Jeden z dwóch wdrożeniowych egzemplarzy SPZR Poprad w docelowej konfiguracji niedługo przed przekazaniem wojsku.

Pod koniec ubiegłego roku podpisana została umowa pomiędzy Inspektoratem Uzbrojenia i PIT-RADWAR S.A., określająca warunki dostawy Siłom Zbrojnym RP – Samobieżnych Przeciwlotniczych Zestawów Rakietowych Poprad, ważnego elementu systemu przeciwlotniczego najniższego szczebla naszej armii. Zamówienie na Poprady było jednym z najdłużej wyczekiwanych przez polski przemysł obronny i stało się zwieńczeniem ponad 15 lat prac badawczo-rozwojowych oraz wdrożeniowych.

Idea skonstruowania polskiego samobieżnego zestawu przeciwlotniczego najniższego szczebla pojawiła się w Polsce w latach 90., czyli w czasach kiedy finalizowano tutaj właśnie prace nad przenośnym przeciwlotniczym zestawem rakietowym Grom.
Prace studyjne podjęto w Wojskowym Instytucie Technicznym Uzbrojenia, a następnie – wspólnie z Wojskowymi Zakładami Mechanicznymi z Siemianowic Śląskich, mającymi odpowiadać za nośnik – zawarto w listopadzie 1999 r. umowę z Komitetem Badań Naukowych na realizację projektu „Samobieżny zautomatyzowany system rakiet przeciwlotniczych bliskiego zasięgu uzbrojony w zestaw rakiet przeciwlotniczych Grom”. W 2000 r. pokazany został demonstrator systemu na samochodzie Land Rover Defender 110, a w 2001 r. na podwoziu BRDM-a-2. Działającego prototypu nie udało się jednak zbudować i projekt w tym kształcie zakończył się niepowodzeniem.
Na przełomie 2001 i 2002 r. do dotychczasowych wykonawców dołączyło Centrum Naukowo-Produkcyjne Elektroniki Profesjonalnej RADWAR S.A., które stało się faktycznym liderem projektu. RADWAR wniósł do niego kompetencje zdobyte podczas prac nad samobieżnym zestawem przeciwlotniczym Loara i przeciwlotniczym zestawem artyleryjskim Blenda. W ramach tego ostatniego opracowano optoelektroniczną głowicę śledzącą ZGS-158, która mogła stanowić bazę do opracowania głowicy Poprada. RADWAR dysponował także Mobilną Małogabarytową Stacją Radiolokacyjną (MMSR) bliskiego zasięgu, pracującą w paśmie S, powstałą na bazie radaru wstępnego wykrywania i wskazywania celów RSWW-148 zestawu Loara. Fakt dysponowania własną: głowicą optoelektroniczną, radarem i pociskiem Grom pozwalał na rezygnację z urządzeń importowanych, jeśli chodzi o kluczowe elementy zestawu. Istotną rolę w zakresie integracji systemu Poprad z rakietami Grom odegrały: Centrum Rozwojowo-Wdrożeniowe Telesystem-Mesko Sp. z o.o. i Zespół Elektroniki Kwantowej Wojskowej Akademii Technicznej.
Głowica została zintegrowana z mechanizmami startowymi (odpowiadało za nie CRW Telesystem-Mesko Sp. z o.o.) do czterech pocisków Grom w pojemnikach transportowo-startowych, umieszczanych w wyrzutniach i z układem chłodzenia detektorów głowic pocisków (ZM Mesko S.A.). Całość umieszczono na hydraulicznie podnoszonej, rozsuwanej teleskopowo kolumnie.
Z głowicą współpracowały także: komputer kierowania ogniem; system nawigacji inercyjnej; system łączności i transmisji danych; układ autonomicznego zasilania z baterią akumulatorów, zapewniających ponad jednogodzinną pracę. Obsługę stanowiło dwóch żołnierzy – kierowca i operator. Sterowanie działaniem zestawu odbywało się za pomocą wynośnego terminalu.
Dzięki środkom łączności i transmisji danych możliwa była współpraca z zewnętrznymi środkami wskazywania celów i systemami dowodzenia OPL, np. radarem MMSR czy systemem dowodzenia OPL Łowcza/Rega. Do pocisków Grom skonstruowano nowy mechanizm startowy, zapewniający pełną automatyzację procesu przygotowania do startu, a także układ chłodzenia detektorów głowic z butlami (po jednej na dwie wyrzutnie) z azotem, co zapewniło wydłużenie czasu znajdowania się pocisków w stanie gotowości do odpalenia i umożliwiało ich wielokrotne wykorzystanie. Na tym etapie prac nośnikiem był samochód terenowy Iveco 40.10WM.

Pełna wersja artykułu dostępna w e-wydaniu za darmo >>>