16 lipca we włoskiej miejscowości Piedimonte San Germano w regionie Lacjum otworzono nowy zakład w którym produkowane będą baterie litowo-jonowe (LIB, Lithium-Ion Battery) dla budowanych obecnie, w ramach projektu U212NFS (Near Future Submarine), okrętów podwodnych dla włoskiej Marina Militare.

Nowy ośrodek zarządzany jest przez firmę Power4Future oddział koncernu Fincantieri. Kwestia zastosowania ogniw tego typu na pokładzie okrętów podwodnych to z jednej strony prawdziwa rewolucja a z drugiej potencjalne zagrożenie. Informacje o nagłych i wyjątkowo intensywnych pożarach urządzeń zasilanych bateriami LIB jak: telefony komórkowe, rowery elektryczne, hulajnogi elektryczne czy też samochody, pojawiają się stosunkowo często, mimo że w teorii LIB są bezpiecznym rozwiązaniem. Ze tych też powodów strona włoska zdecydowała się na przeprowadzenie przeglądu projektu systemu (SDR, System Design Review, https://zbiam.pl/baterie-litowo-jonowe-do-okretow-podwodnych-u212nfs), pod kątem zastosowania tego rodzaju ogniw na tak specyficznych konstrukcjach, jakimi bez wątpienia są okręty podwodne. Ostatecznie zdecydowano się wybrać tzw. złoty środek tj. będą baterie litowo, żelazowo, fosforanowe LFP (LiFePo₄), których technologia wykonania nie jest co prawda już najnowsza (opracowano ja bowiem w 1996 roku), ale w optymalny sposób łączy ona wydajność z wysokim poziomem bezpieczeństwa. Ogniwa tego typu wykazują bowiem zwiększoną odporność na niewłaściwe warunki eksploatacji, co powoduje, że są to obecnie najbezpieczniejsze dostępne akumulatory.

Ogniwa LIB mają szereg cech, bardzo korzystnych dla stosowania ich na okrętach podwodnych w tym m.in.: brak wydzielania się wodoru w trakcie ładowania, a także możliwość nadania im niemal dowolnego kształtu, dzięki czemu można ich umieścić w kadłubie więcej. Warto także wspomnieć, że dzięki wykorzystaniu rozbudowanych systemów kontrolnych, baterie LIB mogą być ładowane wysokim prądem przez cały czas, co umożliwia skrócenie czasu ich ładowania zarówno podczas marszu na powierzchni jak i na chrapach. Dodatkową korzyścią nowych ogniw w porównaniu do ogniw kwasowo-ołowiowych jest fakt, że przy dużym obciążeniu, ich pojemność ulega szybkiemu spadkowi, podczas gdy LIB-y są tej wady pozbawione, a mając to na uwadze dowódca może bardziej optymalnie planować działania swojej jednostki pod wodą przy każdej prędkości.

W jamie bateryjnej przyszłych U212NFS, o długości 10 m, umieszczonych ma zostać łącznie 320 cylindrycznych ogniw (zblokowanych w 40 kolumnach po osiem rzędów) o pojemności jednostkowej 65 Ah. Takie ukompletowanie ma umożliwić przebywanie pod wodą przez okres od 4 do nawet 6 tygodni. Pomimo, że domyślnie ogniwa produkowane w tym zakładzie mają być instalowane przede wszystkim na nowo budowanych okrętach podwodnych, nic nie stoi na przeszkodzie, by w przyszłości zastąpiły one dotychczasowe akumulatory kwasowo-ołowiowe na czterech obecnie eksploatowanych przez Marina Militare jednostkach typu Todaro (przekazane odbiorcy w dwóch transzach 2006–2007 oraz 2016–2017), a także jakichkolwiek innych platformach podwodnych wyposażonych w napęd typu AIP.

Program U212NFS jest najbardziej ambitnym programem rozwoju sił podwodnych jaki kiedykolwiek został zainicjowany we Włoszech. Stosowną umowę pomiędzy budowniczym okrętów – koncernem Fincantieri S.p.A. a OCCAR zawarto 26 lutego 2021 roku. Zakłada ona budowę dwóch jednostek w wersji Batch I z opcją na kolejne dwie w drugiej transzy, jak również 10-letni okres serwisowania oraz dostawę nowego wyposażenia szkoleniowego.

Nowe włoskie okręty mają legitymować się wypornością pełną w położeniu podwodnym 1600 ton przy wymiarach 59x12x7 m. Załoga składać ma się z maksymalnie 29 osób.

Z kronikarskiego obowiązku warto wspomnieć, że pierwszym okrętem podwodnym świata (bojowym) na pokładzie którego zainstalowano LIB był należący do 1. Flotylli Okrętów Podwodnych, Japońskich Morskich Sił Samoobrony Ōryū (SS 511) typu Sōryū Mk II (27SS, w służbie od 5 marca 2020 roku). Obecnie w Japonii eksploatowane są już cztery okręty podwodne z tego rodzaju ogniwami, a kolejne znajdują się w różnej fazie budowy. 17 października 2023 roku zwodowano czwarty okręt typu 29SS, który otrzymał imię Raigei (https://zbiam.pl/czwarty-japonski-wieloryb-zwodowany).