Amerykańska 3. Armia: od Renu do Czech

3. Armia z jej charyzmatycznym dowódcą – gen. por. George’em S. Pattonem – przeszła najdłuższy szlak bojowy spośród wszystkich armii amerykańskich, zakończony w zachodnich Czechach i północnej Austrii. Walki w ostatnich tygodniach wojny były nadal zacięte, a przeciwnik mocno osłabiony, ale nadal zdeterminowany do stawiania oporu.

28 marca 1945 r., w momencie, gdy alianci sforsowali Ren i podjęli ostateczną batalię o Niemcy, gen. Dwight D. Eisenhower – naczelny dowódca Sił Alianckich w Europie – podjął ważną decyzję. Uznał, że wyścig do Berlina nie przyniesie niczego dobrego, zwłaszcza że zgodnie z ustaleniami konferencji w Jałcie z lutego 1945 r. Niemcy miały być podzielone na strefy okupacyjne. Co prawda dokładne granice tych stref nie zostały jeszcze wyznaczone, zrobiono to dopiero 5 czerwca 1945 r., wydając tzw. Deklarację Berlińską (ratyfikowaną w czasie konferencji w Poczdamie w lipcu-sierpniu 1945 r.), ale ogólnie było wiadomo – trzy strefy (brytyjska, amerykańska i radziecka; z dwóch pierwszych dodatkowo miała być wydzielona strefa francuska) będą mniej więcej równe, niezależnie od tego, jakie tereny zostaną zajęte przez poszczególne armie. Churchill uważał, że brytyjska 21. Grupa Armii, po zlikwidowaniu niemieckiego kotła w Zagłębiu Ruhry, powinna ruszyć na Berlin, wciąż mając w podporządkowaniu amerykańską 9. Armię; popierał go marszałek Montgomery. Na tym etapie wojny jednak to Amerykanie decydowali, mając w Europie znacznie więcej wojsk.
Generał Eisenhower, z poparciem prezydenta Franklina D. Roosevelta i gen. George’a C. Marshalla (szefa Sztabu US Army), wydał dyrektywę, w której zachodni alianci rezygnowali z natarcia na Berlin. Zgodnie z nią główne natarcie od Renu miała teraz prowadzić amerykańska 12. Grupa Armii, do której miała powrócić amerykańska 9. Armia, czasowo oddana do dyspozycji brytyjskiej 21. Grupy Armii. W ramach natarcia 12. Grupy Armii na głównej osi miała przemieszczać się 1. Armia, kierująca się na Lipsk i Drezno. Jej zadaniem było zajęcie ostatniego przemysłowego regionu Niemiec (Lipsk, Drezno, Chemnitz, Jena, Zwickau, Halle), który mógł jeszcze stanowić zaplecze logistyczne po utracie Śląska oraz Zagłębia Ruhry. 9. Armia miała osłaniać północne skrzydło głównego natarcia, kierując się ku Łabie – i zatrzymać się na tej linii. Na północ od 9. Armii nacierać mieli Brytyjczycy, kierując się w rejon Szlezwika-Holsztynu i Lubeki. Z kolei 3. Armia gen. George’a S. Pattona miała osłaniać południowe skrzydło głównego natarcia, kierując się ku granicy niemiecko-czeskiej. Głównym zadaniem 1. Armii było rozcięcie niemieckich sił na dwie części, nie mające ze sobą kontaktu.

3. Armia gen. George’a S. Pattona

3. Armia sforsowała Ren głównymi siłami 28 marca 1945 r. W tym momencie składała się ona z trzech korpusów. Jej dowódcą był gen. por. George Smith Patton Jr. (11 listopada 1885 r. – 21 grudnia 1945 r.), który ukończył Akademię Wojskową w West Point w 1909 r., zostając podporucznikiem kawalerii. Wziął udział w Olimpiadzie w Sztokholmie w 1912 r. w pięcioboju nowoczesnym, zajmując szóste miejsce wśród 31 startujących w tej konkurencji. Pierwszym doświadczeniem bojowym George’a S. Pattona był udział w ekspedycji gen. Pershinga przeciwko Meksykowi w czasie rebelii Pancho Villa w 1916 r. W maju 1917 r. kpt. Patton został wybrany do amerykańskich Sił Ekspedycyjnych w Europie, a w listopadzie tegoż roku oddelegowano go do tworzonych we Francji amerykańskich sił pancernych. Pod koniec wojny w tymczasowym stopniu podpułkownika dowodził brygadą pancerną, a po wojnie – kompanią kawalerii; w latach 1923-1924 ukończył Commanding and Staff College. Służąc od 1927 r. w Szefostwie Kawalerii jako oficer sztabowy, zaczął rozwijać koncepcję użycia sił zmechanizowanych. Od 1932 r. dowodził 3. pułkiem kawalerii, a od 1938 r. (w stopniu pułkownika) – 5. pułkiem kawalerii. Kiedy po niemieckim ataku na Polskę w 1939 r. w Stanach Zjednoczonych sformowano 1. i 2. Dywizję Pancerną, płk Patton został dowódcą 2. Brygady Pancernej w 2. DPanc. Wkrótce mianowano go generałem brygady. W 1941 r. został dowódcą 2. DPanc w stopniu generała majora. W tym czasie Patton uzyskał też licencję pilota, sam pilotując samoloty obserwacyjne, używając ich do dowodzenia formacjami pancernymi. W 1942 r. został dowódcą I Korpusu Pancernego, a później też komendantem Desert Training Center – ośrodka przygotowującego amerykańskie wojska do działań w Europie. W marcu 1943 r., po zdjęciu ze stanowiska dowódcy II Korpusu – gen. mjr. Lloyda Fredendalla,
gen. Patton zajął jego miejsce.