ogniem.

Faza analityczna i definicyjna programu kutra artyleryjskiego ma potrwać do 2023 roku. Etap akwizycji i produkcji obejmie lata 2024-2033. Przy tym systemy szkolenia trafią do użytkownika w latach 2024-2025, zaś fazę dostaw 12 jednostek zaplanowano pomiędzy 2025 a 2030 rokiem. Zakończenie programu nastąpi w 2033 roku.

Warto przypomnieć, że już w 2006 roku FMV zakontraktowało w firmie BAE Systems Hagglunds AB integrację wież AMOS (Advanced Mortar System) na dwóch kutrach Stridsbåt. AMOS to 120 mm dwulufowy moździerz automatyczny w wieży, opracowany do montażu na podwoziach kołowych i gąsienicowych. Testy kutrów z moździerzami rozpoczęto w 2011 roku.