24 lutego na poligonie Międzynarodowego Centrum Operacji Pokojowych i Bezpieczeństwa w Jaworowie pod Lwowem odbyła się uroczystość przekazania pierwszych czterech, spośród 14, czołgów podstawowych Leopard 2A4 wydzielonych z zasobów Sił Zbrojnych RP do przekazania Siłom Zbrojnym Ukrainy.

W ceremonii wzięli udział: przebywający tego dnia z wizytą na Ukrainie, przewodniczący Rady Ministrów Mateusz Morawiecki, jego ukraiński odpowiednik – Denys Szmyhal i  minister obrony Ukrainy  Ołeksij Reznikow. Wozy przekroczyły granicę polsko-ukraińską na cywilnych zestawach do transportu ciężkiej techniki dostarczonych przez stronę ukraińską. Jak widać na zdjęciach, są to wozy w oryginalnej niemieckiej kompletacji, reprezentujące standard techniczny przełomu lat 70. i 80. Wozy użytkowane w Polsce zostały wyprodukowane w latach 1985-1987, a planowana w ich przypadku modernizacja do standardu 2PL/2PLM1 miała być pierwszym tego typu zabiegiem w ich cyklu życia. Wcześniej czołgi te były wykorzystywane przez 10. Brygadę Kawalerii Pancernej ze Świętoszowa ze składu 11. Lubuskiej Dywizji Kawalerii Pancernej z dowództwem w Żaganiu. Czołgi przejęli żołnierze 4. Samodzielnej Brygady Pancernej Dowództwa Operacyjnego „Północ”. Dotąd ten związek taktyczny wykorzystywał czołgi rodziny T-64 różnych wersji (w tym T-64BM Bułat) i T-72.

Premierowie ‒ Ukrainy Denys Szmyhal (pierwszy z lewej), Polski Mateusz Morawiecki (trzeci z lewej) i minister obrony Ukrainy Ołeksij Reznikow (drugi z prawej) wraz z ukraińskimi członkami załóg nowych wozów bojowych SZU na tle pierwszych czterech czołgów Leopard 2A4 przekazanych przez Polskę 24 lutego. Fot. Krystian Maj/Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.

Jak wspomniano, Polska planuje przekazanie Siłom Zbrojnym Ukrainy 14 wozów Leopard 2A4 spośród 142 posiadanych (42 lub 45 zostało dotąd poddanych modernizacji do standardu 2PL/2PLM1), o czym 11 stycznia br. poinformował Prezydent RP Andrzej Duda podczas swej wizyty we Lwowie. 24 stycznia br. zgodę na ich przekazanie wyraził rząd Republiki Federalnej Niemiec, ponieważ wozy te zostały wyprodukowane w Niemczech, a poza tym Siły Zbrojne RP przejęły je – w latach 2002-2003 i 2014-2015 – z nadwyżek sprzętowych Bundeswehry Leopardy 2 dla Ukrainy ‒ oficjalnie (zbiam.pl).

Przekazanie czołgów odbyło się na poligonie w Jaworowie pod Lwowem, gdzie wozy dotarły z Polski na cywilnych ukraińskich zestawach do transportu ciężkiej techniki. Fot. Krystian Maj/Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.

Wkrótce po daniu „zielonego światła” do przekazania wspomnianych wozów SZU, na początku lutego rozpoczęło się w Ośrodku Szkolenia Leopard w Świętoszowie przeszkolenie ukraińskich załóg i techników Polscy żołnierze szkolą ukraińskie załogi czołgów Leopard (zbiam.pl). Według oficjalnych danych ten etap szkolenia objął 105 ukraińskich żołnierzy, z czego 84 to przyszli członkowie załóg 21 czołgów, a pozostali to technicy. Proces ich szkolenia ma zakończyć się w marcu, do końca marca ma zostać przekazanych także pozostałych 10 czołgów. Przygotowywani w Polsce ukraińscy czołgiści będą obsługiwać także wozy tej samej wersji przekazane przez innych członków zachodniej „pancernej koalicji”. Wozy wersji 2A4 mają zostać przekazane bądź już do tego doszło, m.in. przez: Kanadę, Hiszpanię, Finlandię i Norwegię. W proces szkolenia żołnierzy SZU w Ośrodku Szkolenia Leopard zaangażowani są od niedawna także instruktorzy z Kanady i Norwegii.

W Polsce trwa proces szkolenia ukraińskich czołgistów i specjalistów obsługi technicznej, którzy przejmą nie tylko polskie Leopardy 2A4, ale także wozy tej samej wersji wytypowane do przekazania przez innych członków „pancernej koalicji”. Jak widać ze zdjęć, czołgi dostarczone na Ukrainę 24 lutego nie przeszły, poza przeglądami technicznymi, żadnych innych zabiegów dostosowujących, nie zostały także przemalowane (usunięto jednak numery taktyczne, godła, numery rejestracyjne itp.). Fot. Krystian Maj/Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.

Skierowanie ukraińskich Leopardów 2 do działań wojennych nie nastąpi zapewne wcześniej niż wiosną. Należy bowiem poczekać nie tylko na dostawę takiej liczby wozów, które pozwolą na przezbrojenie co najmniej kompletnego batalionu (być może dwóch), ale także wyszkolenie – nie tylko w zakresie obsługi samego sprzętu, ale także w taktyce prowadzenia działań wg zachodnich standardów – odpowiedniej liczby członków załóg i oficerów sztabowych szczebla pododdziału oraz związku taktycznego. Nie można także zapominać o konieczności zgromadzenia odpowiedniego zapasu amunicji, części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych, a także pojazdów towarzyszących – wozów zabezpieczenia technicznego oraz mostów szturmowych. W innym przypadku działania nowych czołgów z pewnością nie będą efektywne.

Polska podtrzymuje także deklarację ze stycznia br. o rychłym przekazaniu Ukrainie kolejnej partii czołgów rodziny T-72, prawdopodobnie chodzi o 30 wozów PT-91 Twardy i 16 T-72M1R.