Zaloguj

Rakietowe Karakurty w seryjnej produkcji

Prototypowy mały okręt rakietowy proj. 22800 Mytiszczi w marszu z pełną prędkością w czasie prób morskich. Okręt nosił wówczas jeszcze pierwotną nazwę Uragan. Jest to jedna z dwóch jednostek we wstępnej konfiguracji, której głównym orężem przeciwlotniczym są dwie 30 mm armaty rotacyjne AK-630M.

Prototypowy mały okręt rakietowy proj. 22800 Mytiszczi w marszu z pełną prędkością w czasie prób morskich. Okręt nosił wówczas jeszcze pierwotną nazwę Uragan. Jest to jedna z dwóch jednostek we wstępnej konfiguracji, której głównym orężem przeciwlotniczym są dwie 30 mm armaty rotacyjne AK-630M.

20 maja Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej poinformowało, że na Morzu Bałtyckim rozpoczęły się stoczniowe próby morskie małego okrętu rakietowego Odincowo projektu 22800 Karakurt, pierwszej jednostki z rakietowo-artyleryjskim zestawem obrony bezpośredniej Pancyr-M.

Dwa dni wcześniej głównodowodzący Wojenno-Morskowo Fłota FR (WMF) adm. Nikołaj Jewmienow, przy okazji święta Floty Bałtyckiej zapowiedział, że ten związek operacyjny będzie dysponował łącznie sześcioma Karakurtami, w tym czterema w docelowej konfiguracji uzbrojenia, czyli z Pancyrem-M. Pierwszym z nich będzie właśnie Odincowo, na którym zestaw ten najprawdopodobniej przejdzie próby państwowe.

W maju tego roku rozpoczęły się próby morskie Odincowa, pierwszego Karakurta w docelowej wersji z rakietowo-artyleryjskim zestawem obrony bezpośredniej Pancyr-M zamontowanym na postumencie na rufie jednostki. Dobrze widoczne anteny stacji radiolokacyjnej wykrywania i śledzenia celów powietrznych oraz nawodnych SOC.

W maju tego roku rozpoczęły się próby morskie Odincowa, pierwszego Karakurta w docelowej wersji z rakietowo-artyleryjskim zestawem obrony bezpośredniej Pancyr-M zamontowanym na postumencie na rufie jednostki. Dobrze widoczne anteny stacji radiolokacyjnej wykrywania i śledzenia celów powietrznych oraz nawodnych SOC.

Początek serii, czyli wariant przejściowy

Przypomnijmy, we Flocie Bałtyckiej służą już dwa okręty proj. 22800, jednak w pierwotnej konfiguracji, których głównym orężem obrony przeciwlotniczej są dwie 30 mm armaty rotacyjne AK-630M. Są to prototypowy Mytiszczi i pierwsza jednostka seryjna Sowietsk. Powodem zastosowania uzbrojenia opracowanego w latach 60. i 70. minionego wieku była niedostępność nowego Pancyra-M w okresie budowy wspomnianej pary Karakurtów. Brak tego zestawu, a w szczególności towarzyszących mu urządzeń radiolokacyjnych z antenami ścianowymi, które miały trafić na najwyższą kondygnację nadbudówki, spowodowały że właśnie ta część jej struktury ma inny kształt niż na jednostkach uzbrojonych w Pancyra-M.

Oba okręty zostały zbudowane przez OAO Stocznię Leningradzką „Piełła” w miejscowości Otradnoje pod Sankt Petersburgiem. Położenie stępek nastąpiło jednocześnie 24 grudnia 2015 r., na mocy kontraktu podpisanego 16 grudnia 2015 r., zaś wodowania pod pierwotnymi nazwami Uragan i Tajfun odbyły się odpowiednio 29 lipca i 24 listopada 2017 r. Trzeba przy tym zaznaczyć, że okręty proj. 22800 powstawały już w nowym kompleksie produkcyjnym stoczni „Piełła” (zlokalizowany jest on również nad Newą, z tym że w granicach administracyjnych Petersburga), który składa się m.in. z zadaszonego stanowiska do montażu kadłubów i ich wyposażania oraz nowoczesnego systemu transportu poziomego, pozwalającego na ich przemieszczanie spod dachu na służący do wodowania slip wzdłużny. Dzięki takiej infrastrukturze jednostki pływające są wodowane w wysokim stopniu gotowości, co ogranicza zakres prac, które trzeba wykonać na wodzie, przy nabrzeżu wyposażeniowym.

