Wizja artystyczna F-15EX. W Siłach Powietrznych Stanów Zjednoczonych F-15EX będą następcami myśliwców F-15C oraz uzupełnieniem samolotów 5 generacji F-22A i F-35A.

Amerykańskie myśliwce przewagi powietrznej F-15C Eagle są eksploatowane od niemal 40 lat, a samoloty myśliwsko-bombowe F-15E Strike Eagle od ponad trzydziestu. Dzięki modernizacjom nadal utrzymują się w światowej czołówce odrzutowych samolotów bojowych, a najnowsza, dwumiejscowa wielozadaniowa wersja Advanced F-15 generacji 4+ znajduje nowych nabywców. Ostatnio także Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych zdecydowały się na zakup F-15EX w celu zastąpienia myśliwców F-15C oraz uzupełnienia samolotów 5 generacji F-22A i F-35A.

Samolot myśliwski 4 generacji McDonnell Douglas (obecnie Boeing) F-15 Eagle został zaprojektowany w drugiej połowie lat 60. XX wieku w ramach programu F-X (Fighter Experimental), w oparciu o doświadczenia z walk powietrznych toczonych nad Wietnamem. Charakteryzował się znakomitą manewrowością oraz nowoczesną awioniką, zespołem napędowym i uzbrojeniem. Pierwszy egzemplarz F-15A oblatano 27 lipca 1972 r., a pierwszy egzemplarz ulepszonej wersji F-15C – 26 lutego 1979 r. Dostawy F-15A/B rozpoczęto w listopadzie 1974 r., a F-15C/D – w 1979 r. Do 1997 r. w zakładach w St. Louis w Missouri wyprodukowano 384 egz. F-15A, 61 egz. F-15B, 483 egz. F-15C i 92 egz. F-15D (łącznie 1020 egz.). Myśliwce F-15A/B i C/D służyły zarówno w Siłach Powietrznych Stanów Zjednoczonych (United States Air Force, USAF), jak i w Lotniczej Gwardii Narodowej (Air National Guard, ANG). Myśliwce F-15A/B zostały wycofane ze służby w październiku 2009 r.

Oprócz jednomiejscowych wersji myśliwskich F-15A/C i dwumiejscowych szkolno-bojowych F-15B/D zaprojektowano także dwumiejscowy wariant myśliwsko-bombowy F-15E Strike Eagle. Jego demonstrator, przebudowany z F-15B, oblatano 8 lipca 1980 r., a pierwszy egzemplarz seryjny – 11 grudnia 1986 r. Dostawy rozpoczęto w kwietniu 1988 r. Do 2003 r. na potrzeby USAF wyprodukowano 236 egz. F-15E. Samoloty F-15E Strike Eagle zostały zoptymalizowane do zwalczania obiektów naziemnych w każdych warunkach atmosferycznych, w dzień i w nocy, ale dzięki zachowanym możliwościom prowadzenia walki „powietrze-powietrze” mogą realizować misje bojowe samodzielnie, bez potrzeby eskortowania przez inne myśliwce.

F-15 udowodnił swoją skuteczność w wielu konfliktach zbrojnych. Do dziś piloci latający na tym typie myśliwca zestrzelili ponad 100 samolotów i śmigłowców wroga.

Ze względu na bogate wyposażenie elektroniczne i wynikającą z tego wysoką cenę oraz ograniczenia eksportowe F-15 nie znalazł tylu nabywców zagranicznych co wcześniejszy produkt firmy MDD – F-4 Phantom II. Samoloty F-15A/B zostały kupione tylko przez Izrael (49 egz., w Izraelu nazwanych Baz), F-15C/D – przez Arabię Saudyjską (98 egz.), Izrael (41 egz.) i Japonię (213 egz. F-15J/DJ), a wersje pochodne F-15E – przez Arabię Saudyjską (72 egz. F-15S), Izrael (25 egz. F-15I Ra'am), Republikę Korei (61 egz. F-15K Slam Eagle) i Singapur (40 egz. F-15SG). Japoński koncern Mitsubishi Heavy Industries (MHI) wytwarzał F-15J/DJ na licencji i od kilkunastu lat prowadzi ich modernizację, a południowokoreańskie firmy uczestniczyły w produkcji F-15K. Dostawy F-15K zostały zrealizowane do kwietnia 2012 r., a F-15SG do września 2016 r. Nie był to jednak koniec historii F-15E.

F-15SE Silent Eagle

W trakcie realizacji kontraktów z Republiką Korei i Singapurem Boeing zdawał sobie sprawę, że Strike Eagle to konstrukcja ponad 20-letnia i bez radykalnych ulepszeń trudno będzie znaleźć nowych klientów, co groziło zamknięciem linii produkcyjnej. Pod koniec pierwszej dekady XXI wieku z własnej inicjatywy opracowano więc wersję F-15SE Silent Eagle, w której zastosowano kilka rozwiązań technicznych znanych z samolotów 5 generacji. W pokryciu płatowca miały być użyte materiały pochłaniające promieniowanie elektromagnetyczne (Radar Absorbing Materials, RAM). Po bokach kadłuba zamontowano konforemne zasobniki z dwiema komorami uzbrojenia (Conformal Weapons Bays, CWB) zamiast standardowych konforemnych zbiorników paliwa (Conformal Fuel Tanks, CFT). CWB mogły pomieścić pociski „powietrze-powietrze” AIM-9 i AIM-120 oraz bomby kierowane JDAM (Joint Direct Attack Munitions) i SDB (Small Diameter Bombs). CWB można było zastąpić CFT w celu wydłużenia zasięgu operacyjnego, lub też zamiast CWB i CFT zwiększyć udźwig uzbrojenia na podwieszeniach zewnętrznych.

Aby dodatkowo zmniejszyć skuteczną powierzchnię odbicia radiolokacyjnego (Radar Cross-Section, RCS), a tym samym prawdopodobieństwo wykrycia samolotu przez radar z dużej odległości, stateczniki pionowe odchylono na zewnątrz o 15°. Ponadto F-15SE miał być wyposażony w nowoczesną cyfrową awionikę (glass cockpit), w pełni cyfrowy, aktywny system sterowania lotem (digital fly-by-wire, DFBW) firmy UTC Aerospace Systems (Goodrich), stacj radiolokacyjną Raytheon AN/APG-63(V)3 lub APG-63(V)4 – ten drugi dostał później nowe oznaczenie AN/APG-82(V)1 – z anteną z aktywnym skanowaniem elektronicznym (Active Electronically Scanned Array, AESA) i zintegrowany system samoobrony (walki elektronicznej) firmy BAE Systems (Digital Electronic Warfare System/Common Missile Warning System, DEWS/CMWS). W obu kabinach planowano zastosować panoramiczne kolorowe wyświetlacze wielofunkcyjne (Large Area Display, LAD) izraelskiej firmy Elbit Systems o wymiarach (wysokość × szerokość) 11 × 19 cali (279 × 483 mm), czyli o przekątnej 22 cali (559 mm).

Silent Eagle, choć oparty na płatowcu F-15E, miał być wielozadaniowym samolotem bojowym z pełnymi możliwościami „powietrze-powietrze”, a nie tylko wyspecjalizowanym samolotem uderzeniowym. Pełnowymiarowa makieta F-15SE została zaprezentowana w St. Louis 17 marca 2009 r. Boeing zaoferował nową wersję dotychczasowym użytkownikom F-15, czyli Izraelowi, Japonii, Republice Korei, Singapurowi i Arabii Saudyjskiej, licząc na sprzedaż łącznie do 190 egz. Według wstępnych szacunków cena jednostkowa (wliczając pakiet części zamiennych i wsparcie w procesie szkolenia) miała wynosić 100 mln dolarów. Silent Eagle nie był natomiast oferowany amerykańskim Siłom Powietrznym, choć Boeing liczył na zainteresowanie USAF kilkoma rozwiązaniami zastosowanymi w F-15SE, które można byłoby wykorzystać podczas modernizacji F-15E – m.in. radarem, DFBW i CWB.

Jako demonstrator F-15SE został wykorzystany pierwszy seryjny egzemplarz F-15E (USAF 86-0183), który po przebudowie dostał oznaczenie F-15E1. Samolot nie został przebudowany do pełnego standardu F-15SE, lecz posłużył przede wszystkim do testów CWB. Jego oblot odbył się 8 lipca 2010 r. z St. Louis Lambert International Airport. W trakcie trwającego 80 minut lotu wykonano m.in. otwarcie i zamknięcie pokryw jednej z komór uzbrojenia w CWB zamontowanym po lewej stronie kadłuba, w której znajdowała się testowa wersja pocisku rakietowego „powietrze-powietrze” AIM-120 AMRAAM. Pierwsze odpalenie ćwiczebnej wersji pocisku AIM-120 z CWB przeprowadzono 14 lipca tego samego roku na poligonie Point Mugu w Kalifornii.