Chiński dziennik „Global Times” 5 stycznia podał na swojej witrynie internetowej, że uzbrojony śmigłowiec Z-11WB wejdzie niedługo do uzbrojenia Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej. „Global Times” powołuje się na reportaż państwowej China Central Television, która pokazała linię montażową Z-11WB.
Z-11WB zadebiutował publicznie podczas salonu lotniczego w Zhuhai w 2016 r., natomiast jego oblot przeprowadzono w 2015 r. Jest to najnowsza wersja śmigłowca Z-11, będąca niejako zwieńczeniem długoletnich wysiłków uzbrojenia tej lekkiej maszyny o cywilnym rodowodzie. Sam Z-11 powstał w wyniku sprzedaży Chinom przez Francję licencji na śmigłowiec Aérospatiale AS350 Écureuil (obecnie ten model nosi oznaczenie Airbus Helicopters H125) na początku lat 90. Écureuil swój oblot miał w 1974 r. i prócz Chin jego licencyjną produkcję rozpoczęła także brazylijska spółka Helibras na potrzeby lokalnych resortów siłowych. W Chinach za produkcję Z-11 odpowiada Changhe Aircraft Industries Corporation (CAIC) z Jingdezhen, część Aviation Industry Corporation of China (AVIC). Oblot Z-11 nastąpił pod koniec 1994 r., a produkcja ruszyła we wrześniu 1998 r. Cywilny wariant Z-11 oznaczono AC311 i produkowano pod marką Avicopter (AVIC Helicopter Company). Z czasem do produkcji w Chinach wdrożono wersję ze zmodyfikowaną, powiększoną kabiną, która nieco przypomina tę ze śmigłowców Airbus Helicopters H120/HC120 Colibri, opracowanych jeszcze razem przez Eurocoptera i Harbin Aircraft Industry Group (HAIG, część AVIC) i produkowanych także na licencji w Chinach od 2004 r., również na potrzeby wojskowe jako maszyna łącznikowa i zapewne szkolna. Z-11WB też ma takową kabinę. Cywilne AC311 napędzają amerykańskie silniki Honeywell LTS101-700D-2. Jednak po zakupie licencji na francuskie Turbomeca Arriel 2B1A, zaczęto je w połowie minionej dekady montować w wojskowych Z-11 i cywilnych AC311 (wersja AC311A).
Napędem Z-11WB jest także pojedynczy turbowałowy silnik WZ-8D o mocy ciągłej 684 KM, stosowany też w śmigłowcach Z-9 i Z-19. Z-11 w Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej od początku był dostosowany do przenoszenia dostępnego uzbrojenia, wliczając w to kierowane pociski rakietowe „powietrze–powietrze” TY-90. Jednak większość z nich nigdy uzbrojona nie była, a dziś służą głównie jako maszyny łącznikowe szkolne, razem z HC120. Jeżeli chodzi o popularność Z-11 w ChALW to jest ona co najmniej umiarkowana. Oficjalnie w 2017 r. ChALW miała ich tylko 46 wszystkich wersji, wszystkie w lotnictwie Wojsk Lądowych ChALW. Dla porównania w tym samym czasie znacznie młodszych HC120 było już 34, a znacznie większych Z-19 aż 105. Nie wiadomo, czy zmieni to Z-11WB, który raczej powstał jako maszyna eksportowa. AVIC reklamuje Z-11WB jako chińską alternatywę Boeingów AH-6, które swoją drogą hitem eksportowym nie zostały. Z-11WB ma być uzbrojoną maszyną rozpoznawczą i wsparcia pola walki, tańszym zamiennikiem Z-19, choć oczywiście o mniejszych możliwościach. Może za to przewozić trzech w pełni wyekwipowanych komandosów.
Nowością w wersji Z-11WB jest cyfrowa kabina oraz stacja optoelektroniczna z kanałem termowizyjnym i laserowym do naprowadzania pocisków rakietowych, dzięki czemu śmigłowiec może przenosić kierowane pociski „powietrze–ziemia”, przede wszystkim ppk HJ-8C i BA-9, stosowane przez ChALW. Na wystawach lotniczych AVIC prezentowało Z-11WB także z lekkim BSP oznaczonym SW-6 (Sky Wing 6), który miałby pełnić zadania rozpoznawcze, a nawet WRE. Z-11WB mógłby przenosić SW-6 na bocznych wysięgnikach i zrzucać w trakcie lotu – SW-6 rozkładałby się i uruchamiał w powietrzu. Przy czym nie wiadomo, na ile SW-6 to już dojrzały wyrób. 20-kilogramowy SW-6, lecący na wysokości 1000 m, miałby przez godzinę wykrywać cele i wskazywać je pociskom przenoszonym przez Z-11WB. A tych razem z Z-11WB zaprezentowano dotąd całkiem sporo, m.in. kierowane pociski „powietrze–ziemia”: CASIC CM-502KG o deklarowanym zasięgu 25 km, 16-kilogramowe CASC TL-2 czy 50-kilogramowe ppk CASIC AG-300/M/L naprowadzane laserowo.
Pierwsze zapowiedzi o wdrożeniu Z-11WB do służby w ChALW pojawiły się już rok po oblocie, w drugiej połowie 2016 r., ale najwyraźniej do dziś to nie nastąpiło. Producent w 2017 r. podawał następujące dane taktyczno-techniczne: maks. masa startowa 2250 kg, maks. prędkość przelotowa 240 km/h, pułap 6000 m, zasięg operacyjny 680 km, udźwig 976 kg (uzbrojenia 577 kg). W październiku 2019 r., przy okazji salonu China Helicopter Exposition w Tianjinie, AVIC ogłosił podpisanie umowy sprzedaży dwóch Z-11E (eksportowe oznaczenie Z-11WB) nieujawnionemu afrykańskiemu państwu.
Na koniec warto dodać, że Z-11WB to nie pierwsze podejście do uzbrojonej i doposażonej wersji rozpoznawczej Z-11. Wcześniej opracowano wersję Z-11WA z wykorzystaniem kadłuba oryginalnego AS350/AC311. Oblot Z-11WA odbył się 27 grudnia 2004 r. Kulistą stację optoelektroniczną zamontowano nad tylną częścią kabiny. Ze względu na swoją średnicę i podstawę, na której ją osadzono, stacja znalazła się bardzo blisko łopat wirnika nośnego, co można uznać za mało fortunne rozwiązanie. Z-11WA nie znalazł uznania ani w Chinach (ChALW wybrała do takiej roli większy Z-9WZ), ani za granicą.
Podobne z tej kategorii:
Podobne słowa kluczowe:
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu