Warunki pogodowe wpłynęły na znaczne obniżenie aktywności walczących stron. W piątek 24 listopada we wschodniej i południowej Ukrainie nastąpiła odwilż (temperatura przekroczyła gdzieniegdzie 10 stopni), w wynik której pola i nieutwardzone drogi zmieniły się w wielkie błoto. W sobotę i niedzielę wróciły mrozy, w wielu miejscach doszło do zamieci śnieżnych, a na morzu wystąpił sztorm. W takich warunkach na całym froncie walki prowadzone były przeważnie przez małe oddziały piechoty przy niewielkim wsparciu artylerii i broni pancernej.

Śnieg i wiatr znacznie ograniczyły użycie przez obie strony dronów obserwacyjnych i uderzeniowych. Jedynym ośrodkiem intensywnych walk była Awdijiwka, gdzie Rosjanie kontynuują operację mającą na celu okrążenie zgrupowania ukraińskiego. Odnieśli oni niewielkie sukcesy taktyczne na wschodnim skrzydle pozycji ukraińskiej (w strefie przemysłowej), a także w okolicach wsi Siewerne. Nie zmieniają one jednak w znaczący sposób położenia walczących armii.

W nocy z 24 na 25 listopada Rosjanie przeprowadzili największy od początku wojny atak za pomocą dronów. Według ukraińskiego Dowództwa Sił Powietrznych agresor użył 75 bezzałogowców Shahed-131/136. Po raz pierwszy najeźdźcy zastosowali „szahedy” w kolorze czarnym, co utrudniło pracę mobilnych grup obrony przeciwlotniczej, wyposażonych w karabiny maszynowe, systemy artyleryjskie i rakietowe bliskiego zasięgu oraz reflektory. Drony zawierały również elementy włókna węglowego, obniżające ich wykrywalność przez systemy radarowe. Pomimo tych innowacji ukraińska obrona przeciwlotnicza zadeklarowała zestrzelenie prawie wszystkich „szahedów” (74). Głównym celem ataków był Kijów, gdzie na skutek uszkodzenia linii wysokiego napięcia doszło do przerwy w dostawach prądu dla 77 budynków mieszkalnych i 120 obiektów użyteczności publicznej w centrum miasta. Ponadto spadające fragmenty trafionych dronów uszkodziły kilka budynków i samochodów. Nikt nie zginął ani nie został ranny. Ukraińska obrona przeciwlotnicza zadeklarowała też zestrzelenie tej nocy jednego pocisku kierowanego Ch-59.

Kolejny rosyjski atak powietrzny miał miejsce w nocy z 25 na 26 listopada. Według ukraińskiego Dowództwa Sił Powietrznych użyto wtedy dziewięciu „szahedów”, z których osiem zneutralizowała obrona przeciwlotnicza. Nad ranem 28 listopada Rosjanie dokonali skutecznego ataku rakietowego na obiekt infrastruktury w Zaporożu, prawdopodobnie z wykorzystaniem pocisku Iskander.

W nocy z 25 na 26 listopada Ukraińcy przeprowadzili atak za pomocą dronów, stanowiący odpowiedź na uderzenie „szahedów” z poprzedniej nocy. Zgodnie z komunikatem rosyjskiego Ministerstwa Obrony obrona przeciwlotnicza zestrzeliła 24 drony w obwodach briańskim, tulskim, kałuskim i moskiewskim, a także dwie rakiety S-200 nad Morzem Azowskim. Był to największy atak ukraińskich dronów na Rosję od końca sierpnia. Sądząc po opublikowanych w mediach społecznościowych filmach, Ukraińcy użyli bezzałogowców podobnych do „szahedów”. Wedle wypowiedzi anonimowego przedstawiciela ukraińskiego wywiadu, cytowanej przez portal internetowy Ukraińska Prawda, wykorzystano prawie 35 dronów, a celami były obiekty wojskowe i zakłady zbrojeniowe w Tule, Smoleńsku, Moskwie i obwodzie moskiewskim. Atak ten miał zasygnalizować rosnące możliwości obrońców w zakresie wyprowadzenia symetrycznego uderzenia dronów na rosyjskie tyły.

24 listopada premier Kanady Justin Trudeau poinformował o przekazaniu Ukrainie 11 tys. karabinów szturmowych oraz 9 mln nabojów wyprodukowanych przez Colt Canada. Tego samego dnia parlament Danii zatwierdził środki w wysokości 23,5 mld koron (3 mld euro) na wsparcie wojskowe Ukrainy w latach 2025–2027. Zwiększył także pulę do wydania do końca 2023 r. o 2,3 mld koron (300 mln euro). 28 listopada sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg oznajmił, że sojusznicza pomoc wojskowa dla Kijowa wyniosła dotąd łącznie 100 mld euro. Biorąc pod uwagę, że kilka dni wcześniej szef Pentagonu Lloyd Austin ocenił ją na 80 mld dolarów, wliczywszy w to wsparcie od partnerów spoza NATO (w ramach formatu Ramstein), należy przyjąć, że Stoltenberg zsumował wartość pomocy przekazanej i zadeklarowanej.

