20 lutego wicepremier i minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak odwiedził żołnierzy 18. pułku przeciwlotniczego z Zamościa-Sitańca, realizujących zadania szkoleniowe na lotnisku Babice na warszawskim Bemowie na swym najnowszym sprzęcie ‒ rakietowym systemie przeciwlotniczym „mała Narew”.

Przeciwlotnicy jednostki, wchodzącej w skład 18. Dywizji Zmechanizowanej z dowództwem w Siedlcach, w weekend dokonali przebazowania sprzętu jednostki ogniowej „małej Narwi” z miejsca stałej dyslokacji na lotnisko Babice, w ramach procesu szkolenia, którego zwieńczeniem będzie osiągnięcie kolejnych etapów gotowości operacyjnej. Następnie jednostka ogniowa została rozwinięta, a obsługi sprzętu ćwiczyli m.in. za- i rozładunek makiet gabarytowo-masowych pocisków kierowanych CAMM na wyrzutnie iLauncher. Dwa tygodnie wcześniej analogiczne szkolenie na Babicach, ale z wykorzystaniem jednostki ogniowej rakietowego systemu obrony przeciwlotniczego i przeciwrakietowego Patriot/IBCS, przeprowadził 37. dywizjon rakietowy Obrony Powietrznej 3. Warszawskiej Brygady Obrony Powietrznej z Sochaczewa Patriot Familiarization na warszawskim Bemowie (zbiam.pl).

Szkolenie przeciwlotników z Zamościa-Sitańca obserwował m.in. wicepremier i minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak. Fot. Ministerstwo Obrony Narodowej.

Wicepremierowi Błaszczakowi towarzyszyli: dowódca 18. DZ. gen. bryg. Arkadiusz Szkutnik; gen. bryg. Kazimierz Dyński, szef Zarządu Obrony Powietrznej i Przeciwrakietowej, zastępca Inspektora Rodzajów Wojsk Dowództwa Generalnego RSZ; gen. bryg. Artur Kuptel, szef Agencji Uzbrojenia; płk. Radosław Kudraj, dowódca 18. pułku przeciwlotniczego i płk. Michał Marciniak, zastępca szefa Agencji Uzbrojenia, Pełnomocnik Ministra Obrony Narodowej do spraw Budowy Systemu Zintegrowanej Obrony Przeciwlotniczej i Przeciwrakietowej.

W szkoleniu wykorzystano m.in.: dwie wyrzutnie iLauncher na podwoziach ciężarówek Jelcz P882.57 T21 TS DOW; stację radiolokacyjną Soła-M; system dowodzenia i kierowania ogniem Zenit-M, co ciekawe z kontenerem operacyjnym na podwoziu ciężarówki Star 266M2, a nie Jelcz 442.32; a także samochód transportowo-załadowczy, w roli którego wykorzystano ciężarówkę Jelcz P842D.43 (8×4) z żurawiem HIAB 855 EP-5 i skrzynią ładunkową (szerzej na temat systemu „mała Narew” w WiT 10/2022).

Wyrzutnia iLauncher w położeniu marszowym. Fot. Leszek Chemperek/Ministerstwo Obrony Narodowej.

Wicepremier Błaszczak w krótkim wystąpieniu dla mediów omówił proces modernizacji obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej oraz nawiązał do szkolenia 37. drOP, które także miał okazję obserwować ‒ Tym razem jest to sprzęt, jeżeli chodzi o wyrzutnie i rakiety z Wielkiej Brytanii, a jeżeli chodzi o stacje radiolokacyjne i ciężarówki, z Polski. Mamy tu kolejny przykład współpracy polskiego przemysłu zbrojeniowego z przemysłem państwa NATO. Jesteśmy zdeterminowani, żeby w jak najkrótszym czasie kolejna warstwa tej wielowarstwowej obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej była gotowa, żeby chronić niebo nad Polską […] Mamy do czynienia z przełomem, jeżeli chodzi o zdolności w tej dziedzinie. Wcześniej Wojsko Polskie dysponowało systemami postsowieckimi. To są systemy stare, które nie odpowiadają wymaganiom współczesnego pola walki. Patrioty wraz z systemem Narew stanowią bardzo ważny argument jeżeli chodzi o odstraszanie. Będziemy oba systemy konsekwentnie rozbudowywali i wzmacniali […] Dziś ćwiczą żołnierze z nowo powołanego, a więc z 18 pułku przeciwlotniczego wchodzącego w skład 18 Dywizji Zmechanizowanej, która jest odpowiedzialna za bezpieczeństwo we wschodniej części naszego kraju. To są jednostki, które były formowane z myślą, żeby zapewnić bezpieczeństwo na wschód od Wisły. Dziękuję wszystkim tym, którzy przyczyniają się do tak dynamicznego rozwoju tych jednostek […] Mamy do czynienia z wydarzeniem epokowym i przełomowym. Widzimy tu na przykładzie jednostki, że mamy do czynienia z bardzo nowoczesnym sprzętem, który gwarantuje bezpieczeństwo, a naszym zadaniem jest wzmacnianie Wojska Polskiego tak, żeby Wojsko Polskie odstraszało agresora. Tak, żeby w ramach NATO stanowiło bardzo ważny element bezpieczeństwa na wschodniej flance NATO. I tak się dzieje.

Obecnie trwa procesu kompletowania sprzętu dla drugiej jednostki ogniowej systemu „mała Narew”, która zgodnie z umową ma zostać dostarczona do końca czerwca br. Wejdzie ona w skład 15. pułku przeciwlotniczego z Gołdapi, wchodzącego w skład 16. Dywizji Zmechanizowanej z Olsztyna. Przed przejęciem sprzętu, wytypowane do tego załogi i obsługi już dziś są przeszkalane w 18. pułku przeciwlotniczym, co ma znacząco skrócić czas osiągnięcia przez pododdział gotowości operacyjnej.

