Doskonała widoczność z kabiny pilota, duża prędkość i zwrotność, potężne uzbrojenie i zasięg czyniły z samolotu Bristol Beaufighter niezwykle groźne narzędzie walki powietrznej. Na zdjęciu wczesnoseryjny samolot myśliwski dalekiego zasięgu Beaufighter IF z 252. Squadronu RAF Coastal Command.

Brytyjskie dwusilnikowe samoloty wielozadaniowe Beaufighter były używane przez 53 dywizjony Royal Air Force – w tym przez polski 307. Dywizjon Nocnych Myśliwców „Lwowskich Puchaczy” – i 15 dywizjonów Royal Navy. Ponadto samoloty tego typu wykorzystywały siły powietrzne krajów należących do Wspólnoty Narodów, w tym: Royal Australian Air Force, Royal Canadian Air Force, Royal New Zealand Air Force i South African Air Force. Używały ich także amerykańskie US Army Air Force oraz siły powietrzne Portugalii, Turcji, Republiki Dominikany i chwilowo też lotnictwo Izraela.

Służba w Fighter Command w roli nocnego myśliwca

W okresie drugiej wojny światowej samoloty Beaufighter trzech podstawowych wersji (IF, IIF i VIF) służyły w 19 dywizjonach Fighter Command, z czego 18 to dywizjony nocnych myśliwców. Dziewiętnasty, 287. Dywizjon, był jednostką pozoracji przeciwnika – samoloty Beaufighter VIF (ale także Beaufighter IC i Beaufighter TF X) trafiły do niego w listopadzie 1944 r., czyli najpóźniej ze wszystkich i były w nim używane do końca wojny. W tym czasie żaden z dywizjonów nocnych myśliwców nie miał już w linii samolotów tego typu.
Począwszy od września 1940 r. w Beaufightery IF zaczęto wyposażać pięć dywizjonów, używających dotąd myśliwskiej wersji Blenheimów: w 10. Grupie 604. Dywizjon z Middle Wallop; w 11. Grupie – 29. Dywizjon przeniesiony po osiągnięciu gotowości bojowej do Wellingore, a później do West Malling, 219. Dywizjon przeniesiony po osiągnięciu gotowości bojowej do Tangmere; w 12. Grupie – 25. Dywizjon, który po osiągnięciu gotowości bojowej trafił do Wittering i 600. Dywizjon z Catterick, w 1941 r. przeniesiony do 10. Grupy do bazy Colerne.
Dostawy Beaufighterów IF pozwoliły na uzupełnienie wymienionych dywizjonów do pełnych stanów, zbudowanie w nich przewidzianych tabelami należności rezerw samolotów oraz bieżące uzupełnianie strat. Powolny start produkcji Beaufighterów sprawił, że kolejne dwa dywizjony wyposażono w te samoloty dopiero wiosną 1941 r. – jeden poprzednio używający Blenheimów, a jeden Defiantów. Były to: w 9. Grupie 68. Dywizjon z High Ercall, później przeniesiony do 12. Grupy w bazie Coltishall oraz w 14. Grupie 141. Dywizjon z Ayr pod Glasgow, przeniesiony jesienią do 13. Grupy i bazy Acklington. Kolejne pięć dywizjonów powstało w ciągu wiosny i lata 1941 r. Były to: w 9. Grupie australijski 456. Dywizjon z Valley w północnej Walii; w 10. Grupie polski 307. Dywizjon z Exeter; w 12. Grupie – 255. Dywizjon z Hibaldstow, przeniesiony później do Coltishall, a wiosną 1942 r. do 9. Grupy i bazy High Ercall; kanadyjski 409. Dywizjon z Coleby Grange oraz w 13. Grupie kanadyjski 406. Dywizjon z Acklington.
W pierwszej połowie 1942 r. w Beaufightery wyposażono jeszcze sześć dywizjonów, w tym dwa w Beaufightery IF: w 9. Grupie – 153. Dywizjon z Ballyhalbert w Irlandii Północnej, a w 12. Grupie 256. Dywizjon z Woodvale. Na Beaufightery IIF przezbrojono pozostałe cztery dywizjony: w 10. Grupie 125. Dywizjon z Fairwood Common; w 12. Grupie – 96. Dywizjon z Wrexham, przeniesiony następnie do Honiley; w 13. Grupie kanadyjski 410. Dywizjon z Acklington i w 14. Grupie nowozelandzki 488. Dywizjon z Ayr. W tym momencie, do czerwca 1942 r., Fighter Command osiągnęło swój maksymalny stan jednostek operujących na Beaufighterach – osiemnaście nocnych dywizjonów myśliwskich.
W październiku 1942 r. dywizjony te były rozmieszczone następująco:
– 9. Grupa: 153. Dywizjon, Ballyhalbert, Beaufighter IF; 456. Dywizjon, Valley, Beaufighter VIF;
– 10. Grupa: 96. Dywizjon, Wrexham, Beaufighter IIF; 125. Dywizjon, Fairwood Common, Beaufighter VIF; 307. Dywizjon, Exeter, Beaufighter IIF; 406. Dywizjon, Predannack, Beaufighter VIF; 600. Dywizjon, Church Fenton, Beaufighter VIF; 604. Dywizjon, Middle Wallop, Beaufighter IF;
– 11. Grupa: 29. Dywizjon, West Mallig, Beaufighter IF;
– 12. Grupa: 25. Dywizjon, Church Fenton, Beaufighter IF; 68. Dywizjon, Coltishall, Beaufighter IF; 255. Dywizjon, Heniley, Beaufighter VIF; 256. Dywizjon, Woodvalve, Beaufighter IF; 409. Dywizjon, Coleby Grange,
Beaufighter VIF;
– 13. Grupa: 141. Dywizjon, Acklington, Beaufighter IF; 219. Dywizjon, Scorton, Beaufighter IF: 410. Dywizjon, Acklington, Beaufighter IIF;
– 14. Grupa: 488. Dywizjon, Ayr, Beaufighter IIF.
Jak widać z powyższego zestawienia, w 11. Grupie broniącej południowo-wschodniej Anglii (w tym Londynu) przed atakami niemieckich bombowców pozostał tylko jeden dywizjon Beaufighterów. Było to spowodowane tym, że w system obrony powietrznej do października 1942 r. włączono już nocny dywizjon wyposażony w Mosquito NF II: 157. Dywizjon z Debden. W 12. Grupie też był już dywizjon na Mosquito NF II: 151. Dywizjon z Wittering, a także w 10. Grupie – 264. Dywizjon z Colerne. Zwraca uwagę przeniesienie wysiłku nocnych myśliwców do środkowej Anglii, Kornwalii, a także Szkocji. Było to związane z tym, że wraz z uderzeniem na ZSRR aktywność Luftwaffe nad Wielką Brytanią znacznie spadła, więc nocne dywizjony myśliwców podjęły osłonę żeglugi wokół Wielkiej Brytanii w ramach wsparcia wysiłku Coastal Command. Pozwoliło to na skierowanie myśliwców tego ostatniego dowództwa do działań ofensywnych – głównie do osłony samolotów bombowo-torpedowych atakujących niemiecką żeglugę. Taki stan rzeczy sprawił, że od końca 1942 r. niektóre dywizjony nocnych myśliwców Fighter Command wyposażone w Beaufightery przeniesiono na Śródziemnomorski Teatr Działań Wojennych (TDW), do wypełniania zadań w ramach systemu obrony powietrznej wojsk (w nocy) oraz do osłony własnych jednostek morskich (w dzień).