15 marca prototyp mobilnego rakietowego systemu obrony wybrzeża RK-360MTC Neptun przekazano Siłom Morskim Sił Zbrojnych Ukrainy (WMSU). Trwa produkcja zestawów seryjnych.

Produkcja systemów odbywa się na mocy umowy zawartej w grudniu ub.r. pomiędzy Ministerstwem Obrony w Kijowie a spółką państwową Derżawne Kyjiwśke Konstruktorśke Biuro „Łucz”. Wcześniej w ramach WMSU sformowano jednostkę, Nadbrzeżny Dywizjon Rakietowy (berehowyj raketnyj dywizion), która jest wyposażana w Neptuny.

„System ten ma na celu obronę Ukrainy zarówno w regionie Morza Azowskiego, jak i Morza Czarnego. Dzięki tej baterii rozpocznie się szkolenie praktyczne nowo utworzonego dywizjonu. Trwają prace nad formowaniem kolejnych. Będzie to tarcza antyrakietowa dla Ukrainy na morzu” - stwierdził dowódca WMSU, kadm. Ołeksij Nejiżpapa. Z kolei szef przedsiębiorstwa państwowego „Łucz” dr n. techn. Bohater Ukrainy Ołeh Korostelow powiedział, że zgodnie z planem rozpoczęto już produkcję zestawu seryjnego.

Samobieżne stanowisko dowodzenia RKP-360 dowodzenia. Fot. WMSU.

Należy zaznaczyć, że personel Nadbrzeżnego Dywizjonu Rakietowego, który służy w nowej jednostce, zdobył doświadczenie w pracy na tym sprzęcie już w trakcie produkcji Neptuna i prób państwowych nowego systemu rakietowego.

Docelowo dywizjon będzie składał się z dwóch baterii ogniowych. Każda z nich obejmuje trzy wyrzutnie samobieżne USPU-360 przenoszące po cztery pojemniki transportowo-startowe z pociskami kierowanymi R-360A, wóz transportowo-załadowczy TZM-360, wóz transportowy TM-360 i samobieżne stanowisko dowodzenia RKP-360.

System rakietowy Neptun przyjęto do uzbrojenia Sił Obronnych Ukrainy 23 sierpnia 2020 r. R-360A jest pierwszym opracowanym na Ukrainie kierowanym pociskiem uniwersalnym. Jego przeznaczeniem jest niszczenie jednostek nawodnych, środków desantowych i transportowców wojskowych poruszających się samodzielnie, bądź w ugrupowaniach. Może też w pewnym zakresie zwalczać nieruchome cele lądowe. Projektantem R-360A jest „Łucz”. W 2002 r. biuro kupiło w rosyjskim FGUP GNPC „Zwiezda-Strieła” wzorcowy egzemplarz pocisku Ch-35 (wersja lotnicza 3M24 systemu Uran) i z własnej inicjatywy rozpoczęło prace nad jego ukraińską wersją w 2010 r. Dwa lata później wstrzymano je na polecenie prorosyjskiego prezydenta Ukrainy Wiktora F. Janukowycza. Odmrożenie programu wraz z właściwym finansowaniem przywrócono w 2015, rok po aneksji Krymu przez Rosję.

Wóz transportowo-załadowczy TZM-360. Fot. MO Ukrainy.

Konstrukcja R-360 odpowiada podobnym rozwiązaniom zagranicznym. Kadłub o średnicy 380 mm od przodu zawiera: aktywną radiolokacyjną głowicę naprowadzającą, system kierowania, głowicę bojową, zbiornik paliwa i silnik marszowy. Masa startowa pocisku wynosi około 750 kg (ponad 100 kg więcej niż 3M24), a zasięg od 5 do 290 km. Prędkość przelotowa sięga Ma=0,9. W końcowej drodze do celu rakieta porusza się na wysokości 10-16 m nad morzem, obniżając ją jeszcze w fazie ataku. Ma przy tym zdolność adaptacji trajektorii lotu do ewentualnych przeszkód w rejonie przybrzeżnym, dzięki możliwości programowania trasy.