stycznia 2021 r. rosyjska korporacja Rostec opublikowała na swojej stronie internetowej opowiadanie o myśliwcu przechwytującym MiG-31, które kończy się informacją, że w projektowaniu jest obecnie jego następca, PAK DP, inaczej MiG-41. Kilka dni później, oznaczenie MiG-41 zostało usunięte z tego tekstu.

Program PAK DP (Perspiektiwnyj Awiacjonnyj Kompleks Dalniego Periechwata) zasługuje na baczną uwagę, gdyż prace koncepcyjne nad nim zostały zamówione i są finansowane przez Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej, chociaż sumy przeznaczane na ten program są na razie niewielkie. Program PAK DP ma status pracy naukowo-badawczej (NIR, nauczno-issledowatielskaja rabota), której celem jest opracowanie wstępnej koncepcji samolotu oraz sformułowanie szczegółowych wymagań wobec kolejnego etapu projektu – pracy badawczo-rozwojowej (OKR, opytno-konstruktorskaja rabota).

Z dostępnych dokumentów wynika, że głównym wykonawcą pracy naukowo-badawczej PAK DP jest Połączona Korporacja Lotnicza (OAK), która 25 grudnia 2018 r. otrzymała stosowny kontrakt od Ministerstwa Obrony Rosji. W ślad za tym, w maju 2019 r., OAK zamówiła opracowanie koncepcji samolotu u (co najmniej) dwóch bezpośrednich wykonawców, firm RSK MiG i Suchoj. Nie jest jasne, czy Suchoj opracowuje swoją własną koncepcję samolotu PAK DP, czy też ma swój wydzielony fragment prac w ramach projektu RSK MiG. Fakt, że Suchoj otrzymał zlecenie bezpośrednio od OAK, a nie poprzez RSK MiG, świadczy raczej o tym pierwszym.

Realizując zamówienie otrzymane od OAK, MiG i Suchoj zlecali poszczególne fragmenty pracy kolejnym podwykonawcom; niektóre z tych kontraktów są znane. Na przykład, w 2020 r. na zamówienie RSK MiG, projektant i producent uzbrojenia lotniczego GosMKB Wympieł wykonał koncepcję możliwego uzbrojenia PAK DP w pociski „powietrze-powietrze”. Również w 2020 r. na zamówienie RSK MiG część pracy badawczej wykonywał Moskiewski Instytut Techniki Cieplnej (MIT), zajmujący się z międzykontynentalnymi i taktycznymi pociskami balistycznymi, a także technologiami hiperdźwiękowymi; nie wiadomo, czego dotyczyło to zlecenie.

Jeszcze przez kontraktem od Ministerstwa Obrony, w latach 2017-2018, na zamówienie RSK MiG, Centralny Instytut Aero i Hydrodynamiki (CAGI) wykonał badania w tunelu aerodynamicznym T-102 modelu samolotu PAK DP. T-102 jest tunelem małych prędkości; badania dotyczyły charakterystyk PAK DP w różnych konfiguracjach mechanizacji skrzydła przy kątach natarcia od -7 do +36 stopni i prędkości M=0,2. Wykonanych zostało łącznie 246 pomiarów modelu. Sądząc z mizernej wartości tych kontraktów – zamówienie dla Wympieła kosztowało 2,5 mln rubli (około 125 tys. złotych), dla MIT 3 mln rubli (150 tys. zł), a dla CAGI – 8,9 mln rubli (450 tys. zł) – są to na razie bardzo wstępne przymiarki do projektu.

Program PAK DP był w ogólnych słowach prezentowany w wystąpieniach przedstawicieli rosyjskiego przemysłu lotniczego i sił powietrznych w poprzednich latach. Tak, ówczesny dyrektor generalny RSK MiG Ilja Tarasienko powiedział w sierpniu 2017 r., że w PAK DP będą wdrożone wszystkie technologie, jakie tylko firma posiada. Konstruktor generalny OAK Siergej Korotkow powiedział w listopadzie 2017, że PAK DP będzie walczył z celami hiperdźwiękowymi. „Będziemy mieli do czynienia z nosicielami hiperdźwiękowymi i ich uzbrojeniem – także hiperdźwiękowym.”

Kilkakrotnie osoby zaangażowane w projekt PAK DP publicznie użyły do niego oznaczenia MiG-41. We wspomnianym wyżej zleceniu RSK MiG na badania PAK DP w tunelu aerodynamicznym CAGI samolot jest nazywany „izdielije 41”. Projekt PAK DP ma korzenie jeszcze w czasach ZSRR. W latach 80. Ubiegłego wieku MiG projektował wielofunkcyjny samolot przechwytujący dalekiego zasięgu MDP, inaczej izdielije 701, który miał osiągać zasięg 7000 km lecąc z prędkością przelotową M=2,35.

Sumując dostępną informację można powiedzieć, że przeznaczeniem PAK DP ma być zwalczanie najbardziej wymagających celów powietrznych, w tym hiperdźwiękowych, a także aparatów kosmicznych na niskich orbitach. Bardziej konwencjonalne cele to, podobnie jak w przypadku obecnego MiG-31, bombowce ciężkie i strategiczne pociski samosterujące. PAK DP ma osiągać taką samą prędkość przelotową M=2,35 na wysokości 20 000 m, co MiG-31, ale mieć znacznie większy promień działania.

Mówiąc o terminach realizacji programu PAK DP, prezydent OAK Jurij Sliusar powiedział w sierpniu 2018 r., że stworzenie nowego samolotu przechwytującego „musi być zsynchronizowane z kończeniem się resursów obecnych myśliwców MiG-31... czyli mówimy o granicy 2030 r.”. Jednakże dla Rosji, termin po roku 2030 to na tyle odległa perspektywa, że trudno cokolwiek prognozować. Jeśli ekstrapolować obecne tendencje rozwoju rosyjskiej gospodarki, i przemysłu lotniczego w szczególności, to Rosji nie będzie stać na taki samolot.

Jest możliwe, że zadania planowane obecnie dla PAK DP zostaną – częściowo – przeniesione na przechwytujący wariant myśliwca Su-57, zwłaszcza po uzbrojeniu go w nowy pocisk bardzo dużego zasięgu „izdielije 810”. Poza tym, Rosjanie mogą ponownie przedłużyć resurs i modernizować obecną flotę MiG-31 w celu utrzymania jej w służbie daleko poza 2030 r.