Stoczniowe próby morskie prototypu rozpoczęły się 17 maja 2018 r. na jeziorze Ładoga. W ich trakcie okręt wziął udział w paradzie z okazji święta WMF, która odbyła się 29 lipca 2018 r. na Newie w Petersburgu. 27 września 2018 r. „Piełła” poinformowała o rozpoczęciu prób państwowych tego okrętu, które miały być realizowane początkowo na Morzu Białym, w oparciu o port w Siewierodwińsku, dokąd jednostka dotarła pokonując, w dniach 28 września – 7 października, Kanał Białomorsko-Bałtycki. Właściwe testy morskie na Dalekiej Północy rozpoczęły się 16 października 2018 r. W ich trakcie prowadzone były m.in. strzelania pociskami systemu Kalibr-NK do celów morskich i brzegowych. Ostatni etap prób odbył się już na Bałtyku. Zakończyły się one pomyślnie, co pozwoliło na podniesienie bandery, już pod nową nazwą Mytiszczi, co ostatecznie nastąpiło 17 grudnia 2018 r. w Bałtyjsku, z pięciodniowym opóźnieniem w stosunku do wcześniejszych planów.

Z kolei stoczniowe próby morskie pierwszej jednostki seryjnej, która do tego czasu zdążyła zmienić nazwę z Tajfun na Sowietsk, rozpoczęły się 20 maja 2019 r. na Ładodze, ich pierwszy etap trwał cztery dni. Dalsze etapy testów stoczniowych i próby państwowe realizowane były już na Bałtyku. Ostatecznie okręt ten wszedł do służby 12 października 2019 r.

Pierwszy okręt w konfiguracji docelowej

Trzecią jednostkę proj. 22800 także zbudowała „Piełła”. Początkowo okręt ten nosił nazwę Szkwał, którą zmieniono na obecną Odincowo już po wodowaniu. W grudniu 2019 r. przebazowano go do Bałtyjska, gdzie w marcu 2020 r. ostatecznie zainstalowano na nim moduł bojowy systemu Pancyr-M. Po raz pierwszy ustawiono go na okręcie na czas uroczystości wodowania, był to jednak montaż prowizoryczny. 18 lutego 2020 r. poinformowano o rozpoczęciu przez Odincowo prób na uwięzi.

Podczas pierwszego etapu prób morskich personel stoczniowy i załoga jednostki mieli okazję sprawdzić jej osiągi oraz właściwości manewrowe, prawidłowość funkcjonowania urządzeń i systemów ogólnookrętowych, a także wyposażenia nawigacyjnego oraz środków łączności. W kolejnym etapie prowadzone będą próbne strzelania do celów morskich i powietrznych. Najprawdopodobniej na tym okręcie swoje próby państwowe przed przyjęciem do uzbrojenia przejdzie najnowszy rosyjski morski zestaw OPL bliskiego zasięgu Pancyr-M. Po zakończeniu wszystkich testów Odincowo, podobnie jak i dwa poprzednie Karakurty, rozpocznie służbę we Flocie Bałtyckiej.

W tym miejscu warto przybliżyć wspomniany nowy system uzbrojenia, który nie jest tak bardzo znany jak Kalibr-NK (szerzej w WiT 1/2016 i 2/2016), jednak jako zasadnicze uzbrojenie zwalczania środków napadu powietrznego decydował będzie w dużej mierze o przeżywalności tych okrętów na współczesnym polu walki.

Pancyr-M został zaprojektowany przez biuro konstrukcyjne AO Konstruktorskoje biuro priborostrojenija (KBP) z Tuły. Mimo swojej nazwy, nie jest on morską odmianą lądowego zestawu przeciwlotniczego 96K6 Pancyr-S, lecz kolejną wersją rozwojową okrętowego artyleryjsko-rakietowego systemu 3M87 Kortik/3M87-1 Kortik-M. W uproszczeniu – połączono w nim część artyleryjską, wieżę i barbety z Kortika z radiolokacyjnymi i optoelektronicznymi systemami wykrywania, śledzenia oraz kierowania ogniem z Pancyra-S i najnowszego Pancyra-SM. Nazwę Pancyr-M przyjęto głównie w celach marketingowych, jako że zestaw lądowy odniósł spory sukces rynkowy, zdobywając zamówienia nie tylko Sił Zbrojnych FR, ale także kilku odbiorców zagranicznych.

