29 stycznia Ministerstwo Obrony Republiki Czeskiej poinformowało o podpisaniu dwóch dokumentów z administracją rządową Stanów Zjednoczonych, które dotyczą zakupu 24 wielozadaniowych samolotów bojowych Lockheed Martin F-35A Lightning II.

Pierwszy dokument, podpisany przez ministra obrony Republiki Czeskiej oraz ambasadora Stanów Zjednoczonych w tym kraju to list intencyjny w sprawie projektu zakupu samolotów 5. generacji. Drugi to z kolei międzyrządowa umowa LOA, którą kontrasygnował dyrektor generalny Departamentu Uzbrojenia i Zakupów Ministerstwa Obrony Republiki Czeskiej. Tym samym, zgodnie z czeskimi przepisami, zakończono fazę negocjacyjną i zapoczątkowano projekt płatności oraz współpracy przemysłowej.

Zgodnie z informacjami, międzyrządowa umowa LOA ze Stanami Zjednoczonymi miała termin ważności do końca marca 2024 roku. Rząd czeski zatwierdził plan zakupu we wrześniu 2023 roku. Upubliczniony harmonogram wskazuje, że pierwsze samoloty trafią do Republiki Czeskiej w 2031 roku. Taki kalendarz pozwoli na zabezpieczenie przestrzeni powietrznej kraju, gdyż obecnie eksploatowane samoloty Saab JAS-39C/D Gripen mają być wykorzystywane do 2035 roku. Bardzo ważnym sukcesem czeskich negocjatorów było zaangażowanie lokalnego przemysłu w program F-35 Lightning II – jak wskazuje resort obrony mowa o czternastu projektach o łącznej wartości 15,3 mld CZK. Czesi będą zaangażowani w produkcję komponentów, badania i rozwój, szkolenie pilotów oraz usługi MRO na rzecz floty F-35 Lightning II.

Zakup 24 samolotów wraz z niezbędnym pakietem uzbrojenia oraz usług dodatkowych będzie kosztować Republikę Czeską około 5 mld USD. Dodatkowe środki budżetowe będą musiały zostać przeznaczone m.in. na budowę infrastruktury naziemnej.

Republika Czeska będzie drugim użytkownikiem samolotów F-35 Lightning II w Europie Środkowej. Zgodnie z harmonogramem, w bieżącym roku Lockheed Martin ma dostarczyć pierwsze maszyny Polsce – do 2026 roku mają stacjonować na terytorium Stanów Zjednoczonych. Dodatkowo zainteresowanie ich zakupem wyraża Rumunia.