29 grudnia ze zdalnym udziałem prezydenta Rosji Władimira Putina oraz ministra obrony Siergieja Szojgu odbyła się uroczystość podniesienia bander na trzech nowych okrętach: podwodnym z napędem jądrowym uzbrojonym w pociski balistyczne oraz dwóch mniejszych jednostek nawodnych. Przy tej samej okazji odbył się chrzest kolejnego strategicznego okrętu podwodnego, który ma szansę już przyszłym roku zasilić rosyjską marynarkę wojenną (WMF).

Nowe rosyjskie „boomery”

Najważniejsza cześć uroczystości odbyła się z osobistym udziałem dowódcy WMF adm. Nikołaja Jewmienowa w stoczni AO „PO Siewmasz” w Siewierodwińsku. Dotyczyła ona podniesienia banery na strategicznym okręcie podwodnym o napędzie jądrowym Gienieralissimus Suworow proj. 955A Boriej-A, a także chrztu oraz symbolicznego wodowania – w rzeczywistości wytoczenia z hali montażowej – kolejnej jednostki tego typu, Impieratora Aleksandra III. Oba te okręty powstały na mocy kontraktu zawartego 25 maja 2012 r. między Ministerstwem Obrony FR a Zjednoczoną Korporacją Stoczniową (OSK) dotyczącego budowy czterech seryjnych „boomerów” proj. 955A o numerach stoczniowych 205-208.

Stępka Gienieralissimusa Suworowa budowanego pod numerem stoczniowym 206 została oficjalnie położona 26 grudnia 2014 r., jego chrzest i wytoczenie z hali montażowej odbyło się 25 grudnia 2021 r., zaś zwodowano go 11 stycznia 2022 r. W pierwsze próby morskie okręt ten wyszedł 20 lipca br., natomiast na początku listopada, już w ramach państwowych prób zdawczo-odbiorczych, operując na Morzu Białym, wystrzelił z powodzeniem pocisk balistyczny R-30 Buława, który trafił w cel na poligonie Kura na Kamczatce. Nowy rosyjski „boomer” wejdzie w skład 25. Dywizji okrętów podwodnych Floty Oceanu Spokojnego bazującej w Wiluczinsku na Kamczatce.

Aktualnie w Siewierodwińsku trwa budowa trzech kolejnych okrętów proj. 955A. Stępkę pierwszego z nich Kniazia Pożarskijgo, zamówionego jeszcze w ramach kontraktu z 2012 r., położono 23 grudnia 2016 r. W lipcu 2020 r. podpisana została umowa na budowę dwóch następnych „boomerów” proj. 955A, które będą nosiły nazwy Dmitrij Donskoj i Kniaz’ Potiemkin, a ich stępki zostały położone równocześnie 23 sierpnia 2021 r. Łącznie planuje się budowę 12 strategicznych okrętów podwodnych tzw. czwartego pokolenia, w tym trzech proj. 955 Boriej i dziewięciu zmodernizowanego proj. 955A Boriej-A.

Kolejny rakietowy Bujan-M na Bałtyku

Tego samego dnia w Bałtyjsku podniesiono banderę na małym okręcie rakietowym Grad (575) będącym już dziesiątą jednostką proj. 21631 Bujan-M. Powstał on na mocy umowy o wartości 27 mld RUB, dotyczącego budowy trzech okrętów tego typu, który został podpisany 7 września 2016 r. podczas moskiewskiej wystawy Armija 2016 przez Ministerstwo Obrony FR i stocznię AO Zielenodoskij Zawod im. A. M. Gorkowo z Zielonodolska (Tatarstan).

Stępkę tej jednostki położono 27 kwietnia 2017 r., a zwodowano dopiero 17 września 2021 r. Wynikało to z tego, że budowa Bujanów-M z tego kontraktu notowała bardzo duże opóźnienia, co spowodowane było głównie międzynarodowymi sankcjami wprowadzonymi po aneksji Krymu. Pierwotnie okręty tego typu wyposażone były w cztery niemieckie silniki wysokoprężne MTU 16V4000M90, których dostawy wstrzymane po wejściu w życie tych sankcji pod koniec 2014 r.

