Trzy niszczyciele min typu Kormoran II, czyli przyszłe OORP Jaskółka, Rybitwa i Czajka, które Ministerstwo Obrony Narodowej zamówiło w czerwcu 2022 r., będą wyposażone w opracowany na Politechnice Gdańskiej system obrony przeciwminowej o kr. Głuptak.

Umowę w tej sprawie podpisali w czwartek 27 lipca 2023 r. w Sali Senatu Politechniki Gdańskiej przedstawiciele stron zaangażowanych w projekt. Politechnikę Gdańską reprezentował prof. Janusz Nieznański, prorektor ds. umiędzynarodowienia i innowacji, a Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Centrum Techniki Morskiej (OBR CTM) S.A. prezes Marcin Wiśniewski. Podpisanie porozumienia odbyło się w obecności przedstawicieli Agencji Uzbrojenia i Inspektoratu Marynarki Wojennej Dowództwa Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych, kmdr. Piotra Skóry i kmdr. Grzegorza Muchy.

Trzy systemy OPM Głuptak trafią na budowane od nieco ponad roku niszczyciele min typu Kormoran II, przy czym raptem kilka dni temu, 25 lipca 2023 r., położono stępkę pod budowę Jaskółki, a cięcie blach Rybitwy ma nastąpić jeszcze w tym roku. Okręt prototypowy, czyli ORP Kormoran, trafił do służby w Marynarce Wojennej w 2017 r. 27 grudnia 2017 r. Inspektorat Uzbrojenia zawarł umowę z konsorcjum w składzie: Remontowa Shipbuilding S.A. (lider) oraz należące do Polskiej Grupy Zbrojeniowej: Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Centrum Techniki Morskiej S.A. oraz PGZ Stocznia Wojenna Sp. z o.o. Porozumienie dotyczyło dostawy dwóch seryjnych już OORP Albatros i Mewa, na których odpowiednio 28 listopada 2022 r. i 14 lutego 2023 r. podniesiono pierwszy raz bandery wojenne RP.

– Pojazdy, jak i całe systemy OPM Głuptak, są opracowywane i budowane na Wydziale Inżynierii Mechanicznej i Okrętownictwa i dostarczane Marynarce Wojennej RP przez Centrum Technologii Bezpieczeństwa i Obronności Politechniki Gdańskiej już od dekady – powiedział po zawarciu umowy prorektor prof. Janusz Nieznański. – Znajdują się na wyposażeniu pierwszych trzech okrętów tego typu, czyli OORP Kormoran, Albatros i Mewa. Jesteśmy dumni, że konstrukcje i technologie opracowywane na naszej uczelni cieszą się uznaniem polskich sił zbrojnych. Zamierzamy dołożyć starań, żeby cały czas je ulepszać i rozwijać.

Dodatkowo, w wersji mobilnej systemy OPM Głuptak użytkowane są przez 12. Woliński Dywizjon Trałowców w Świnoujściu (na okrętach proj. 207P). Aktualnie jeden system zainstalowany na ORP Hańcza przebywa na półrocznej misji w Stałym Zespole Okrętów Przeciwminowych NATO - Grupa 1.

– To debiut tego systemu, będącego na wyposażeniu Marynarki Wojennej RP, na arenie międzynarodowej – dodał prorektor prof. Janusz Nieznański. – A kolejne zamówienie to z kolei dowód zaufania, jakim resort obrony narodowej obdarza Politechnikę Gdańską.

Na nowych jednostkach systemy z PG zostaną zintegrowane z opracowanym w OBR CTM i montowanym na Kormoranach II Systemem Zarządzania Walką SCOT.

– Współpraca pomiędzy naszym Ośrodkiem a Politechniką Gdańską trwa na tym polu od dawna i dotyczy różnych obszarów tematycznych – mówił prezes OBR CTM Marcin Wiśniewski. – Zarówno pojazd Głuptak opracowany na uczelni, jak i jego integracja z systemem SCOT, zostały zaprojektowane i przygotowane przez absolwentów polskich uczelni. Dla mnie, także jako absolwenta Politechniki Gdańskiej, to bardzo ważne, aby tworzyć w naszym kraju przyjazne dla młodych i zdolnych inżynierów i konstruktorów środowisko pracy. Dziękuję za zaufanie i ciężką pracę każdemu polskiemu inżynierowi, bo to dzięki niej powstają tak unikatowe rozwiązania, jak Głuptak, czy system SCOT.

– Dzisiejsza umowa to kolejny kamień milowy dla projektu o kryptonimie Głuptak – mówił Paweł Zariczny, dyrektor CTBO PG. – Zapewniam, że nie tylko o Głuptaku, ale także innych projektach prowadzonych obecnie na Politechnice Gdańskiej również będzie głośno. Kolejna odsłona naszej działalności już niebawem pod hasłem #Głuptak – ostatnia misja.

Czym jest system OPM Głuptak?

Przeznaczeniem systemu OPM Głuptak jest identyfikacja i neutralizacja obiektów niebezpiecznych znajdujących się w zbiornikach wodnych, w tym zarówno spoczywających na dnie, jak również zagrzebanych w mule, czy ukrytych za przeszkodami terenowymi. Głuptak może operować na głębokości od 5 do 200 m Dla zwiększenia zasięgu jego działań, można go zainstalować na zdalnie kierowanym pojeździe podwodnym Morświn – również skonstruowanym na Politechnice Gdańskiej.

Fot. Bartosz Bańka/PG

System obrony przeciwminowej OPM Głuptak do swoich działań wykorzystuje nieduży i zdalnie sterowany pojazd o długości ok. 1,5 m i kształcie przypominającym torpedę. Napędzany jest niewielkimi śrubami, poruszanymi przez silniki elektryczne, służy do przenoszenia ładunku wybuchowego, który niszczy minę morską. W związku z tym, że jest pojazdem typu „one shot” w czasie takiej operacji pojazd również ulega zniszczeniu. W ukompletowaniu systemu znajdują się również pojazdy ćwiczebne, które można wykorzystywać do szkolenia Użytkowników. Niemniej w każdej chwili poprzez zamianę makiety gabarytowo-masowej (makieta ładunku niszczącego) na ładunek niszczący bojowy pojazd w wersji ćwiczebnej może stać się pojazdem w wersji bojowej.

Źródło: Centrum Technologii Bezpieczeństwa i Obronności Politechniki Gdańskiej.