Chcę państwa zapewnić, że zdolność bojową ta jednostka uzyska już w bardzo krótkim czasie. Wprowadziliśmy nowy system szkolenia, tak żeby kolejna jednostka wojskowa z 16 Dywizji Zmechanizowanej, a więc 15 pułk przeciwlotniczy, również w jak najkrótszym czasie osiągnął gotowość bojową. Wyposażenie identyczne jak w przypadku 18 pułku przeciwlotniczego trafi na wyposażenie właśnie 15 pułku przeciwlotniczego już w czerwcu tego roku. Z tego sprzętu będą korzystać teraz, do czasu otrzymania identycznego żołnierze również z 16 Dywizji Zmechanizowanej. Chodzi o to, żeby w jak najkrótszym czasie osiągnęli gotowość bojową. Chodzi o to, żeby w jak najkrótszym czasie byli przygotowani do tego, żeby strzec nieba nad Polską – powiedział Mariusz Błaszczak.

Przeładunek makiety gabarytowo-masowej pocisku CAMM na wyrzutnię iLauncher. W charakterze pojazdu transportowo-załadowczego została wykorzystana ciężarówka Jelcz P842D.43 (8×4) z żurawiem HIAB 855 EP-5 i skrzynią ładunkową.  Fot. Leszek Chemperek/Ministerstwo Obrony Narodowej.

Z kolei płk Michał Marciniak dodał, że w najbliższych tygodniach szkolenie żołnierzy z 18. pułku przeciwlotniczego i 37. drOP będzie kontynuowane, a jego podsumowaniem będą ćwiczenia z udziałem nowoczesnego sprzętu przeciwlotniczego, stanowiącego elementy wszystkich trzech warstw zintegrowanego systemu obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej, a więc: Poprad, Pilica, Piorun i Grom (dolne piętro), „mała Narew” (środkowe piętro) i Patriot/IBCS, czyli Wisła. Scenariusz tych ćwiczeń będzie znacznie bardziej złożony niż przebazowania systemów Patriot/IBCS oraz „mała Narew” na Babice, i ma uwzględniać elementy maskowania, rozlokowania i rozproszenia w warunkach poligonowych. Notabene żołnierze pułku z Zamościa mieli okazję uczestniczyć ze swym nowym sprzętem w szkoleniu na Centralnym Poligonie Sił Powietrznych w Ustce w drugiej połowie listopada 2022 r.

Dwie samodzielne jednostki ogniowe (baterie) systemu „mała Narew”, stanowiącego pomostowe rozwiązanie do czasu zamówienia i wdrożenia docelowego zestawu rakietowego obrony powietrznej krótkiego zasięgu (ZROP-KZ) Narew, zostały zamówione przez Ministerstwo Obrony Narodowej w ramach pilnej potrzeby operacyjnej 14 kwietnia 2022 r. Umowę na ich dostawę Agencja Uzbrojenia zawarła z konsorcjum PGZ-NAREW, a jej wartość wyniosła 1,65 mld PLN brutto. W celu skrócenia procesu opracowania i skompletowania systemu podjęto decyzję o pozyskaniu w jego ramach elementów systemu Land Ceptor/Sky Sabre z pociskiem CAMM firmy MBDA UK i ich integracji z komponentami dostarczanymi przez SZ RP. Zadanie zintegrowania i dostarczenia SZ RP zestawów rakietowych krótkiego zasięgu „mała Narew” powierzono polskiemu przemysłowi obronnemu.

Zdolna do przerzutu stacja radiolokacyjna Soła-M zintegrowana z systemem „mała Narew”. Fot. Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych.

25 kwietnia 2022 r. konsorcjum PGZ-NAREW zawarło porozumienie z MBDA UK dotyczące harmonogramu i warunków dostaw tych elementów systemu „mała Narew”, które przypadły w udziale stronie brytyjskiej. Zgodnie z zapisami umowy pierwsza jednostka ogniowa miała zostać dostarczona wojsku do 30 września 2022 r., a druga w pierwszym półroczu 2023 r. Termin został dotrzymany, a prezentacja sprzętu pierwszej jednostki ogniowej odbyła się 4 października ub.r. na terenie koszar 18. pułku przeciwlotniczego w Zamościu-Sitańcu.

Zasadniczymi komponentami jednostki ogniowej „mała Narew” są: zdolna do przerzutu stacja radiolokacyjna (ZDPSR) Soła-M produkcji PIT-RADWAR S.A.; zautomatyzowany system dowodzenia i kierowania ogniem/urządzenie kierowania uzbrojeniem (UKU) Zenit-M, także z PIT-RADWAR S.A.; dwa pojazdy amunicyjne (transportowo-załadowcze) na podwoziach ciężarówek Jelcz 882.57; trzy wyrzutnie pocisków przeciwlotniczych iLauncher na podwoziach ciężarówek Jelcz P882.57 T21 TS DOW (na każdej osiem pojemników transportowo-startowych z pociskami CAMM), zintegrowane przez Wojskowe Zakłady Uzbrojenia S.A. i kierowane pociski przeciwlotnicze krótkiego zasięgu MBDA CAMM. Pocisk CAMM i większość elementów wyrzutni iLauncher są dostarczane przez MBDA UK. Wszystkie samobieżne elementy zestawu miały wykorzystywać podwozie samochodowe wyprodukowane przez spółkę Jelcz, zunifikowanymi z powstałymi w ramach programu Wisła.