W ubiegłym roku, w odniesieniu do poprzedniego, ruch lotniczy liczony wykonaną pracą przewozową pasażerów wzrósł o 4,2%, a tonaż cargo zmniejszył się o 3,3%.
Najmłodszą i dynamicznie rozwijającą się gałęzią transportu jest komunikacja lotnicza. Duża prędkość podróży, komfort lotu, malejące ceny biletów, a także spełnianie wymogów ekologicznych (hałas i emisja spalin), to główne kryteria działalności. Bezpieczeństwo lotów, które jest głównym warunkiem dalszego rozwoju, wymaga stałej modernizacji floty oraz rozbudowy naziemnych systemów nawigacyjnych i wyposażenia lotnisk. Wymaga to jednak posiadania wykwalifikowanego personelu i dużych nakładów finansowych. Linie lotnicze są przez cały czas oceniane przez pasażerów, poddawane niezliczonym procedurom i uzależnione od monopolistycznych dostawców. Muszą również radzić sobie z wieloma czynnikami, nie mając na nie wpływu, w tym: zmieniającymi się cenami paliw i kursami walut, czy też zagrożeniem terrorystycznym.
Największe linie lotnicze świata American Airlines Group przewiozły 215,2 mln pasażerów i wygenerowały przychody w wysokości 45,8 mld dol., w tym 1,9 mld dol. zysku. Na zdjęciu B787-9 w barwach przewoźnika.
Na świecie funkcjonuje ponad dwa tysiące linii lotniczych, z czego tysiąc realizuje rejsy pasażerskie w ruchu rozkładowym. Ich działalność jest źródłem rocznego przychodu na poziomie 750-850 mld dolarów, będąc zarazem sukcesywnie rozwijającym się globalnym biznesem. Gdyby potraktować wygenerowane przez lotnictwo komunikacyjne przychody finansowe jako suwerenne państwo, to pod względem wielkości PKB byłoby ono sklasyfikowane na 19. miejscu wśród wszystkich krajów świata.
Organizacją zrzeszającą przewoźników jest założona w 1945 r. International Air Transport Association (IATA). Ma swoją siedzibę w Montrealu i Genewie oraz zrzesza 290 największych linii ze 120 państw. Realizują one 85% globalnego ruchu, co pozwala uznawać dane tej Organizacji za reprezentatywne dla całego lotnictwa komunikacyjnego. Nadrzędnym zadaniem IATA jest rozwijanie transportu lotniczego na świecie (zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i ekonomii), a także nadawanie dwuznakowych kodów alfanumerycznych, będących wyróżnikiem linii i wykorzystywanych w: systemach rezerwacji biletów, rozkładach lotów i we wzajemnej komunikacji. Kod ten stanowi pierwszą część numeru lotu, np. LO3919 to rejs PLL LOT z Warszawy do Krakowa, a LO26 do Nowego Jorku/JFK. Począwszy od 1987 r. trzyliterowe oznaczenia linii lotniczych nadaje też Organizacja ICAO, które są głównie wykorzystywane w służbach ruchu lotniczego, np.: PLL LOT ma kod LOT, Enter Air – ENT, a Wizz Air – WZZ.
Z raportu rocznego IATA wynika, że w ub. roku transportem lotniczym przewieziono 4550 mln pasażerów i 61,3 mln ton ładunków. W stosunku do roku poprzedniego liczba pasażerów zwiększyła się o 170 mln (2018 r – 4380 mln pas.), a ładunków zmniejszyła się o 2 mln ton. Aby zrealizować powyższe przewozy flota samolotów komunikacyjnych wykonała 38,9 mln rejsów, zużywając przy tym 363,4 mld litrów paliwa (96 mld galonów), o wartości 188 mld dolarów. Do atmosfery zostało wyemitowane 914 mln ton CO2 i był to wynik najwyższy w ostatnich latach (2018 r. – 905 mln t, 2017 – 860 mln t, 2016 – 812 mln t i 2015 – 774 mln t). Należy nadmienić, że udział transportu lotniczego w globalnej emisji dwutlenku węgla nie przekracza 3%, ale w wyższych warstwach atmosfery samoloty komunikacyjne są pod tym względem „monopolistą”.
