1 lutego brytyjski resort obrony zaprezentował nowy potężny dokument – Strategię Obrony Kosmicznej. Zakłada ona szereg przedsięwzięć, które w istotny sposób zwiększą możliwość zatroszczenia się przez Zjednoczone Królestwo o zabezpieczenie swoich szeroko rozumianych interesów związanych z wykorzystaniem przestrzeni kosmicznej. Implementacja programu wiązać się będzie z wydatkowaniem olbrzymich środków oraz zakłada intensywną współpracę z międzynarodowymi sojusznikami.

Strategię Obrony Kosmicznej (Defence Space Strategy – DSS) opublikowały wspólnie brytyjskie Ministerstwo Obrony i rządowa agencja Defence Science and Technology Laboratory. Przygotowanie tego dokumentu związane jest z ogłoszeniem jesienią 2021 r. przez Wielką Brytanię Narodowej Strategii Kosmicznej. Założenia DSS korespondują z takimi kluczowymi punktami Narodowej Strategii jak np. rozwój gospodarczy współgrający z rozbudową przemysłu kosmicznego, obrona interesów i realizacja celów Zjednoczonego Królestwa w domenie kosmicznej, zajęcie przez ten kraj pozycji wśród światowych liderów technologicznych czy współpraca międzynarodowa.

Na implementację Defence Space Strategy w ciągu najbliższych 10 lat przeznaczone zostanie 1,4 mld GBP. Z tego 968 mln wydatkowane zostanie na program ISTARI – budowę liczącego wiele urządzeń systemu satelitów sprawującego w skali globalnej nadzór nad tym, co dzieje się na powierzchni Ziemi oraz realizującego zadania z zakresu wywiadu. Satelity będą wyposażone w różnorakie sensory, w tym m.in. w radary z syntetyczną aperturą (SAR).

Kolejne 61 mln GBP ze wskazanej powyżej puli skierowane zostanie na dalszy rozwój programu Titania. Dotyczy on stworzenia technologii wysokoprzepustowej optycznej komunikacji laserowej. Jej pozyskanie umożliwi wojskowym szybki transfer danych realizowany w obie strony pomiędzy satelitami a stacjami naziemnymi.

W tym kontekście nie należy zapominać także o zaalokowanej już wcześniej sumie 5 mld GBP przeznaczonych na rozwój brytyjskiego systemu komunikacji satelitarnej Skynet. Celem tego przedsięwzięcia jest zagwarantowanie Siłom Zbrojnym Zjednoczonego Królestwa i ich sojusznikom bezpiecznych narzędzi służących strategicznej komunikacji.

Obok przywoływanej już puli 1,4 mld GBP uruchomione zostaną także inne programy wspierające wdrożenie DSS, finansowane z użyciem już działających mechanizmów inwestycyjnych. Celem tych programów jest zapewnienie brytyjskiej armii najnowocześniejszych technologii w dziedzinie wywiadu, nadzoru, świadomości sytuacyjnej oraz dowodzenia i kontroli.

Wśród tych ostatnich programów wymieniony został projekt MINERVA, w który w ciągu czterech lat władze zamierzają wpompować 127 mln GBP. Plan zakłada stworzenie, przetestowanie oraz demonstrację działania systemu, który pozwoli Wielkiej Brytanii na samodzielne i autonomiczne gromadzenie, przetwarzanie i dystrybuowanie danych pochodzących z własnych i należących do sojuszników satelitów. Dane te będą udostępniane dowódcom podejmującym decyzje bezpośrednio na froncie w sytuacji konfliktu zbrojnego. W szerszym ujęciu MINERVA ma umożliwić budowę sieci satelitów, które pozwolą integrować działania wojskowe prowadzone w wielu domenach: na lądzie, na morzu, w powietrzu, w przestrzeni kosmicznej i wreszcie w cyberprzestrzeni.