W ramach modyfikacji modułu bojowego zestawu Kortik-M wymieniono stację radiolokacyjną śledzenia celów, dodano nową obserwacyjno-celowniczą głowicę optoelektroniczną i zastosowano kierowane pociski rakietowe 57E6 (jak w Pancyrze-S), które zastąpiły pociski z rodziny 9M311. Co najważniejsze, system przestał być jednokanałowy i w obecnej wersji może zwalczać uzbrojeniem rakietowym cztery cele jednocześnie w sektorze 90°, co jest chyba największą jego przewagą w stosunku do Kortików.

Pancyr-M zdolny jest do zwalczania celów powietrznych poruszających się z maksymalną prędkością 1000 m/s, a jego czas reakcji to 3÷5 s. Pociski rakietowe mogą niszczyć środki napadu powietrznego w odległości od 1,5 do 20 km i w zakresie wysokości od 2 m do 15 km. Natomiast przy pomocy 30 mm sześciolufowych armat rotacyjnych 6K30GSz można zwalczać cele znajdujące się w odległości od 0,5 do 4 km oraz na wysokości od 0 do 3 km. Zapas gotowej do użycia amunicji do armat wynosi 1000 nabojów, zaś w dwóch podpokładowych magazynach mieszczą się 32 pojemniki transportowo-startowe z pociskami 57E6.

Możliwość tego zestawu zdecydowanie zwiększa nowoczesny zestaw urządzeń obserwacji technicznej. Pancyr-M współpracuje ze stacją radiolokacyjną wykrywania celów SOC (Stancyja obnarużenija celej) [najprawdopodobniej z antenami stacji 1RS1-3-RLM Pancyra-S tzw. drugiej serii, pasma S – przyp. red.], której zadaniem jest wykrywanie celów powietrznych i nawodnych. Cztery ośmiokątne anteny tej stacji zostały wkomponowane w nadbudówkę u podstawy masztu. Nad każdym znajduje się też antena systemu identyfikacji „swój–obcy”. Te ostatnie są większe od swoich odpowiedników z lądowych Pancyrów.

Z kolei na samym module bojowym znalazła swoje miejsce stacja śledzenia celów i rakiet SSCR (Stancyja soprowożdienija celej i rakiet) [1RS2-3 pasma X – przyp. red.], która rozpoczyna pracę po wstępnym wskazaniu celu przez system i obróceniu modułu bojowego we właściwym kierunku, zaś jej zadaniem jest śledzenie celu, a następnie wystrzelonych pocisków 57E6 i generowanie komend naprowadzania. Obie stacje radiolokacyjne zostały opracowane przez AO Centralnoje konstruktorskoje biuro apparatostrojenija (CKBA) z Tuły.

Ponadto na module bojowym, nad anteną stacji radiolokacyjnej śledzenia, zainstalowano obserwacyjno-celowniczą głowicę optoelektroniczną. W Pancyrze-S była to 10ES1, ale morski Pancyr-M ma nową, nieznanego typu, prawdopodobnie zunifikowaną z zastosowaną w Pancyrze-SM.

Przemysł zbrojeniowy

 ZOBACZ WSZYSTKIE

WOJSKA LĄDOWE

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Wozy bojowe
Artyleria lądowa
Radiolokacja
Dowodzenie i łączność

Siły Powietrzne

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Samoloty i śmigłowce
Uzbrojenie lotnicze
Bezzałogowce
Kosmos

MARYNARKA WOJENNA

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Okręty współczesne
Okręty historyczne
Statki i żaglowce
Starcia morskie

HISTORIA I POLITYKA

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Historia uzbrojenia
Wojny i konflikty
Współczesne pole walki
Bezpieczeństwo
bookusertagcrosslistfunnelsort-amount-asc