Rafale ląduje w bazie Ambala w Indiach po dwuetapowym przelocie z Francji w dniach 27-29 lipca 2020 r. Indie stały się trzecim po Egipcie i Katarze zagranicznym użytkownikiem francuskich myśliwców.

Pod koniec lipca 2020 r. rozpoczęły się dostawy do Indii 36 wielozadaniowych myśliwców Dassault Aviation Rafale. Samoloty zostały kupione w 2016 r., co było zwieńczeniem (choć nie takim, jak oczekiwano) programu zainicjowanego na początku XXI wieku. W ten sposób Indie stały się trzecim po Egipcie i Katarze zagranicznym użytkownikiem francuskich myśliwców. Być może nie jest to jeszcze koniec historii Rafale w Indiach. Obecnie jest on bowiem kandydatem w dwóch kolejnych programach, mających na celu pozyskanie nowych wielozadaniowych samolotów myśliwskich dla Indyjskich Sił Powietrznych i Indyjskiej Marynarki Wojennej.

Od chwili uzyskania niepodległości Indie aspirują do bycia największym mocarstwem w regionie Azji Południowej i szerzej w basenie Oceanu Indyjskiego. Stosownie do tego oraz w obliczu sąsiedztwa dwóch nieprzyjaźnie nastawionych krajów – Chińskiej Republiki Ludowej (ChRL) i Pakistanu – utrzymują jedne z największych na świecie sił zbrojnych. Indyjskie Siły Powietrzne (Bharatiya Vayu Sena, BVS; Indian Air Force, IAF) od kilku dekad są na czwartym miejscu po Stanach Zjednoczonych, ChRL i Federacji Rosyjskiej pod względem liczby posiadanych samolotów bojowych. Stało się tak dzięki intensywnym zakupom poczynionym w ostatnich ćwierćwieczu XX wieku oraz podjęciu licencyjnej produkcji w zakładach Hindustan Aeronautics Limited (HAL) w Bangalurze. W Związku Radzieckim, a potem Rosji kupiono samoloty myśliwskie MiG-23MF i MiG-29, myśliwsko-bombowe MiG-23BN i MiG-27ML oraz wielozadaniowe myśliwce Su-30MKI, w Wielkiej Brytanii – myśliwsko-bombowe Jaguary, a we Francji – myśliwskie Mirage 2000 (zob. ramka).

Ministrowie obrony Indii Manohar Parrikar i Francji Jean-Yves Le Drian podpisują kontrakt o wartości 7,87 mld euro na zakup przez Indie 36 Rafale; New Delhi, 23 września 2016 r.

W celu zastąpienia licznej floty myśliwców MiG-21 i zarazem utrzymania pożądanej liczby 42–44 eskadr bojowych konieczne były wszakże dalsze zakupy. Zgodnie z planem rozwoju IAF następcą MiG-ów-21 miał być lekki samolot bojowy LCA (Light Combat Aircraft) Tejas indyjskiej konstrukcji, ale prace przy nim przedłużały się (pierwszy demonstrator technologii oblatano dopiero w 2001 r., zamiast – jak planowano – w 1990). W połowie lat 90. rozpoczęto więc program modernizacji 125 samolotów myśliwskich MiG-21bis do wersji UPG Bison, aby mogły pozostać w aktywnej służbie do czasu wdrożenia LCA Tejas. W latach 1999–2002 rozważano również zakup dodatkowych Mirage’y 2000 i uruchomienie ich licencyjnej produkcji w HAL, ale ostatecznie zrezygnowano z tego pomysłu. W tym czasie na pierwszy plan wysunęła się bowiem kwestia znalezienie następcy samolotów myśliwsko-bombowych Jaguar i MiG-27ML. Na początku XXI wieku planowano, że oba typy zostaną wycofane ze służby około 2015 r. Priorytetowym zadaniem stało się więc pozyskanie nowego średniego wielozadaniowego samolotu bojowego (Medium Multi-Role Combat Aircraft, MMRCA).

Program MMRCA

W ramach programu MMRCA zamierzano kupić 126 samolotów, co pozwoliłoby wyposażyć siedem eskadr (po 18 egzemplarzy w każdej). Pierwszych 18 egz. miało być dostarczonych przez wybranego producenta, a pozostałych 108 egz. miało być wyprodukowanych na licencji w HAL. W dalszej perspektywie zamówienie mogło być uzupełnione o dodatkowe 63–74 egz. Całkowita wartość transakcji (z uwzględnieniem kosztów zakupu, obsługi i części zamiennych) mogła więc wynieść od około 10–12 do nawet 20 mld USD. Nic dziwnego, że program MMRCA wzbudził ogromne zainteresowanie wszystkich liczących się światowych producentów myśliwców.

W 2004 r. indyjski rząd skierował wstępne zapytania (Request for Information, RFI) do czterech wytwórni lotniczych: francuskiej Dassault Aviation, amerykańskiej Lockheed Martin, rosyjskiej RSK MiG i szwedzkiej Saab. Francuzi zaproponowali myśliwiec Mirage 2000-5, Amerykanie – F-16 Block 50+/52+ Viper, Rosjanie – MiG-29M, a Szwedzi – Gripen. Szczegółowe zaproszenie do składania ofert (Request for Proposal, RFP) miało być ogłoszone w grudniu 2005 r., ale zostało kilkakrotnie przesunięte. Ostatecznie RFP ogłoszono dopiero 28 sierpnia 2007 r. W międzyczasie Dassault zamknął linię produkcyjną Mirage’y 2000, więc jego zaktualizowana oferta dotyczyła samolotu Rafale. Lockheed Martin zaproponował specjalnie przygotowaną dla Indii wersję F-16IN Super Viper, bazującą na rozwiązaniach technicznych zastosowanych w emirackich F-16 Block 60 Desert Falcon. Rosjanie z kolei zastąpili MiG-a-29M ulepszonym MiG-iem-35, a Szwedzi zaoferowali Gripena NG. Ponadto do rywalizacji dołączyło konsorcjum Eurofighter z Typhoonem oraz Boeing z F/A-18IN, czyli „indyjską” wersją F/A-18 Super Hornet.

Termin nadsyłania ofert upłynął 28 kwietnia 2008 r. Na żądanie Hindusów każdy z producentów dostarczył do Indii swój samolot (w większości przypadków jeszcze nie w ostatecznej konfiguracji) w celu ich przetestowania przez IAF. W trakcie oceny technicznej, która zakończyła się 27 maja 2009 r., Rafale został wykluczony z dalszego etapu rywalizacji, ale po uzupełnieniu dokumentacji i interwencji dyplomatycznej ponownie przywrócony. W sierpniu 2009 r. rozpoczęły się próby w locie, które prowadzono przez kilka miesięcy w Bangalurze w stanie Karnataka, pustynnej bazie Dźajsalmer w Radżastanie i wysokogórskiej bazie Leh w regionie Ladakh. Próby Rafale rozpoczęły się pod koniec września.