Drugi z programów wspierających oznaczono kryptonimem PROMETHEUS 2. Zakłada budowę dwóch niewielkich satelitów o wymiarach 30×20×10 cm każdy. Urządzenia te zostaną zaprojektowane i złożone przez przedsiębiorstwo In-Space Missions Ltd z Alton. Satelity będą platformami testowymi dla wypróbowania w praktyce takich aktywności jak monitoring z wykorzystaniem GPS, praca z sygnałami radiowymi czy zaawansowane zobrazowania. Projekt PROMETHEUS 2 ma prowadzić do ukształtowania lepiej połączonego i bardziej wspomagającego współpracę systemu komunikacji kosmicznej, służącego również wymianie informacji z sojusznikami.

Bliska współpraca z sojusznikami, w tym z partnerami z NATO, jest jednym z fundamentów Strategii Obrony Kosmicznej. Jednocześnie Brytania stawia sobie za cel pozostanie w ścisłej czołówce, jeśli chodzi o rozwój technologii kosmicznych oraz ich wykorzystanie.

Decydenci w Londynie zdają sobie doskonale sprawę z orbitalnej ekspansji Rosji i Chin oraz z tego, że w kosmosie coraz częściej mają miejsce zdarzenia takie jak np. testy broni antysatelitarnej. Jeremy Quin odpowiedzialny w rządzie Jej Królewskiej Mości za zakupy związane z obronnością podkreślił, że celem podejmowanych działań jest m. in. dążenie do zapewnienia możliwości bezpiecznej eksploatacji przestrzeni kosmicznej z korzyścią dla wszystkich zainteresowanych stron.

W podobnym tonie wypowiadał się Szef Sztabu Lotnictwa, Sir Mike Wigston: Dzięki tej strategii (DSS) Ministerstwo Obrony będzie chronić i promować interesy Zjednoczonego Królestwa w kosmosie, a także odgrywać wiodącą rolę w koalicji narodów i organizacji o myślących podobnie, które łączą siły, aby zapewnić korzyści z [użytkowania] przestrzeni kosmicznej dla wszystkich.

Na portalu satellitetoday.com Mark Holmes tak definiuje trzy główne cele Defence Space Strategy:

• podkreślenie znaczenia ochrony i obrony interesów narodu w kosmosie;
• integracja [działań w] przestrzeni kosmicznej z operacjami obronnymi w ramach wielodomenowego i wieloaspektowego podejścia;
• rozwój kadry brytyjskich specjalistów ds. kosmosu i wyposażenie przyszłych pokoleń do stawienia czoła zagrożeniom przyszłości.

W oficjalnym rządowym komunikacie jest powiedziane wprost, że obok reprezentowania interesów Królestwa w kosmosie i zagwarantowania bezpieczeństwa na orbicie, rozwój wysoko wykwalifikowanych kadr jest również ważnym celem implementacji DSS. Równie istotna jest rozbudowa zdolności rodzimego przemysłu kosmicznego na Wyspach oraz wykorzystanie rozwoju tego sektora dla podkręcania wzrostu gospodarczego.

W tej kwestii nie ma wątpliwości wicemarszałek lotnictwa Paul Godfrey, dowódca UK Space Command, która to instytucja będzie koordynować całość działań składających się na wdrożenie DSS: Chcemy usłyszeć, jak możemy lepiej zintegrować się z branżą komercyjną. Chcemy włączyć do dyskusji małe i średnie przedsiębiorstwa. Potrzebę racjonalnego wykorzystania synergii pomiędzy cywilną i wojskową gałęzią sektora kosmicznego podkreśliła też Natalie Moore, dyrektor ds. polityki kosmicznej w brytyjskim resorcie obrony.

Moore wskazała także na konieczność zintegrowanego odstraszania – na lądzie, w powietrzu, w kosmosie itd. – zamiast stosowania polityki odstraszania w przestrzeni kosmicznej w oderwaniu od innych domen. Jednocześnie warto pamiętać, że jednym z zadań stawianych przed strategią DSS jest zapobieganie rozlewaniu się „naziemnych” konfliktów w przestrzeń kosmiczną, co zaznaczył w swojej wypowiedzi przywoływany już Jeremy Quin: Naszym nadrzędnym celem jest zapobieganie wojnie w kosmosie.