27 listopada sekretarz Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy Ołeksij Daniłow w wywiadzie dla dziennika „The Times” stwierdził, że rosyjskie służby specjalne zintensyfikowały działania agenturalne na Ukrainie. Ich celem jest „wbicie klina między kierownictwo polityczne i wojskowe oraz wzbudzenie nastrojów antyrządowych wśród ludności”. Dodał, że Rosja stara się wykorzystać rzekome napięcia w relacjach ukraińskiego prezydenta i naczelnego dowódcy Sił Zbrojnych Ukrainy. Tego samego dnia w komunikacie wydanym przez Służbę Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU) zapewniono, że wszelkie próby rosyjskich służb specjalnych mające służyć destabilizacji wewnętrznej są skutecznie neutralizowane. Według SBU w latach 2022–2023 zdemaskowano przeszło 2 tys. kolaborantów i ponad 300 agentów obcych służb wywiadowczych.

26 listopada wiceprzewodnicząca Komisji Bezpieczeństwa Narodowego, Obrony i Wywiadu Rady Najwyższej Ukrainy, deputowana prezydenckiej partii Sługa Narodu Mariana Bezuhła opublikowała wpis w sieciach społecznościowych, w którym stwierdziła, że głównodowodzący Sił Zbrojnych Ukrainy Wałerij Załużny nie był w stanie przedstawić planu działań sił zbrojnych oraz zasad przeprowadzenia mobilizacji na 2024 r. i wezwała go do podania się do dymisji. Wpis deputowanej spotkał się z krytyką ze strony wielu polityków, dziennikarzy i aktywistów a członkowie komisji zapowiedzieli złożenie wniosku o odwołanie Bezuhły, gdyż według nich dopuściła się aktu dyskredytacji sił zbrojnych mogącego przyczynić się do destabilizacji wewnętrznej kraju.

26 listopada brytyjski wywiad wojskowy podał, że w listopadzie siły rosyjskie prawdopodobnie przemieściły część rakietowych systemów obrony powietrznej z obwodu królewieckiego na front ukraiński. Powodem miały być dotychczasowe zniszczenia przez siły ukraińskie systemów rakietowych S-400. W opinii Brytyjczyków fakt, że rosyjski resort obrony osłabia potencjał militarny w rejonie Morza Bałtyckiego, świadczy o trudnościach w uzupełnianiu strat niektórych rodzajów uzbrojenia.

28 listopada media ukraińskie, powołując się na źródła w ukraińskim wywiadzie wojskowym (HUR), poinformowały, że w szpitalu, z objawami zatrucia metalami ciężkimi, przebywa żona szefa HUR Marianna Budanowa. Nie wiadomo dokładnie, kiedy została podana trucizna, stan zdrowia Budanowej miał się pogarszać od dłuższego czasu.

24 listopada powołano grupę roboczą złożoną z urzędników resortów obrony i transformacji cyfrowej ds. budowy wojskowych obiektów inżynieryjnych i fortyfikacji. Grupa, która ma status tymczasowego organu opiniodawczo-doradczego, będzie koordynować przedsięwzięcia podejmowane przez wojsko i władze wykonawcze wszystkich szczebli w zakresie budowy wojskowych obiektów mających zapewnić skuteczną obronę przez siłami rosyjskimi. Na pierwszej linii obrony budowę fortyfikacji będą prowadzić jednostki wojskowe, a na drugiej i trzeciej – Państwowa Agencja Odbudowy i Rozwoju Infrastruktury przy zaangażowaniu prywatnych wykonawców. W celu pozyskania dodatkowych środków finansowych utworzono fundusz, na który można przekazywać darowizny.

25 listopada ukraiński Ministerstwo Reintegracji Terytoriów Czasowo Okupowanych zapowiedział utworzenie ośrodka dla uchodźców powracających na Ukrainę przez Białoruś. Będzie on ulokowany przy przejściu granicznym Mokrany (obwód brzeski) – Domanowo (obwód wołyński). Wicepremier Ukrainy Iryna Wereszczuk wskazała, że od 24 lutego ub.r. wyznaczonym korytarzem humanitarnym przeszło z Białorusi ok. 6 tys. osób, w tym ponad tysiąc dzieci.

Autorzy: Jakub Ber, Piotr Żochowski. Współpraca Andrzej Wilk.

Źródło: Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia.