Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych ujawniły szczegóły testu systemu transmisji danych gatewayONE. Brały w nim udział myśliwce F-35A, F-35B i F-22A oraz samolot bezzałogowy XQ-58A Valkyrie.

System gatewayONE pozwala na bezpieczne przesyłanie danych taktycznych i komunikowanie się ze sobą platform, które nie posiadają kompatybilnych systemów łączności oraz transmisji danych. Nieprzypadkowo w teście, który miał miejsce 9 grudnia br. na poligonie Yuma w Newadzie, wzięły udział trudnowykrywalne dla radarów myśliwce F-22 i F-35. Obydwa typy samolotów myśliwskich wyposażone są w unikalne łącza transmisji danych – F-22 posiada system IFDL (Intra-Flight Data Link), natomiast F-35 system MADL (Multifunctional Advanced Data Link). Obydwa systemy pozwalają na prowadzenie „skrytej” transmisji danych pomiędzy myśliwcami danego typu. Transmisja taka jest znacznie trudniejsza do wyrycia niż jest to w przypadku tradycyjnych systemów łączności.

Myśliwce F-22A Raptor i F-35A Lightning II podczas lotu w formacji z bezzałogowym samolotem XQ-58A Valkyrie. Fot. USAF.

Problem polega jednak na tym, że systemy IFDL oraz MADL nie są kompatybilne. Z tego powodu F-22 oraz F-35 nie mogą bezpośrednio wymieniać się informacjami. Oczywiście, jeśli nie trzeba ukrywać swojej obecności, myśliwce F-35 mogą wykorzystywać tradycyjne łącze typu Link 16. Z kolei F-22 nie mają zainstalowanego systemu Link 16. Mogą go jednakże odbierać jego transmisję. System gatewayONE służy jako „tłumacz”, który pozwala na bezpośrednią komunikację pomiędzy systemami IFDL oraz MADL.

W teście na poligonie Yuma wziął udział samolot bezzałogowy firmy Kratos typu XQ-58A. Posiadał on zainstalowany system gatewayONE, który miał pozwolić na prowadzenie w powietrzu bezpośredniej, dwukierunkowej transmisji danych pomiędzy myśliwcami F-35 oraz F-22. Scenariusz ćwiczenia zakładał, że operujący nad poligonem myśliwiec piechoty morskiej F-35B wykryje cele naziemne i poprzez samolot XQ-58A przekaże dane o nich myśliwcom F-35A oraz F-22A. Niestety, tuż po starcie, okazało się że system zainstalowany na pokładzie XQ-58A nie odpowiada i nie można go uruchomić. Test kontynuowano jednakże dalej, wykorzystując naziemną wersję systemu gatewayONE. F-35B przekazał dane o celach do naziemnego centrum kontroli, które przekazało je, poprzez gatewayONE dalej, do myśliwców F-35A oraz F-22A.

Zdaniem sił powietrznych Stanów Zjednoczonych (USAF), pomimo, że test zakończył się połowicznym sukcesem, system gatewayONE z powodzeniem wykonał swoje zadanie. Zarówno USAF jak i firma Kratos podkreśla znacznie wykonania wspólnego lotu formacji załogowo-bezzałogowej z udziałem półautonomicznego samolotu XQ-58A. W teście wziął udział drugi prototyp XQ-58A (s/n 15-8002).

Oblatany 5 marca 2019 r. samolot XQ-58A bierze udział w programie laboratorium badawczego sił powietrznych (AFRL – Air Force Research Laboratory), którego celem jest budowa taniego, tzw. towarzyszącego samolotu bezzałogowego (LCAAT – Low Cost Attritable Aircraft Technology). Firma Kratos bierze również udział w programie „Skyborg” – budowy w pełni autonomicznego samolotu bezzałogowego sterowanego przez system oparty na sztucznej inteligencji (AI – Artificial Intelligence).

Siły powietrzne zainteresowane są szeroką implementacją systemów takich jak gatewayONE, które przenoszone mogłyby być przez różnorodne platformy. Możliwość sprawnej transmisji danych taktycznych ma przyspieszyć i usprawnić proces budowania kompleksowego obrazu pola walki. Jest to jeden z komponentów prowadzonego przez USAF oraz siły kosmiczne (USSF – US Space Force) programu budowy i wdrożenia wielodomenowego systemu zarządzania polem walki ABMS (Advanced Battle Management System).

Według koncepcji sił powietrznych Stanów Zjednoczonych, w roli latających „bramek” transmisji danych mogłyby być wykorzystywane samoloty bezzałogowe, a także transportowe oraz tankowania powietrznego. Platformy takie, wykonując długotrwałe loty wynikające z przeznaczenia, mogłyby przyczyniać się do usprawnienia transmisji danych taktycznych i budowania obrazu pola walki.

W oddzielnym eksperymencie, który miał miejsce w połowie grudnia br., samolot tankowania powietrznego KC-46A Pegasus transmitował obraz celów rejestrowany przez operujący nad poligonem myśliwiec F-35B do kontrolerów na ziemi. Transmisja wykonywana była poprzez taktyczny system transmisji danych TTNT (Tactical Targeting Network Technology), w który wyposażono KC-46A. No co dzień system TTNT wykorzystują pokładowe samoloty wczesnego wykrywania i kontroli powietrznej E-2D Advanced Hawkeye oraz pokładowe samoloty walki elektronicznej EA-18G Growler.