W odniesieniu do roku poprzedniego ruch lotniczy liczony wykonaną pracą przewozową pasażerów wzrósł o 4,2%, z tego o 4,5% w ruchu międzynarodowym. Wysoką dynamikę ruchu pasażerskiego, podobnie jak to się dzieje już od kilku lat, odnotowały linie lotnicze Azji i wysp Pacyfiku (4,8%) i Europy. Na dużym północnoamerykańskim rynku lotniczym wzrost ruchu był nieznacznie poniżej globalnej średniej i wyniósł 4,1%, a na ten wynik złożyło się wiele czynników, w tym głównie jego wysokie nasycenie.
Jednym z parametrów charakteryzującym ekonomiczność lotu jest wypełnienie miejsc pasażerskich, którym jest wyrażany w procentach wskaźnik load factor (LF). Za ubiegły rok jego wartość wyniosła 82,6%, z czego najwyższe uzyskali przewoźnicy z Europy (85,2%) i Ameryki Płn., a najniższe Afryki (71,7%) i Bliskiego Wschodu.
W 2019 r. transportem lotniczym przewieziono 61,3 mln ton ładunków i w odniesieniu do roku poprzedniego ich tonaż zmniejszył się o 3,3% (63,3 mln ton). Przewozy towarów w ruchu międzynarodowym zmniejszyły się o 3,9%, głównie za sprawą rynku azjatyckiego, który odnotował 5,7% spadek (uwidacznia toczącą się „wojnę handlową” między Chinami a Stanami Zjednoczonymi). Duży spadek ruchu, liczonego wykonaną pracą przewozową cargo, odnotowały także linie: Bliskiego Wschodu (-4,8%), Europy (-1,8%) i Ameryki Północnej. Ubiegłoroczne gorsze wyniki cargo są efektem spowolnienia światowej gospodarki, skutkujące ograniczeniem przewozów towarów, a także pod koniec roku początkiem rozwoju epidemii COVID-19 (niekorzystną tendencję zapoczątkowały azjatyckie lotniska).
Stopień wykorzystania powierzchni frachtowej samolotów LF (towarowy Load Factor) wyniósł 69,5% i był jednym z wyższych (2018 – 67,3%, 2017 – 69,8%, 2016 – 68,3% i 2015 – 68,3%). Najlepsze wyniki w zapełnieniu pojemności samolotów uzyskali przewoźnicy z: Azji i wysp Pacyfiku oraz Europy, a najniższe Afryki.
Należy też nadmienić, że najwyższą dynamikę wzrostu ruchu pasażerskiego i towarowego wynoszące odpowiednio 4,9% i 7,4% odnotowały linie afrykańskie. Jednak z uwagi na ich niską bazę (łączny udział 2%) jest to w skali globalnej wynik statystycznie mało miarodajny.
W ubiegłym roku z pasażerami podróżowało 4 mld szt. bagażu. Każdy był odprawiany, ważony i przechodził kontrolę bezpieczeństwa. Szacuje się, że średnia waga bagażu zabieranego na pokład rejsowego samolotu wąskokadłubowego (np. Airbus A320) wynosiła około 3 t; szerokokadłubowego (np. Boeing 787) – 6 t; a największych Airbus A380 – 10 t. Za ponad normatywny bagaż linie lotnicze pobierają stosowne opłaty, które są źródłem ich dodatkowych przychodów.
W 2019 r. linie lotnicze cały czas radziły sobie dobrze, utrzymując w obliczu wielu wyzwań stały wzrost ruchu. Uwarunkowania gospodarcze na świecie, słaba aktywność handlowa oraz napięcia polityczne i geopolityczne skutkowały jednak mniejszym popytem na przewozy lotnicze towarów. Właściwe zarządzanie flotą samolotów komunikacyjnych, przy uziemieniu znacznej liczby Boeingów 737MAX, przyczyniło się do osiągnięcia rekordowego współczynnika wypełnienia LF i jednocześnie poprawiło wyniki w zakresie ochrony środowiska – powiedział dyrektor generalny IATA, Alexandre de Juniac, podsumowując ubiegłoroczną działalność.
