Linie American Airlines z dziesięciu baz operacyjnych obsługują 350 destynacji do 50 krajów, na których przewiozły 201,1 mln pasażerów. Na zdjęciu samolot Boeing 777-300ER w barwach sojuszu Oneworld. Fot. Alan Wilson

W ubiegłym roku linie lotnicze na świecie przewiozły 3,7 mld pasażerów i 53 mln ton ładunków, z tego w rejsach rozkładowych 3,53 mld pasażerów i 52 mln ton ładunków. Samoloty komunikacyjne wykonały ponad 34 mln rejsów, zużywając przy tym 294 mld litrów paliwa, o wartości 181 mld dolarów. Największymi liniami pasażerskimi są: American Airlines (201 mln), Delta Air Lines (179 mln), Southwest i United Airlines, a towarowymi: FedEx Express (7,1 mln ton), UPS Airlines (4,5 mln ton), Emirates i Cathay Pacific Airways.

Transport lotniczy odgrywa kluczową rolę w rozwoju globalnej gospodarki, będąc trwałym elementem nowoczesnych społeczeństw. Jest krwioobiegiem współczesnego świata, umożliwiającym transport osób i towarów, w relatywnie krótkim czasie. Na świecie działalność przewozową realizuje ponad dwa tysiące linii lotniczych, z tego około tysiąca wykonuje loty w ruchu rozkładowym. Ich działalność jest źródłem przychodu 700-750 mld dolarów, będąc zarazem dynamicznie rozwijającym się globalnym biznesem (przewozy lotnicze rosną szybciej niż rozwija się światowa gospodarka). Gdyby potraktować wygenerowany przychód jako suwerenne państwo, to pod względem wielkości PKB byłoby ono sklasyfikowane na 17. pozycji wśród wszystkich krajów świata. Ruch lotniczy jest rozłożony nierównomiernie w poszczególnych regionach i zależy głównie od poziomu gospodarczego leżących tam państw. Największy jest w krajach Azji, Europy i Ameryki Północnej na które przypada 90% przewożonych pasażerów i ładunków.
Największą organizacją zrzeszającą linie lotnicze jest powstała w 1945 r. IATA (International Air Transport Association). Ma swoją siedzibę w Montrealu i Genewie oraz zrzesza 264 przewoźników ze 117 państw, realizujących 85% globalnych przewozów, co pozwala uznawać dane tej organizacji za reprezentatywne dla całego lotnictwa komunikacyjnego. Nadrzędnym jej celem jest rozwijanie transportu lotniczego na świecie, zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i ekonomii. Organizacja jest też ogólnoświatowym regulatorem zasad transportu towarów niebezpiecznych, poprzez wydawanie kolejnych edycji podręcznika „IATA Dangerous Goods Regulations Manual”, który jest w tym zakresie podstawową wykładnią prawno-eksploatacyjną. IATA nadaje też dwuznakowe kody alfanumeryczne, które są wyróżnikiem linii lotniczej wykorzystywanym w: systemach rezerwacji miejsc, rozkładach lotów, na biletach lotniczych, rachunkach i we wzajemnej komunikacji. Kod ten stanowi pierwszą część numeru lotu, np. LO 528, rejs PLL LOT z Warszawy do Pragi, a W6 1175 to lot Wizz Air (W6) z Katowic do Barcelony. Począwszy od 1987 r. trzyliterowe oznaczenia linii lotniczych nadaje też organizacja ICAO, które są głównie wykorzystywane w służbach ruchu lotniczego (np. PLL LOT ma kod LOT, Wizz Air – WIZ, a British Airways – BAW).

Raporty roczne ICAO i IATA 2015

Z raportu rocznego Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego ICAO (International Civil Aviation Organization) opublikowanego w dokumencie „Annual Report of the Council 2015” wynika, że w ubiegłym roku w 191 państwach członkowskich, w lotach rozkładowych, przewieziono 3533 mln pasażerów, wykonując pracę przewozową 6601 mld pkm (pasażerokilometrów) oraz 52 mln ton ładunków (praca przewozowa 197 mld tkm), a także 1,2 mln ton poczty (5,8 mld tkm). Wykonana ogólna praca przewozowa (uwzględniająca wagę pasażerów i ich bagaż oraz cargo i pocztę) wyniosła 817 mld tkm, a w osiągnięciu powyższego wyniku zdecydowanie największy udział miały państwa o wysokim poziomie rozwoju gospodarczego: Stany Zjednoczone (21% globalnego wyniku), Chiny (14%), Emiraty Arabskie (7%), Wielka Brytania, Niemcy, Francja, Japonia, Korea Płd. i Federacja Rosyjska. Na uwagę zasługuje fakt, że pierwsze dziesięć najwyżej notowanych państw w światowym rankingu (ze 191) wygenerowało 63% globalnego ruchu. Udział polskich przewoźników w rynku wynosi zaledwie 0,1% i klasyfikuje nasz kraj dopiero w drugiej pięćdziesiątce. Charakterystyczne jest, że w okresie ostatniej dekady lat 2006-2015 następował sukcesywny spadek pozycji naszego kraju: 2006 r. – 52 miejsce, 2009 r. – 53, 2012 r. – 56 i 2014 – 59, podczas gdy w poprzedniej dekadzie Polska była klasyfikowana pod koniec pierwszej pięćdziesiątki (np. 1998 r. – 48, 2000 r. – 49 i 2002 – 50).