Sytuacja na froncie

Rosjanie poczynili znaczące postępy na północ i południe od Kurachowego, w rezultacie których całemu ukraińskiemu zgrupowaniu w rejonie miasta grozi oskrzydlenie. Zajęli Sełydowe i Hirnyk, liczące przed wojną odpowiednio 22 tys. i 11 tys. mieszkańców i będące głównymi ośrodkami oporu obrońców na północ od Kurachowego. Obrona Sełydowego upadła w ciągu kilku dni – żołnierze zostali zmuszeni do wycofania się z niego pod groźbą okrążenia. Według niektórych źródeł utrzymują się jeszcze na jego północno-zachodnich obrzeżach.

Na południe od Kurachowego doszło do załamania linii obrony ukraińskiej. Siły agresora posunęły się tam na głębokość od 4 do 8 km na froncie o szerokości ponad 20 km. Organizacja nowej linii będzie dla obrońców szczególnie trudna. Stanowiąca naturalną barierę rzeka Suchi Jały przecina jedyną obecnie drogę zaopatrzenia miasta, co wymusza stawianie oporu w otwartym terenie na południowy zachód od niej. Decydujące będzie niedopuszczenie wroga do węzłowego Kostiantynopila.

Kontratak na południu Torećka doprowadził do odzyskania przez Ukraińców części pozycji w jego południowo-zachodniej części, Rosjanie poczynili jednak dalsze postępy w jego centrum i pogłębili oskrzydlenie miasta od zachodu. Poszerzyli także podstawę wyjściową do potencjalnej próby przekroczenia rzeki Oskoł, wypierając obrońców z ostatnich pozycji w węzłowej Kruhlakiwce oraz wkraczając do miejscowości na północ i południe od niej. Pod kontrolę najeźdźców przeszły też kolejne miejscowości nad rzeką Żerebeć na pograniczu obwodów ługańskiego i charkowskiego oraz w obwodzie kurskim. Starcia na pozostałych odcinkach frontu nie przyniosły poważniejszych zmian.

Rosyjskie ataki powietrzne

Agresor kontynuował uderzenia powietrzne na infrastrukturę w bezpośrednim zapleczu sił przeciwnika, wykorzystując do tego głównie drony kamikadze i kierowane bomby lotnicze (ros. KAB). Do uszkodzenia obiektów energetycznych doszło w obwodach sumskim (23, 27 i 28 października), dniepropetrowskim (24 bm.) i czerkaskim (27 bm.). Rosyjskie pociski najczęściej spadały na Charków (22, 27, 28 i 29 bm.) oraz Sumy (25 i 27 bm.). Atakowano również Czerkasy (23 bm.; trafione zostały dwa przedsiębiorstwa), Dniepr (25 bm.), Odessę (26 bm.) i Krzywy Róg (28 bm.).

Trwające drugi tydzień z rzędu zmasowane ataki bezzałogowców nadwyrężyły możliwości ukraińskiej obrony powietrznej. Świadczy o tym rosnąca liczba doniesień o uszkodzeniach obiektów różnego rodzaju z Kijowa i regionów na zachodzie kraju, gdzie wcześniej z reguły deklarowano w pełni bezszkodowe odpieranie ataków. Zgodnie z ukraińskimi danymi od wieczora 22 do rana 29 października wróg użył 18 rakiet, z których żadnej nie udało się zniszczyć, oraz 513 dronów Shahed/Gerań. Zestrzelonych miało zostać 310 bezzałogowców, a lokacyjnie utraconych – 158. Mogło to być skutkiem oddziaływania systemów walki radioelektronicznej.

Ukraińskie operacje przeciw Rosji

28 października ukraińskie drony zaatakowały następne dwa zakłady przemysłu spirytusowego w obwodzie woroneskim, a dzień później Rosyjski Uniwersytet Specnazu im. Putina w Gudermesie. Na terenie tych obiektów miało dojść do pożarów. Powodzenia nie przyniosły natomiast atak bezzałogowców na terytorium FR 27 bm. oraz uderzenie rakietowe na okupowany Krym dzień później.

Rosyjskie operacje przeciw Ukrainie

Ukraińska policja ostrzega przed werbowaniem nastolatków przez rosyjskie służby specjalne. W sieciach społecznościowych lub za pomocą komunikatora Telegram składane są oferty „łatwego zarobku”. W zamian zleceniodawcy proponują wykonanie prostych zadań – narysowanie graffiti czy rozrzucenie ulotek dyskredytujących ukraińską armię. Zapłatę oferują również za akty sabotażu (np. zniszczenie transformatora czy podpalenie samochodu wojskowego).

Zachodnie wsparcie dla Ukrainy

Kanada przekazała ukraińskiej armii drugą partię transporterów opancerzonych LAV 6.0 ACSV, których liczby nie ujawniono. W ciągu trzech lat obrońcy mają otrzymać łącznie 50 pojazdów tego typu, co Ottawa zadeklarowała we wrześniu 2023 r. Pierwszą partię dostarczono w czerwcu br. Szkolenie załóg ma miejsce w Niemczech.

28 października resort obrony Chorwacji poinformował o zamiarze wysłania Kijowowi 30 czołgów M-84 i takiej samej liczby bojowych wozów piechoty M-80. Środki przekazane przez Niemcy na dostawę tego uzbrojenia na Ukrainę Zagrzeb zamierza wykorzystać na zakup w RFN nowych leopardów 2A8.

