30 grudnia na stronach Kancelarii Sejmu opublikowano odpowiedzi Ministerstwa Obrony Narodowej na dwie poselskie interpelacje dotyczące modernizacji czołgów Leopard 2A4 do standardu 2PL oraz kwestii ulokowania produkcji armat czołgowych kalibru 120 mm w Hucie Stalowa Wola S.A.

Obie interpelacje trafiły do Ministerstwa Obrony Narodowej w drugiej połowie listopada 2021 roku. Autorami pierwszej z nich, dotyczącej programu i opóźnień modernizacji czołgów Leopard 2A4 do standardu 2PL były Joanna Frydrych, Zofia Czernow i Mirosława Nykiel (Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska). Znalazły się w niej następujące pytania:

1. Jakie są przyczyny opóźnień w realizacji tego programu?
2. Jaki jest procentowy udział polskiego przemysłu w realizacji tego programu (w zakresie wartości)?
3. Czy są naliczane odsetki za nieterminową realizację tego programu i kto jest nimi obciążany?
4. Kto ponosi odpowiedzialność za nieterminową realizację modernizacji czołgów?
5. Jakie były bezpośrednie przyczyny podpisania aneksów?
6. Co spowodowało zwiększenie kosztów programu w stosunku do umowy?
7. Jaki jest stosunek wartości modernizacji jednego czołgu do poziomu Leopard 2PL do wartości jednego czołgu Leopard A5 i A4?
8. Ile czołgów jest wycofanych z eksploatacji w SZ RP z powodu opóźnień w modernizacji?
9. Jakie zdolności uzyska polski przemysł w zakresie obsługiwania i serwisowania czołgów typu Leopard?
10. Czy czołg prototypowy wykonany przez Rheinmetall oraz egzemplarze przedseryjne wykonane przez ta firmę przeszły wymagane badania i zostały przyjęte przez SZ RP? Jeżeli nie, to jaka jest podstawa prowadzenia modernizacji przez polski przemysł?
11. Czy technologie opracowane przez polski przemysł a wykorzystane w modernizacji pozostają w dalszym ciągu polską własnością i czy mamy do nich prawa a także prawa do stosowania w modernizacji tego typu czołgów będących na wyposażeniu armii innych państw (czy może to być oferta eksportowa)?

Odpowiedzi na powyższe pytania, a raczej próby, podjął się wiceminister Wojciech Skurkiewicz. Czytamy w niej: uprzejmie informuję, że z tytułu nieterminowej realizacji dostaw zmodernizowanych czołgów na wykonawcę są nakładane kary umowne, zgodnie z warunkami określonymi w umowie. Wzrost wartości realizowanego zadania wynika ze zwiększenia modernizowanej liczby pojazdów o dodatkowe 14 egz., wprowadzenia dodatkowych funkcjonalności dla zmodernizowanego czołgu Leopard 2PL oraz doprecyzowania zasad i uwzględnienia kosztów przywracania ich do pełnej sprawności technicznej. Budowa potencjału w polskim przemyśle w obszarze modernizacji, obsług oraz remontów w planowanym cyklu życia czołgów rodziny Leopard 2, obejmuje przede wszystkim zdolności w zakresie prowadzenia diagnostyki, przeglądów technicznych i napraw wynikowych systemów wieżowych, podwozi, zespołów napędowych oraz przyrządów obserwacyjno-celowniczych, ale również napraw, obsług i modernizacji armaty wraz z jej układem stabilizacji. Pozyskiwane kompetencje obejmują również naprawy i modernizację systemów symulatorowych, a także produkcji systemów opancerzenia i mat przeciwodłamkowych wieży.

Obecnie konsorcjum PGZ-Zakłady Mechaniczne „Bumar-Łabędy” realizuje systematyczne dostawy kolejnych egzemplarzy Leopard 2PL. Dotychczas ostatnia partia była odbierana przez zamawiającego w grudniu ubiegłego roku. Łącznie w strukturach Wojska Polskiego znajduje się około 25 zmodernizowanych czołgów tego typu.

Z kolei Paweł Poncyliusz (Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska) zwrócił się z pytaniami dotyczącymi nowej inwestycji Huty Stalowa Wola S.A., czyli licencyjnej produkcji elementów armat czołgowych Rheinmetall Waffe Munition GmbH Rh-120 L/44 kalibru 120 mm. Umowa dotycząca uruchomienia tego projektu została zawarta w lipcu ubiegłego roku. Jak czytamy w powyższej interpelacji - Docierają do mnie niepokojące informacje o tym, że produkcja luf do wspomnianych wyżej czołgów nie będzie obejmowała modernizacji polskich maszyn, lecz zagraniczne. Wobec powyższego proszę o udzielenie informacji na następujące pytania:

1. Na jaki rynek będą sprzedawane lufy produkowane w Hucie Stalowa Wola SA?
2. Jakie są plany rządu w zakresie modernizacji technicznej polskiego wojska z uwzględnieniem ww. luf?

W odpowiedzi wiceminister Skurkiewicz napisał - uprzejmie informuję, że Wojska Lądowe, które w Siłach Zbrojnych RP są użytkownikiem czołgów Leopard 2, generują potrzeby w zakresie technicznych środków materiałowych, niezbędnych do utrzymywania sprawności ww. czołgów, w tym również w zakresie luf do armat czołgowych. Po potwierdzeniu przez Hutę Stalowa Wola S.A. dysponowania potencjałem do produkcji ww. luf, w ramach zakupów planowanych w przyszłości, oferta ww. dostawcy będzie rozpatrywana zgodnie z przepisami obowiązującymi w zakresie zamówień publicznych.

Warto również podkreślić, że uruchomienie procesu pozyskania luf na potrzeby Sił Zbrojnych RP, gwarantujące krajowemu producentowi wyłączność dostaw, może mieć miejsce po dokonaniu przez Ministra Obrony Narodowej, pozytywnej kwalifikacji i oceny przedmiotowego zamówienia w zakresie występowania podstawowego interesu bezpieczeństwa państwa, pod warunkiem zadeklarowania przez krajowy przemysłowy potencjał obronny, dysponowania zdolnościami do produkcji luf czołgowych ww. typu.

Przypomnijmy, obecnie Wojsko Polskie eksploatuje 247 czołgów Leopard 2 różnych wersji (A4, A5 oraz 2PL), których głównym uzbrojeniem są gładkolufowe armaty czołgowe Rheinmetall Rh-120 L/44.