Mały okręt rakietowy Grad proj. 21631 Bujan-M w Bałtyjsku. Fot. Witalij Niewar/TASS

Rosjanie próbowali zaradzić tej sytuacji poprzez zastosowanie takiej samej liczby chińskich silników wysokoprężnych CHD622V20, produkowanych przez Henan Diesel Engine Industry Limited, które jednak nie spełniły oczekiwać, ponieważ cechowały się niską jakością i wysoką awaryjnością. Ostatecznie zdecydowano o zastosowaniu dwóch rodzimych silników wysokoprężnych 10D49 produkowanych przez OAO Kołomienskij Zawod z Kołomny. Przedsiębiorstwo to, podobnie jak i inne rosyjskie firmy silnikowe, nie jest zdolne, zaspokoić zwiększone jeszcze w wyniku sankcji zapotrzebowanie na okrętowe silniki napędowe.

Wszystko to spowodowało, że dopiero 10 sierpnia 2022 r. opuściła on macierzystą stocznię i został przeholowany śródlądowymi drogami wodnymi na Bałtyk, gdzie w oparciu o port w Kronsztadzie od początku października br. realizował on program stoczniowych prób morskich. Grad jest trzecią (pozostałe to Sierpuchow i Zielenyj Doł) jednostką proj. 21631 Bujan-M, która zasiliła rosyjską Flotę Bałtycką.

Trzeci Aleksandrit w składzie Floty Oceanu Spokojnego

Ostatnia cześć uroczystości odbyła na Dalekim Wschodzie we Władywostoku, gdzie podniesiono banderę WMF na trałowcu morskim Anatolij Szlemow (651), trzeciej już jednostce proj. 12700 Aleksandrit, która zasiliła Flotę Oceanu Spokojnego.

Okręt obrony przeciwminowej Anatolij Szlemow, oficjalnie klasyfikowany jako trałowiec morski (wcześniej jednostki tego typu klasyfikowano jako trałowce bazowe), powstał w stoczni Sriednie-Newskij Sudostroitielnyj Zawod (SNSZ) z miejscowości Pontonnyj w pobliżu Petersburga pod numerem stoczniowym 527. Oficjalne położenie jego stępki tego okrętu nastąpiło12 lipca 2019 r., a zwodowany został on 26 listopada 2021 r. 15 lipca 2022 r. poinformowano o rozpoczęciu holowania tego trałowca na Daleki Wschód. Zespół holowniczy musiał pokonać najpierw Kanał Białomorsko-Bałtycki a następnie całą Północną Drogę Morską. Rejs zakończył się 18 października br. we Władywostoku. W oparciu o ten port prowadzone były stoczniowe próby morskie oraz poprzedzające odbiór jednostki testy państwowe.

Trałowiec morski Anatolij Szlemow proj. 12700 Aleksandrit we Władywostoku. Fot. Jurij Smitiuk/TASS

Okręty przeciwminowe proj. 12700 zaprojektowane zostały przez biuro konstrukcyjne CMKB „Ałmaz” z Petersburga, budowane są seryjnie przez SNSZ od 2011 r. Do tej pory rosyjską banderę podniosło siedem z nich, służą one we flotach Bałtyckiej (jeden), Czarnomorskiej (trzy) i Oceanu Spokojnego (trzy). Spośród kolejnych okrętów tego typu Lew Czernawin przygotowywany jest do wodowania, Afanasij Iwannikow i Polarnyj znajdują się w fazie formowania kadłubów, zaś dwa kolejne są zakontraktowane.

Aleksandrity budowane są metodą infuzji próżniowej z laminatu w poliestrowo-szklanego. Przy wyporności pełnej wynoszącej 890 t i wymiarach 61,6×10,3×3,1 m są jednymi z największych okrętów przeciwminowych z tworzyw sztucznych na świecie. Osiągana przez nie prędkość maksymalna wynosi 16 w., a załoga liczy 44 ludzi. Uzbrojenie obejmuje armatę AK-306 kal. 30 mm, jeden nkm MTPU kal. 14,5 mm, naramienne wyrzutnie pocisków plot. Igła i miny. Natomiast wyposażenie przeciwminowe składa się z kadłubowej stacji hydrolokacyjnej, bezzałogowych pojazdów podwodnych i nawodnych do poszukiwania, klasyfikacji i niszczenia min oraz trałów mechanicznych i nie kontaktowych.