8 lutego wiceminister Wojciech Skurkiewicz przekazał odpowiedź Ministerstwa Obrony Narodowej na poselską interpelację Roberta Kwiatkowskiego dotyczącą programu Karkonosze – pozyskania narodowych zdolności w zakresie uzupełniania paliwa w powietrzu.

Powyższa interpelacja została skierowana do MON 8 stycznia tego roku. Robert Kwiatkowski z Koalicyjnego Klubu Parlamentarnego Lewicy przesłał do resortu obrony trzy pytania:

1. Na jakim etapie jest realizacja programu Karkonosze, czyli ogłoszonego 4 lata temu przez MON zakupu lub wynajęcia samolotów tankująco-transportowych MRRT?
2. Kiedy polskie lotnictwo otrzyma samoloty klasy MRRT?
3. W jaki sposób na dziś zapewnia się polskiemu lotnictwu dostęp do tankowców powietrznych, na potrzeby podtrzymania nawyków pilotów i ich szkolenia?

Ostatecznie odpowiedź MON obejmuje tylko trzecie zagadnienie: uprzejmie informuję, że Rzeczpospolita Polska przystąpiła do platformy wymiany usług ATARES Air Transport, Air to Air Refueling and other Exchange of Services (Transport Powietrzny, Tankowanie w Powietrzu oraz wymiana innych usług), w ramach Movement Coordination Centre Europe (Europejskie Centrum Koordynacji Ruchu Wojsk). W rezultacie powyższego, Polska jest uprawniona do bezgotówkowej wymiany ww. usług z pozostałymi państwami członkowskim. Ponadto, realizacja misji tankowania w powietrzu jest możliwa również dzięki bilateralnej umowie ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki. Umożliwiają to także odbywające się corocznie międzynarodowe ćwiczenia z wojskami. Dzięki powyższym umowom i przedsięwzięciom jest zapewnione regularne nabywanie i podtrzymywanie umiejętności oraz uprawnień pilotów F-16 do uzupełniania paliwa podczas wykonywanego lotów.

Przypomnijmy, program Karkonosze został ogłoszony przez ministra Antoniego Macierewicza w 2016 r. jako odpowiedź na wycofanie się Polski z międzynarodowego programu zakupu floty wielozadaniowych samolotów transportowo-tankujących Airbus A330MRTT (miała być jednym z trzech założycieli, obok Holandii i Luksemburga). Niestety, kilka dni przed podpisaniem umowy MON wycofało się z inicjatywy – powodem tego kroku są oficjalnie wysokie koszty udziału oraz niezadowalający offset przedstawiony przez koncern Airbus.

Obecnie w Siłach Powietrznych eksploatowane są wielozadaniowe samoloty bojowe Lockheed Martin F-16C/D Jastrząb, które są przystosowane do uzupełniania paliwa z wykorzystaniem sztywnego łącza (standardowe rozwiązanie w US Air Force). W ciągu najbliższych lat liczba maszyn zdolnych to tego typu operacji wzrośnie o 32 Lockheed Martin F-35A Lightning II i pięć Lockheed Martin C-130H Hercules. Poza funkcją uzupełniania paliwa w locie, współczesne samoloty tej klasy mogą pełnić zadania transportowe i pasażerskie (w tym przewozu rządowych VIP). W przypadku programu Karkonosze zainteresowanie dostawą Polsce maszyn wyrażały trzy podmioty: Boeing (KC-46A Pegasus), Airbus (A330MRTT) oraz IAI (KC-767 na bazie przebudowanych i pochodzących z rynku wtórnego 767). Wiadomo, że MON skierował do rządu Stanów Zjednoczonych zapytanie w sprawie dostępności KC-46A Pegasus, jednak brak szczegółów tej inicjatywy. Według mediów holenderskich, Polska jest także jednym z potencjalnych państw, które mogą dołączyć do europejskiej eskadry MMU – obecnie udziały w przedsięwzięciu ma Holandia, Belgia, Luksemburg, Norwegia, Republika Federalna Niemiec oraz Republika Czeska.