Tego samego dnia nowe pakiety wsparcia wojskowego zapowiedziały rządy Norwegii i Szwecji. Mają one mieć wartość odpowiednio 350 mln euro i 63 mln euro. Sztokholm ujawnił, że 20 mln euro zostanie przeznaczone na wsparcie ukraińskiego przemysłu zbrojeniowego (analogicznie do pomocy świadczonej przez Danię), a 43 mln – na wkład do inicjatyw wielostronnych.

22 października podstawowe szkolenie w pilotażu w Wielkiej Brytanii zakończyła trzecia grupa ukraińskich wojskowych. Według RAF łącznie przeszło je 200 Ukraińców. Część z nich miała już przystąpić do organizowanego w Rumunii szkolenia na myśliwcach F-16.

Dzień później rząd brytyjski powiadomił o wydzieleniu 120 mln funtów (155 mln dolarów) w ramach tzw. Koalicji Morskiej (zorganizowanej wspólnie z Norwegią). Londyn ma także szukać partnerów do wspólnego sfinansowania dostaw na Ukrainę „setek” dronów morskich oraz radarów w celu ochrony korytarza zbożowego. 23 października gazeta „La Tribune” podała, że w pierwszym kwartale 2025 r. Kijów otrzyma trzy myśliwce Mirage 2000-5 przystosowane do przenoszenia pocisków manewrujących SCALP.

22 października Wołodymyr Zełenski oznajmił, że do końca roku Niemcy ukompletują jedną z brygad Sił Zbrojnych Ukrainy. Mają je w tym wesprzeć państwa skandynawskie i Islandia. Przypomniał, że analogiczne zobowiązanie do końca listopada ma wykonać Francja. Do deklaracji prezydenta nie odniósł się ani Berlin, ani żadna z nordyckich stolic.

24 października dyrektor generalny tureckiej firmy Baykar poinformował, że planuje zakończyć budowę fabryki wytwarzającej drony na Ukrainie do sierpnia 2025 r. Zastrzegł, że rozpoczęcie produkcji będzie uzależnione od „rozwoju wojny”. Zakład ma wytwarzać bezzałogowce Bayraktar TB2 lub ich ulepszoną wersję TB3, zdolną do przenoszenia większego ładunku. Kontrakt na budowę fabryki zawarto w 2021 r. i według pierwotnych planów miała ona powstać do 2023 r., jednak ze względu na toczącą się wojnę ich realizacja jest wciąż przekładana.

24 października ukraiński resort obrony przekazał, że zakończono trwający od września audyt Generalnego Inspektora Departamentu Obrony USA, podczas którego zbadano sposób wykorzystania amerykańskiej pomocy wojskowej. Kontrola nie wykazała znaczących odstępstw od obowiązujących procedur.

Potencjał militarny Rosji

Partnerzy Kijowa potwierdzają obecność żołnierzy Korei Północnej na terytorium Rosji, ale nie przesądzają ich udziału w bezpośrednich działaniach na froncie. 23 października rzecznik Rady Bezpieczeństwa Narodowego John Kirby oświadczył, że jest w posiadaniu informacji o szkoleniu ok. 3 tys. wojskowych KRLD w FR. Dodał, że nie wie, czy wezmą oni udział w wojnie z Ukrainą. 28 października rzeczniczka Pentagonu Sabrina Singh podała, że USA „szacują”, iż Korea Północna wysłała ok. 10 tys. żołnierzy do Rosji w celach szkoleniowych, co nie wyklucza ich udziału w walkach na froncie. Tego samego dnia sekretarz generalny NATO Mark Rutte potwierdził, że północnokoreańskie wojska zostały rozmieszczone w obwodzie kurskim. Według informacji ukraińskiego wywiadu wojskowego szkolenie żołnierzy ma nadzorować wiceminister obrony FR Junus-biek Jewkurow.

Potencjał militarny Ukrainy

24 października ukraiński sztab generalny zapowiedział, że planowane jest utworzenie nowego rodzaju sił zbrojnych – Sił Cybernetycznych. Według tamtejszych wojskowych zwiększy to znacznie potencjał obronny oraz zapewni skuteczne planowanie i realizację pełnego zakresu zadań w cyberprzestrzeni jako odrębnej sferze operacyjnej. W przygotowywanej koncepcji uwzględniono doświadczenia tworzenia i funkcjonowania sił cybernetycznych czołowych krajów świata.

Ujawniane afery korupcyjne w komisjach lekarskich spotkały się z reakcją władz Ukrainy. 25 października rząd zatwierdził plan przeciwdziałania korupcji mający zapobiec wydawaniu fałszywych zaświadczeń o stanie zdrowia. Przewiduje on likwidację do końca roku istniejących komisji oraz powołanie zespołu do weryfikacji zasadności już wydanych decyzji stwierdzających niezdolność do pełnienia służby wojskowej. W listopadzie resorty zdrowia i cyfryzacji utworzą system elektronicznej dokumentacji medycznej zawierającej dane lekarzy specjalistów diagnozujących przyczyny takowej niezdolności. Ma również zostać przeprowadzona kontrola zasadności przyznawania rent inwalidzkich urzędnikom państwowym.

Autorzy: Andrzej Wilk, Piotr Żochowski.

Źródło: Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia.