Z „Polskim Irvinem” w klapie – spadochroniarze LOPP

Masowy rozwój sportu spadochronowego w perspektywie wzrastających możliwości lotnictwa jest zjawiskiem doniosłem, zupełnie naturalnem i koniecznem, którego znaczenia nie można lekceważyć. […] Uważam, że sport spadochronowy jest dla naszej młodzieży potrzebny. Będzie on dla niej świetną szkołą charakterów i doskonałym przedszkolem szybownictwa i lotnictwa. W przyszłości sport ten może mieć znaczenie wojskowe. Musimy sport ten zorganizować, a środki na to znajdziemy (gen. dyw. Leon Berbecki, prezes LOPP).

W dniach 25 i 26 maja 1928 r. odbyło się historyczne Ogólne Zgromadzenie dwóch działających równolegle organizacji wspierających polską myśl lotniczą – Ligi Obrony Powietrznej Państwa (LOPP) oraz Towarzystwa Obrony Przeciwgazowej (TOP). Choć zarządy tych organizmów połączyły się już w lutym 1927 r., to właśnie data majowa stała się datą założycielską nowej, dynamicznie rozwijającej się organizacji, znanej dziś jako Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. Za podstawowy cel działalności LOPP uznano… popieranie polskiego lotnictwa we wszystkich jego dziedzinach, wszechstronne badanie środków obrony chemicznej oraz przygotowanie ludności do obrony przeciwgazowej. Wobec dwutorowości przyjętych przez zarząd Ligi celów podjęto decyzję o ich rozdzieleniu na zagadnienia lotnicze oraz przeciwgazowe. Choć początkowo wysiłek wydziału lotniczego koncentrował się wokół powstania Instytutu Aerodynamicznego i katedry lotniczej na Politechnice Warszawskiej oraz Doświadczalnych Warsztatów Lotniczych na warszawskim Okęciu, to w miarę rozwoju organizacji wprowadzano do zakresu jej działań coraz to nowe zagadnienia – jedno z nich stanowił zyskujący rokrocznie na popularności sport spadochronowy. Trzeba pamiętać, że tematyka ta nie była dla działaczy LOPP zupełnie nowa, już w drugiej połowie lat dwudziestych bowiem odbywały się w całej Polsce pokazy skoków metodą tzw. zrywu na ogół z wykorzystaniem wojskowych typu samolotów Farman Goliath. Otwierany przez LOPP nowy rozdział w historii rodzimego spadochroniarstwa miał przyćmić poprzednie – zarówno pod względem dynamiki, jak i skali prowadzonych działań.

Na spadochrony!

Nietrudno zauważyć, że nagły wzrost zainteresowania spadochroniarstwem w Polsce wynikał przede wszystkim z ogromnego rozpropagowania tej dyscypliny w Związku Radzieckim, głównie poprzez radziecki odpowiednik LOPP – tj. Osoawiachim (Общество содействия обороне, авиационному и химическому строительству). Sposób działania oraz struktura funkcjonalna Osoawiachimu były w Polsce przedmiotem rozważań w prasie fachowej, m.in. w „Przeglądzie lotniczym” czy „Locie polskim”. Masowe szkolenie skoczków spadochronowych przez paramilitarne organizacje radzieckie miało oczywiście na celu nie tylko troskę o prawidłowy rozwój młodzieży, ale przede wszystkim gwarantowało Armii Czerwonej tysiące już wstępnie przeszkolonych, potencjalnych żołnierzy dla tworzonych równolegle w ZSRR oddziałów powietrznodesantowych. Przerzucana przy pomocy samolotów na tyły armii nieprzyjacielskich radziecka „piechota powietrzna” miała zwalczać siły przeciwnika oraz dezorganizować i niszczyć środki komunikacji, przez co zyskała sobie szybko rozgłos – nie tylko w Polsce, ale i na całym starym kontynencie. Na pierwsze efekty nie trzeba było czekać zbyt długo i różnej wielkości wojskowe jednostki spadochronowe pojawiły się niemal równolegle we Francji, Anglii, Włoszech i Niemczech. Rozwój tych formacji zasługuje jednak na omówienie w odrębnym opracowaniu.
Z roku na rok LOPP zyskiwała na popularności, czego wyrazem był intensywny wzrost liczby jej członków – z 350 tysięcy w 1928 r. do prawie 1,5 mln w 1936 r. Wtedy też po raz pierwszy w kraju rzucone zostało, będące pewnego rodzaju punktem zwrotnym, hasło: „Polska młodzież na spadochrony!”. Równolegle też wpisano spadochroniarstwo do katalogu spor-
tów obronnych. Zapoczątkowując ideę rozwoju sportu spadochronowego w Polsce w 1935 r., wyznaczono trzy główne cele rozwoju szkolenia w ramach LOPP: pierwszy opierał się na masowym przygotowaniu kandydatów na skoczków, którzy po krótkim treningu (wieża/balon) będą mogli w przyszłości skakać z samolotów, drugi – pełne szkolenie spadochronowe wyłącznie w skokach z samolotów, trzeci – doskonalenie wyczynowo-zawodnicze.