Zasada działania systemu SWARM.

W prowadzeniu współczesnych działań zbrojnych równie ważna jak skuteczne rozpoznanie jest zdolność do natychmiastowego i precyzyjnego rażenia wykrytych celów. Zapewnić to może jedynie zintegro-wany system rozpoznawczo-uderzeniowy. Właśnie dlatego w Grupie WB powstał SWARM. Łączy w sobie bezzałogowe
środki rozpoznania i rażenia z systemami łączności, komunikacji pojazdowej oraz C4I. Całość daje nowe możliwości w zakresie autonomicznego atakowania punktowych celów lądowych.

Tworząc system SWARM (pol. rój), Grupa WB wykorzystała bogaty bagaż doświadczeń zebranych w toku wieloletniej eksploatacji swoich bezzałogowców rozpoznawczych systemu FlyEye i amunicji krążącej systemu Warmate, która oficjalnie jest klasyfikowana jako bojowy bezzałogowy system powietrzny (BBSP), w połączeniu z cyfrową platformą komunikacji FONET oraz systemem C4I TOPAZ. Ponieważ od lat komponenty SWARM są używane w siłach zbrojnych wielu państw, w tym także w konfliktach zbrojnych, zatem zebrane informacje zwrotne pozwoliły wytyczyć pożądany operacyjnie i rynkowo kierunek rozwoju wspomnianych systemów.

Kolejny element to bojowy bezzałogowy system uderzeniowy, np. z aparatami Warmate.

SWARM opracowano z myślą o jednostkach specjalnych i rozpoznania, a także szczególnych komponentach wojskach lądowych, jak formacje aeromobilne lub spadochronowe. To pododdziały, które ze względu na specyfikę swoich działań potrzebują kombinacji systemu rozpoznawczego i uderzeniowego. Nośnikami mogą być dowolne pojazdy kołowe, gąsienicowe, a nawet przyczepy lub naczepy, jeśli tak zadecyduje użytkownik.

W ramach SWARM Grupa WB oferuje integrację różnych bezzałogowych systemów powietrznych (BSP). Jeden z nich, czyli FlyEye, dostarcza precyzyjnych danych rozpoznawczych o celach, które mogą być następnie zaatakowane przez amunicję krążącą.

System zaprojektowano w taki sposób, aby jednocześnie uderzenie na różne obiekty przeprowadzało kilka-kilkanaście BBSP systemów Warmate lub Warmate 2, stąd nazwa rój. Osnową komunikacyjną systemu SWARM jest FONET, który zapewnia przepływ danych między samolotem rozpoznawczym systemu FlyEye a uderzeniowymi bezzałogowcami systemu Warmate poprzez radiostacje pasma VHF, UHF lub inne. Wszystko kontrolowane jest za pomocą systemu TOPAZ.

Wraz ze SWARM Grupa WB oferuje też kompleksowy program wsparcia eksploatacji, który nadzoruje i zarządza serwisem zarówno pojazdów wybranych w charakterze nośników systemu, jak i bezzałogowców oraz systemów elektronicznych. Grupa WB ma też w ofercie adekwatny program szkoleniowy.

Wiadomo, że Kijów kupował dla swoich sił zbrojnych zarówno BSP systemu FlyEye (w operacyjnym użyciu od 2015 r.), jak i amunicję krążącą systemu Warmate (w 2017 r.). Zatem nie może dziwić, że jedna z pierwszych prezentacji systemu SWARM odbyła się na Ukrainie na początku 2017 r., o czym donosiły tamtejsze media. Wówczas całość pokazywano pod lokalną nazwą Sokoł/Sokił. Kolejny pokaz dla zagranicznego klienta Grupa WB zorganizowała w Polsce we wrześniu 2018 r.

Grupa WB konsekwentnie promuje SWARM w Azji, na Bliskim Wschodzie, Europie, aż po Stany Zjednoczone. Wszędzie podkreślając zalety takiego zintegrowanego systemu rozpoznawczo-uderzeniowego, swoistej kieszonkowej precyzyjnej artylerii, o szybkim czasie reakcji ogniowej, która nie pozostawia nieprzyjacielowi czasu na przeciwdziałanie.

Elementy systemu

SWARM to połączenie wielu różnych gotowych rozwiązań z oferty Grupy WB, w taki sposób, aby tworzyły skuteczny system rozpoznawczo-bojowy. Wymieńmy je zatem: rozpoznawczy bezzałogowy system powietrzny FlyEye, bojowy bezzałogowy system powietrzny z tzw. amunicją krążącą Warmate i Warmate 2, cyfrowa platforma komunikacji FONET oraz system C4I TOPAZ. Dodatkowym niezbędnym składnikiem są cyfrowe radiostacje pasm VHF/UHF. Jeśli chodzi o te ostatnie, Grupa WB oferuje w bazowej konfiguracji własny wyrób, czyli radiostację definiowalną programowo Comp@n, produkowaną przez RADMOR S.A., wchodzący w skład Grupy WB. FONET, TOPAZ, FlyEye i Warmate to systemy znane, eksportowane i eksploatowane również w Siłach Zbrojnych RP, a także przedstawiane już na łamach „Wojska i Techniki” (np. „Nowe oblicze Warmate’a”, WiT 7/2018). Zatem teraz przypomnimy tylko najistotniejsze informacje o nich.

FleEye to bezzałogowy system rozpoznania obrazowego w dzień i w nocy. Charakterystycznym elementem polskiego rozwiązania jest kilka wchodzących w jego skład lekkich, wypuszczanych z ręki BSP, działających w promieniu ok. 30 km od miejsca startu, o długotrwałości lotu do czterech godzin. Konstrukcja, w tym wyposażenie misyjne lądujące oddzielnie na spadochronie, podobnie jak i sam płatowiec, umożliwiają wykorzystanie w każdym terenie, również na obszarach zabudowanych.

Wyposażenie misyjne składa się ze stabilizowanej głowicy (GS4), zawierającej kamerę dzienną o rozdzielczości 1280×720 (HD) i termowizyjną (długi zakres podczerwieni, 8÷14 µm) o rozdzielczości 640×480 z opcją montażu laserowego podświetlacza.

Napęd bezzałogowca wchodzącego w skład systemu FlyEye to silnik elektryczny, ale pracuje on tylko przez ok. 20% czasu misji, a przez pozostałe 80% aparat leci lotem beznapędowym (szybującym), co utrudnia akustyczne wykrycie tego BSP, jak też znacząco przedłuża czas działania. Producent podaje w materiałach czas pracy na silniku równy 2,5 godziny, ale same BSP mogą realizować misje o znacznie większej długotrwałości.

Ciekawym rozszerzeniem funkcjonalności BSP jest integracja na jego pokładzie modułu radiowego PERAD 6010, który może działać jako węzeł sieci MANET dla radiostacji osobistych przenoszonych przez żołnierzy. Pozwala to na pokrycie szerokopasmową łącznością radiową terenu w promieniu do 10 i więcej kilometrów wokół bezzałogowca. Jest to sieć trudna do wykrycia i zakłócenia z uwagi na cechy konstrukcji radiostacji. Takie rozszerzenie funkcji BSP pozwala nie tylko na utrzymanie łączności głosowej, ale też udostępnia operatorowi bezzałogowca lokalizację innych węzłów sieci na cyfrowej mapie czy obrazie z kamery samolotu, a także umożliwia wymianę danych, zdjęć, wiadomości tekstowych i wreszcie strumieniowego przesyłania wideo między tymi węzłami.

Warmate to system amunicji krążącej, w skład którego wchodzi kilka–kilkanaście BBSP uzbrojonych w wymienne głowice bojowe. Jego zadaniem jest atakowanie punktowych celów w odległości do 30 km od miejsca startu. Długotrwałość lotu BBSP systemu Warmate wynosi 70 minut. Napęd jest elektryczny. Bazowo do wyboru są trzy wymienne głowice, stosowane w zależności od charakteru misji czy rodzaju celu. Każda, oprócz ładunku bojowego, jest też wyposażona w pokładową dzienną lub termowizyjną kamerę cyfrową, która umożliwia wykrycie i identyfikację celu oraz zapewnia pożądaną precyzję trafienia.

BBSP systemu Warmate startuje z rozkładanej pneumatycznej wyrzutni. Konsola operatorska umożliwia kontrolę amunicji krążącej w czterech przewidzianych zakresach lotu: krążenia wokół zadanego punktu, krążenia między dwoma punktami o zaprogramowanych współrzędnych, przelotu między dwoma punktami, ataku celu. W ofercie Grupy WB są trzy typy głowic do BBSP: WH-HE (odłamkowo-burząca o masie 0,90 kg razi w promieniu 15 m), WH-FAE (termobaryczna o masie 0,88 kg i rażeniu 10 m) i szkolna ze spadochronowym systemem odzyskiwania, każda z kamerą dzienną EO lub termowizyjną IR. Głowice bojowe wyposażone zostały w trzystopniowy system zabezpieczeń, zapewniający bezpieczeństwo podczas transportu, montażu na BBSP i użycia głowic w czasie misji.