24 grudnia w nocy na wodach Morza Alborańskiego, w zachodniej części Morza Śródziemnego, zatonął pływający pod rosyjską banderą, dostosowany do transportu ładunków wielkogabarytowych, statek Ursa Major.
Ursa Major to jednostka przystosowana nie tylko do wspomnianego już przewozu ładunków wielkogabarytowych, ale i innych ładunków zarówno tocznych (RO-RO), jak i ładowanych pionowo z wykorzystaniem pokładowych dźwigów (LO-LO). Legitymował się on nośnością 9490 ton (16 335 ton wyporności) przy wymiarach 142,5 x 23,2 x 7,2 m. Statek wyposażony był w dwa żurawie o udźwigu po 350 ton każdy oraz ładownie o powierzchni 4877 m2. Napęd stanowił silnik wysokoprężny MAN B&W 16V32/40 o mocy 8000 kW, który obracał śrubą napędową o skoku zmiennym. Prędkość maksymalna wynosiła 17 węzłów, podczas gdy marszowa oscylowała w granicach 13 węzłów. Stała załoga liczyła 16 osób. Statek zbudowany został w stoczni Peene-Werft GmbH & Co.KG (od maja 2013 roku część grupy Bremen Lürssen group) w niemieckim Wolgaście na zamówienie nieistniejącej już niemieckiej firmy SCANSCOT Shipping Services (Deutschland) GmbH. Zamówienie na budowę statku, przyszłego Scan Britania, złożono 15 września 2008 roku. Stępkę położono 28 stycznia 2009 roku, wodowanie miało miejsce dokładnie dziewięć miesięcy później w dniu 28 października, a odbiorcy statek przekazano 14 grudnia tego samego roku.
Statek kilkakrotnie zmieniał nazwy oraz miejsce rejestracji by w październiku 2021 roku stać się Ursa Major z Rosją jako państwem zarejestrowania. Ostatnim armatorem statku była firma Oboronlogistics LLC (choć bezpośrednim właścicielem jednostki była zarejestrowana w miejscowości Ustʹ-Łabinsk w Kraju Krasnodarskim firma LLC SK-Jug), oficjalnie wyznaczona dekretem rządu Rosji, zapewniająca usługi transportu techniki wojskowej i specjalistycznego wyposażenia na rzecz Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej. Firma ta, podobnie jak należące do niej jednostki, została wpisana na listę sankcji przez USA (Executive Order 14024), Wielką Brytanię, Kanadę, Australię oraz Ukrainę po tym jak aktywnie uczestniczyła w działaniach rosyjskich w 2014 i 2022 roku. Portem macierzystym statku był Noworosyjsk w Kraju Krasnodarskim nad Morzem Czarnym. Warto wspomnieć że Oboronlogistics zarządzał statkiem już od 2019 roku, kiedy ten nosił nazwę Sparta III.
W swój ostatni rejs Ursa Major wyszła, z portu Sankt Petersburg, w dniu 11 grudnia, a jej portem docelowym był Władywostok, do którego statek miał dotrzeć 22 stycznia przyszłego roku. Według informacji podanych przez armatora, na pokładzie statku znajdowały się m.in.: dwa ważące po 350 ton dźwigi Liebherr 420 (o nośności do 120 ton) przeznaczone dla Władywostockiego portu, a także różnego rodzaju części dla lodołamaczy o napędzie atomowym proj. 10510 Lidier (ŁK-120Ja), w tym dwie ważące po 45 ton pokrywy zamykające przedziały reaktorów od góry (umożliwiają prace serwisowe, w tym m.in. wymianę prętów paliwowych). Prototypowa Rossija budowana jest w stoczni Zwiezda w odległym zaledwie od 27 km mieście Bolszoj Kamień w Kraju Nadmorskim.
Niektóre źródła, w tym głównie te związane z Ukrainą, twierdzą że statek tak naprawdę szedł do syryjskiej bazy morskiej w Tartusie w celu ewakuacji rosyjskiej techniki wojskowej. Jednak biorąc pod uwagę jak istotny ładunek wiozła Ursa Major, zadaje kłam temu stwierdzeniu. Utrata wspomnianych pokryw spowoduje znaczące opóźnienia i tak już notującego opóźnienia rosyjskiego programu budowy lodołamaczy nowej generacji. Pierwszymi służbami, które zaalarmowane zostały przez kapitana Ursa Major były hiszpańskie służby ratownicze Sociedad de Salvamento y Seguridad Marítima (SASEMAR), które w poniedziałek 23 grudnia odebrały sygnał wezwania pomocy z rosyjskiego statku. Znajdował się on wówczas na pozycji µ = 36°36,2’N, λ = 000°50,01’E (była to także ostatnia pozycja zarejestrowana przez system AIS) w odległości ok. 54 Mm na północ od Oranu i ok. 60 Mm na południe od Kartageny i dryfował z prędkością ok. 1 węzła kursem 176°. Niezwłocznie na wskazaną pozycję wysłane zostały dwie jednostki (okręt patrolowy Serviola P71 typu Serviola oraz statek ratowniczy Clara Campoamor), a także śmigłowiec ratowniczy. Jednostki te podjęły z tratw ratunkowych łącznie 14 członków załogi, (dwóch kolejnych uznanych zostało za zaginionych), którzy następnie przetransportowani zostali do Kartageny.
Co ciekawe, Ursa Major nie była jedyną rosyjską jednostką na tym akwenie. W odległości ok. 75 Mm na zachód od tonącego statku znajdował się inny statek Oboronlogistics, a mianowicie idąca do Port Saidu Sparta, w pobliżu której poruszała się także korweta Soobrazitielnyj (531) proj. 20380, na co dzień wchodząca w skład skład 128. Brygady Okrętów Nawodnych, 12. Dywizjonu Okrętów Nawodnych Floty Bałtyckiej Federacji Rosyjskiej (i to właśnie ten okręt przejął dowodzenie operacją ratowniczą po przybyciu na miejsce wypadku).
Rosyjski statek ostatecznie zatonął ok. godziny 01:20 UTC następnego dnia na pozycji µ = 36°27,5’N, λ = 000°53,4’W. 25 grudnia właściciel statku wygłosił oświadczenie, w którym poinformował, że przyczyną utraty statku flagowego ich floty był najprawdopodobniej zamach terrorystyczny. Według informacji pozyskanych od uratowanych członków załogi, 23 grudnia o godzinie 13:50 czasu moskiewskiego, dało się słyszeć trzy eksplozje w rejonie rufy, po których statek nabrał gwałtownego przechyłu na prawą burtę (ok. 25°). Znajdujące się Internecie nagrania sprzed zatonięcia statku, ukazują jednostkę z przechyłem na prawą burtę i trymem na rufę, co potwierdzałoby wersję z eksplozją w siłowni okrętowej, która znajdowała się właśnie na rufie. Ursa Major wraz z innymi statkami Oboronlogistics znany był z wieloletniego udziału w ramach tzw. syryjskiego ekspresu.
Podobne z tej kategorii:
Podobne słowa kluczowe:
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu