Nowe oblicze Sigmy

18 stycznia bieżącego roku, w państwowej stoczni PT PAL w Surabaji, zwodowano pierwszą fregatę patrolową typu SIGMA 10514 dla Tentara Nasional Indonesia-Angkatan Laut (TNI-AL, Marynarki Wojennej Indonezji). Jednostka, nazwana Raden Eddy Martadinata, to najnowszy członek udanej rodziny okrętów, opracowanej przez holenderską grupę stoczniową Damen. Trudno się nią „znudzić”, bowiem – jak dotąd – każda kolejna wersja różni się od poprzednich. Dzieje się tak dzięki wykorzystaniu koncepcji modułowej, umożliwiającej stworzenie na bazie sprawdzonych zespołów nowego wariantu okrętu, dopasowanego do konkretnych potrzeb przyszłego użytkownika.

Idea standaryzacji geometrycznej SIGMA (Ship Integrated Geometrical Modularity Approach) jest u nas już dość dobrze znana, więc przypomnimy jedynie w skrócie jej pryncypia.
Koncepcja SIGMA daje możliwość skrócenia do minimum czasu potrzebnego do zaprojektowania wielozadaniowego okrętu bojowego małej i średniej wielkości – klas korweta lub lekka fregata – który można w ten sposób jak najlepiej dopasować do, często odmiennych, potrzeb różnych kontrahentów. Standaryzacja w największej mierze dotyczy kadłubów, które powstają w oparciu o bloki z góry określonych wielkości i kształtów. Ich formę oparto na projekcie High Speed Displacement, opracowanym przez Holenderski Instytut Badań Morskich MARIN (Maritime Research Institute Netherlands) jeszcze w latach 70. XX wieku. Był on sukcesywnie doskonalony i sprawdzany podczas badań modelowych kolejnych wcieleń okrętów typu SIGMA. Projektowanie każdej następnej jednostki opiera się na wykorzystaniu bloków kadłuba o szerokości 13 lub 14 m i odległości pomiędzy poprzecznymi grodziami wodoszczelnymi wynoszącej 7,2 m. To ostatnie ma związek z regulacjami instytucji klasyfikacyjnych, dotyczących niezatapialności okrętów (mają utrzymać się na powierzchni przy 6-metrowym uszkodzeniu podwodzia). Oznacza to, że kadłuby poszczególnych odmian typoszeregu mają np. identyczne części dziobowe i rufowe, różni je zaś długość zmieniona poprzez dodanie kolejnych bloków. Producent proponuje okręty o długościach od 52 do 105 m (od 7 do 14 grodzi), szerokościach od 8,4 do 13,8 m i wypornościach od 520 do 2370 t – czyli od patrolowców, poprzez korwety do lekkich fregat.
Modularyzacja objęła także wyposażenie wnętrz, siłownie, wyposażenie elektroniczne, w tym nawigacyjne, systemy bezpieczeństwa i uzbrojenia. W ten sposób – w granicach rozsądku – nowy użytkownik może konfigurować jednostkę zgodnie z własnymi potrzebami, bez konieczności projektowania jej od podstaw. Takie podejście owocuje nie tylko wspomnianym skróceniem czasu dostawy, ale również ograniczeniem technicznego ryzyka projektu i w konsekwencji konkurencyjną ceną.
Pierwsze okręty typu SIGMA zakupiła Indonezja. Były to cztery korwety 9113, czyli jednostki o długości 91 m i szerokości 13 m, wypierające 1700 t. Kontrakt uprawomocnił się w lipcu 2004 r., budowę prototypu rozpoczęto 24 marca 2005 r., a ostatni okręt zdano 7 marca 2009 r., co oznacza, że cała seria powstała w cztery lata. Jeszcze lepszy wynik uzyskano przy kolejnym zamówieniu – dwóch korwet SIGMA 9813 i fregaty lekkiej SIGMA 10513 dla Maroka. Na realizację kontraktu z 2008 r., od rozpoczęcia budowy pierwszej jednostki z trójki, potrzebowano niespełna trzy i pół roku.