Przeciwpancerny pocisk kierowany Pirat w pojemniku transportowo-startowym na wyrzutni i moment tuż przed jego trafieniem w tarczę podczas prób w sierpniu tego roku.

W styczniowym numerze „Wojska i Techniki” przypomnieliśmy polskie osiągnięcia w sferze wojskowych zastosowań techniki laserowej, związane przede wszystkim z osobą prof. dr. inż. Zbigniewa Puzewicza i jego współpracowników. W ostatnich latach przeżywają one renesans, przede wszystkim w związku z zaangażowaniem polskiego przemysłu obronnego w prace nad amunicją precyzyjnego rażenia naprowadzaną na cel podświetlany laserem. O dużym znaczeniu, a stąd także znacznej intensywności tych prac świadczą informacje o ich postępach na przestrzeni kilku miesięcy, jakie minęły od naszej ostatniej publikacji.

Przypomnijmy, że w ramach prac Centrum Rozwojowo-Wdrożeniowego Telesystem-Mesko Sp. z o.o. i Zespołu Elektroniki Kwantowej Instytutu Optoelektroniki Wojskowej Akademii Technicznej, współpracujących z zakładami MESKO S.A., na przestrzeni ostatniej dekady przeprowadzono wiele analiz dotyczących kierunków budowania krajowych kompetencji w sferze amunicji naprowadzanej laserowo, a także konkretnych rozwiązań konstrukcyjnych i urządzeń. Na ich bazie podjęto decyzję o skoncentrowaniu się na metodzie naprowadzania na cele podświetlone światłem lasera z wszystkimi wynikającymi z tego konsekwencjami. Prace te miały doprowadzić do wdrożenia do produkcji na początku drugiej dekady XXI wieku m.in.: 70 mm pocisku kierowanego na bazie lotniczego npr NPR70, 98 mm pocisku moździerzowego, 120 mm pocisku moździerzowego do systemu Rak, 155 mm pocisku artyleryjskiego do systemów Krab i Kryl, a także przeciwpancernych pocisków kierowanych o zasięgu do 2500 m. Wtedy również, obiektywnie oceniając krajowe możliwości badawczo-rozwojowe i wytwórcze, założono współpracę z zagranicznymi partnerami w zakresie samej amunicji bądź jej elementów, ale za realną uznano możliwość wdrożenia własnych rozwiązań w głowicach naprowadzania pocisków i blokach ich sterowania. Przyjęto natomiast, że aparatura naziemna niezbędna do wykorzystania takiej amunicji – laserowy podświetlacz celu, miała powstać w kraju. Zadania opracowania laserowego podświetlacza celu oraz głowic naprowadzających do amunicji precyzyjnej kalibrów 120 i 155 mm podjęło się CRW Telesystem-Mesko. W wyniku tych prac, finansowanych samodzielnie przez firmę, na początku drugiej dekady XXI wieku powstał moduł głowicy laserowej z laserem pompowanym lampą wyładowczą. Później zaadaptowano go do użycia w laserowym podświetlaczu celu LPC-1, czyli pierwszym polskim urządzeniu laserowym do podświetlania celu plamką laserową, całkowicie opartym na polskiej myśli technicznej.
Funkcjonalny demonstrator LPC-1 skompletowano w 2013 r., zaś w 2014 r. jego prototyp. Pierwsze próby poligonowe podświetlacz przeszedł w 2014 r., a począwszy od 2015 r. jest wykorzystywany podczas wszystkich strzelań APR 155 jako jedyne urządzenie tego rodzaju. LPC-1 jest urządzeniem uniwersalnym, które może posłużyć nie tylko do naprowadzania 120 mm kierowanych pocisków moździerzowych i 155 mm kierowanych pocisków artyleryjskich, ale także 70 mm pocisków kierowanych powstałych na bazie npr, 98 mm kierowanych pocisków moździerzowych czy ppk krótkiego zasięgu Pirat (szerzej o LPC-1 w WiT 1/2019). Dziś jest to urządzenie wszechstronnie sprawdzone i gotowe do produkcji seryjnej.

Nowy LPC

Równolegle z pracami nad modułem głowicy laserowej z laserem pompowanym lampą wyładowczą w CRW Telesystem-Mesko podjęto się także realizacji projektu analogicznego modułu, ale z półprzewodnikowym laserem pompowanym diodowo. Z racji dostępnych przed dekadą możliwości technologicznych skoncentrowano się na module z laserem pompowanym lampą wyładowczą, niemniej prace nad laserami półprzewodnikowymi kontynuowano. W 2016 r., po pomyślnym ukończeniu prototypu lasera pompowanego diodowo wraz z układami zasilania i sterowania, który mógł zostać wyposażony jako główny podzespół podświetlacza laserowego, w CRW Telesystem-Mesko podjęto decyzję o rozpoczęciu projektowania i budowy nowej generacji podświetlaczy. Charakterystyki gabarytowo-masowe nowego modułu laserowego z laserem półprzewodnikowym, a także ciągła miniaturyzacja i rozwój elementów elektronicznych pozwoliły na opracowanie dalmierza-podświetlacza celu o ponad połowę mniejszego pod względem rozmiarów od LPC-1 i znacząco od niego lżejszego, a zarazem o parametrach przewyższających poprzednika. Projekt prowadzony jest w ramach prac własnych i z własnych środków.
Urządzenie od razu powstaje w dwóch odmianach – przenośnej (doręcznej lub do mocowania na trójnogu) oraz przeznaczonej do integracji w ramach zespołów urządzeń optoelektronicznych lub głowic optoelektronicznych (np. razem z kamerami telewizyjną i termowizyjną). Może być wykorzystany także jako urządzenie przenośne o jeszcze bardziej zredukowanych rozmiarach lub zintegrowany z zespołami celowniczo-startowymi systemów uzbrojenia np. przeciwpancernych pocisków kierowanych naprowadzanych na odbite światło laserowe. W przypadku wersji przenośnej możliwa jest także współpraca z innymi urządzeniami, np. kamerą termowizyjną (która w obecnej wersji nie jest zintegrowana z urządzeniem) bądź lunetą optyczną, które mogą być mocowane do obudowy urządzenia za pomocą szyny Picatinny.
Nowy laserowy podświetlacz celu będzie cechowała masa poniżej 5 kg. Moduł podświetlania wykorzystuje półprzewodnikowy laser diodowy, pracujący na fali długości 1064 nm z częstotliwością powtarzania < 25 Hz, z energią impulsu > 80 mJ, przy rozbieżności wiązki < 0,35 mrad i czasie trwania impulsu 15 ± 5 ns. Zapewnia on oświetlanie celów znajdujących się w odległości do ok. 5 km. Programowalna sekwencja impulsów jest zgodna ze STANAG 3733 i umożliwia współpracę z laserowo naprowadzaną amunicją innych państw NATO. Dalmierz pracuje na fali 1064 nm i zapewnia pomiar odległości w zakresie 0,2÷20 km (± 5 m). Obserwację celów zapewnia wbudowany celownik o powiększeniu 10×.