10 marca Ministerstwo Obrony Królestwa Norwegii poinformowało o zamiarze przekazania Siłom Zbrojnym Ukrainy rakietowych systemów obrony przeciwlotniczej krótkiego zasięgu NASAMS.

Przekazanie zostanie zrealizowane we współpracy ze Stanami Zjednoczonymi, a norwesko-amerykańskie wsparcie obejmie dwie baterie (Fire Unit) systemu NASAMS, które dołączą do już przekazanych przez Stany Zjednoczone. Siły Zbrojne Królestwa Norwegii przeprowadzą też szkolenie ukraińskich żołnierzy z zakresu obsługi i konserwacji systemu NASAMS. Według komunikatu norweskiego resortu obrony, przekazanie dwóch kolejnych baterii NASAMS Ukrainie znacząco przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa ukraińskiej infrastruktury krytycznej i ludności cywilnej. Są one bowiem wciąż zagrożone atakami rosyjskich środków napadu powietrznego, wykorzystywanymi nie tylko przeciwko celom wojskowym, lecz również – co jest zakazane przez międzynarodowe konwencje – obiektom cywilnym, w tym domom mieszkalnym.

Informacja została podana w związku z wizytą norweskiego ministra obrony Bjørna Arild Grama na Ukrainie, gdzie spotkał się on m.in. z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim. Gram powiedział, że Norwegia wzięła udział w przekazywaniu amerykańskich NASAMS-ów Ukrainie, dostarczając „elementy wyposażenia i usługi szkoleniowe”. Ocenił on, że „wsparcie to zostało docenione, bo przyczyniło się do ochrony Ukrainy przed atakami lotniczymi i rakietowymi”. Stwierdził, że „kontynuacja rosyjskich ataków na ukraińską infrastrukturę wskazuje na potrzebę dalszego wzmacniania ukraińskiej obrony powietrznej”. Gram podkreślił przy tym, że Ukraina wielokrotnie zwracała się do zagranicznych partnerów z prośbą o dostarczanie większej liczby systemów obrony przeciwlotniczej i decyzja norweskich władz wpisuje się w trend spełniania tych potrzeb.

Norweski parlament (Stortinget) zaaprobował niedawno wieloletni program nazwany imieniem Fridtjofa Nansena, norweskiego dyplomaty, naukowca i polarnika, który po I wojnie światowej kierował zakrojoną na szeroką skalę pomocą humanitarną dla dotkniętej przez wojnę i rewolucję komunistyczną ludności cywilnej Rosji oraz Ukrainy. W ramach programu Nansen Oslo przekazywać będzie Ukrainie 15 mld NOK (ok. 1,6 mld USD) rocznie w latach 2023-2027. W 2023 r. połowa środków przewidzianych w ramach programu Nansen zostanie przeznaczona na wsparcie SZU.

Warto zwrócić uwagę na fakt, że w dostarczanie Ukrainie systemów NASAMS postanowiła włączyć się Kanada. W styczniu władze w Ottawie ogłosiły, że kupią baterię NASAMS dla Sił Zbrojnych Ukrainy.