Samobieżna wyrzutnia SPU 9P78-1 i pojazd transportowo-załadowczy TZM 9T250 (na pierwszym planie) systemu Iskander.

Od roku 2008 jednym ze stałych elementów wojen: psychologicznej, informacyjnej i gry politycznej, jest informowanie o zwiększaniu potencjału ofensywnego Sił Zbrojnych FR w Obwodzie Kaliningradzkim – czy to podawanie informacji o możliwości rozmieszczenia tam taktycznej broni jądrowej, czy pocisków balistycznych Iskander. Przemieszczenie baterii Iskanderów do Kaliningradu w październiku br., także – zapewne nie bez satysfakcji Rosjan – wywołało spore zamieszanie.

Jako pierwszy o przemieszczeniu Iskanderów do Kaliningradu poinformował 7 października – via Twitter – oficjalny przedstawiciel Estonii w NATO Lauri Lepik. Powołując się na wiarygodne źródło, Lepik napisał, że wyrzutnie są transportowane na pokładzie promu pasażerskiego Ambał. Jako potwierdzenie tej informacji Lepik na swym blogu opublikował zrzut ekranu mapy, na której zaznaczony jest prom, który odpłynął z portu Ust-Ługa do Bałtyjska. Potem także przedstawiciele służb wywiadowczych Stanów Zjednoczonych poinformowali – nieoficjalnie – że wyrzutnie Iskanderów przebazowano do Obwodu Kaliningradzkiego.
Na tę aktywność informacyjną na Zachodzie odpowiedziało natychmiast Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej. 8 października, w reakcji na informacje prasowe, rosyjski resort obrony potwierdził, że na terytorium Obwodu Kaliningradzkiego zostały przetransportowane drogą morską Iskandery. Generał mjr Igor Konaszenkow, przedstawiciel MO FR, powiedział: wielkiej tajemnicy z transportu systemu na statku Ambał nikt nie czynił. Powiem więcej – jeden Iskander został specjalnie wystawiony jeszcze przed załadunkiem pod przelatującego amerykańskiego satelitę rozpoznawczego dla dokładnego określenia parametrów pracy tego kosmicznego aparatu. Zdaniem Konaszenkowa, dzięki temu działaniu Rosjanie mogli uzyskać kompleksowe dane o charakterystykach satelity.
Wykryte przebazowanie operacyjnych elementów systemu 9K720 Iskander do Obwodu Kaliningradzkiego miało miejsce w ramach sprawdzianu gotowości bojowej związków taktycznych Zachodniego Okręgu Wojskowego (OW). Początkowo przypuszczano, że chodzi o baterię 26. Brygady Rakietowej Zachodniego Okręgu Wojskowego FR, stacjonującej w miejscowości Ługa w Obwodzie Leningradzkim, a więc najbliżej wielkiego węzła transportowego, jakim jest Ust-Ługa. Brygada podlega, utworzonemu w 2010 r., dowództwu 6. Armii (dowództwo Sankt Petersburg) i jako pierwszy związek taktyczny szczebla brygady została w latach 2010–2011 przezbrojona z systemu 9K79-1 Toczka-U na 9K720 Iskander-M. Tymczasem bardziej szczegółowa analiza doniesień prasowych wskazuje, że 6 października w stan gotowości alarmowej w ramach ćwiczeń postawiona została druga brygada Zachodniego OW. Chodzi o 112. Brygadę Rakietową w mieście Szuja, w Obwodzie Iwanowskim. Zgodnie z podanymi informacjami, ten związek taktyczny miał za zadanie m.in. przećwiczenie przemarszu i elementów załadowania oraz wyładowania z transportu kolejowego.

Aspekty polityczne

Retoryka Kremla dotycząca Iskanderów, ich ewentualnej dyslokacji, czy to do Obwodu Kaliningradzkiego, czy na zachodnie obszary Białorusi, nie jest nowa. Pojawia się co jakiś czas, co najmniej od 2008 r., w zależności od sytuacji polityczno-wojskowej. W ostatnim czasie związana jest z aktywnością NATO na zachodniej flance Federacji Rosyjskiej, która uważana jest w Rosji za działanie wrogie. Chodzi m.in. o rozmieszczenie komponentów amerykańskiej tarczy antyrakietowej w Rumunii i Polsce, ale także o bieżącą politykę, np. zapowiedź rozmieszczenia wojsk NATO, w tym Stanów Zjednoczonych, na terytorium państw bałtyckich, Polski i Bałkanów, czy tegoroczne duże ćwiczenia wojskowe w Polsce i państwach bałtyckich.